علت هوا گرفتن باک بنزین و نحوه جلوگیری از آن؛ اگر باک بنزین خودرو هوا بگیرد چه می‌شود؟
هوا گرفتن باک بنزین باعث کاهش عملکرد خودرو و سخت روشن شدن آن می‌شود. با رعایت چند نکته ساده می‌توان از بروز این مشکل پیشگیری کرد.
در بسیاری از خودروها به‌ویژه در فصول گرم یا هنگام سوخت‌گیری غیراستاندارد، ممکن است با پدیده‌ای به نام «هوا گرفتن باک بنزین» مواجه شوید. این مشکل می‌تواند به صورت سخت روشن شدن خودرو، کاهش قدرت موتور یا حتی خاموش شدن ناگهانی خود را نشان دهد. اغلب رانندگان تا زمانی که با این اختلال مواجه نشوند، از وجود و تأثیر آن بی‌اطلاع هستند.
چرا نباید از هوا گرفتن باک بنزین غافل شد؟
هوا گرفتن باک بنزین اگرچه ممکن است در ابتدا مشکل بزرگی به نظر نرسد، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم سوخت‌رسانی، آسیب به پمپ بنزین و کاهش عمر مفید موتور شود. به همین دلیل شناسایی علائم و اقدام به‌موقع برای رفع آن اهمیت ویژه‌ای دارد. همچنین این وضعیت ممکن است منجر به افزایش مصرف سوخت و کاهش کارایی کلی خودرو شود، که در درازمدت هزینه‌های نگهداری را افزایش می‌دهد.
هوا گرفتن باک بنزین چیست؟
در سیستم سوخت‌رسانی خودرو، وظیفه اصلی انتقال بنزین از باک به موتور است. اگر به هر دلیلی در این مسیر هوا وارد شود، جریان سوخت دچار نوسان شده و فشار لازم برای عملکرد صحیح موتور فراهم نمی‌شود. این حالت را اصطلاحاً هوا گرفتن باک بنزین یا ایجاد حباب هوا در لوله سوخت می‌نامند. در این وضعیت، پمپ سوخت به‌جای مکش بنزین، بخشی از هوا را جذب می‌کند که نتیجه آن عملکرد ناپایدار موتور خواهد بود.
علت هوا گرفتن باک بنزین
پر شدن بیش از اندازه باک یکی از رایج‌ترین دلایل هوا گرفتن است. زمانی که باک را تا حد سرریز پر می‌کنید، مسیرهای تهویه که برای خروج بخار طراحی شده‌اند بسته می‌شوند. این مسدود شدن باعث ایجاد فشار غیرطبیعی در مخزن شده و به ورود هوا منجر می‌شود. علاوه بر این:
• خرابی سوپاپ تهویه (vent valve): این قطعه وظیفه خروج بخار اضافی از باک را دارد و در صورت خرابی، مانع تهویه مناسب باک می‌شود.
• درِ باک غیر استاندارد یا معیوب: در باک نقش مهمی در تنظیم فشار داخل مخزن دارد. اگر واشر یا سوپاپ اطمینان آن دچار ایراد باشد، هوا به‌راحتی وارد باک می‌شود.
• نشتی در سیستم سوخت‌رسانی: هرگونه سوراخ یا شکستگی در لوله‌های سوخت می‌تواند باعث مکش هوا شود.
• تغییرات دمایی شدید: اختلاف زیاد دما بین روز و شب، مخصوصاً در تابستان، باعث انبساط و انقباض بخار بنزین شده و احتمال ورود هوا را افزایش می‌دهد.
چگونه متوجه شویم باک خودرو هوا گرفته است؟
در صورتی که خودرو علائم زیر را داشته باشد، ممکن است با پدیده هوا گرفتن باک مواجه باشید:
• استارت طولانی یا روشن نشدن موتور به‌خصوص پس از سوخت‌گیری؛
• کاهش کشش و قدرت موتور در حین رانندگی؛
• صدای غیرعادی از پمپ بنزین؛
• ریپ زدن یا خاموش شدن ناگهانی خودرو؛
• بوی بنزین یا نشتی در اطراف باک.
تجربه این نشانه‌ها، به‌ویژه زمانی که بلافاصله پس از پر کردن بیش از حد باک یا در هوای گرم اتفاق می‌افتد، می‌تواند زنگ خطری برای بررسی دقیق‌تر سیستم سوخت‌رسانی باشد. در چنین شرایطی باید با دقت بیشتری به وضعیت خودرو توجه کنید.
راهکارهای رفع و جلوگیری از هوا گرفتن باک بنزین خودرو
برای جلوگیری از هوا گرفتن باک، بهتر است هنگام سوخت‌گیری تنها تا قطع شدن خودکار نازل پمپ ادامه دهید. ادامه سوخت‌گیری پس از این مرحله نه‌تنها ضروری نیست، بلکه ممکن است باعث پر شدن بیش از حد باک و آسیب به سیستم تهویه شود.
همچنین بررسی منظم درِ باک اهمیت دارد. اطمینان از سلامت واشرها، عملکرد درست سوپاپ اطمینان، و بسته شدن کامل در باک می‌تواند از ورود هوا جلوگیری کند.
فیلتر بنزین نیز باید در فواصل زمانی توصیه‌شده توسط کارخانه سازنده تعویض شود، چراکه گرفتگی آن ممکن است فشار داخلی باک را بر هم زده و به مکش هوا منجر شود.
از دیگر اقدامات پیشنهادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• بررسی منظم مسیر لوله‌های سوخت برای جلوگیری از نشتی یا ترک‌خوردگی.
• پارک خودرو در مکان‌های سایه یا دارای دمای ثابت، مخصوصاً در فصل گرما.
• عدم رها کردن خودرو با باک نیمه‌خالی برای مدت طولانی. بخار موجود در فضای خالی باک می‌تواند شرایط ورود هوا را فراهم کند.
چه زمانی باید به مکانیک مراجعه کرد؟
اگر با وجود رعایت نکات بالا همچنان خودرو علائمی مانند سخت روشن شدن، ریپ زدن یا پخش شدن بوی بنزین در داخل خودرو دارد، مراجعه به تعمیرگاه الزامی است.
همچنین اگر صدای غیرعادی از اطراف باک یا پمپ بنزین شنیده می‌شود، نیاز به بررسی تخصصی وجود دارد. مکانیک با استفاده از ابزارهای تخصصی قادر است میزان فشار درون باک، سلامت سوپاپ‌ها و عملکرد پمپ سوخت را به‌دقت بررسی کند.
باک خودرو را همیشه در وضعیت سالم نگه دارید
با رعایت چند نکته ساده می‌توان از مشکلات مربوط به هوا گرفتن باک بنزین پیشگیری کرد. به یاد داشته باشید که سیستم سوخت‌رسانی مانند شریان حیاتی خودرو است و هرگونه اختلال در آن می‌تواند بر عملکرد کلی خودرو تأثیر بگذارد. بررسی دوره‌ای در باک، عدم سوخت‌گیری تا سرریز، توجه به علائم هشداردهنده، و رسیدگی منظم به وضعیت پمپ و فیلتر بنزین از جمله راهکارهای مؤثر برای رانندگی ایمن و بی‌دردسر هستند. مراقبت به‌موقع از این سیستم باعث افزایش عمر خودرو و کاهش هزینه‌های تعمیراتی در آینده خواهد شد.
منبع: همشهری
