(تصاویر) بیوگرافی، عکس های شخصی و زندگی خصوصی زنده یاد مرتضی احمدی
زنده یاد مرتضی احمدی صداپیشه، بازیگر و خواننده مشهور ایرانی است که در روز ۱۰ آبان ماه ۱۳۰۳ در شهر تهران به دنیا آمد و در ۳۰ آذر ۱۳۹۳ دار فانی را وداع گفت. زنده یاد احمدی دو فرزند به نام های مازیار و آزیتا دارد.
صدا پیشه و بازیگر سینما و تلویزیون متولد ۱۰ آبان ۱۳۰۳ میباشد. همسر اول مرتضی احمدی، زهرا جوانشیر بود که در سال ۱۳۵۰ در اثر بیماری سرطان در گذشت. وی دارای دو فرزند به نام های آزیتا و مازیار است. پدرش سقط فروش بود.
برای تحصیل ابتدا به مکتب و سپس به دبستان منوچهری در میدان گمرک رفت و بعد از آن به دبیرستان شرف و دبیرستان روشن رفت. در شانزدهسالگی ورزش باستانی و فوتبال را شروع کرد و به همراه تیم فوتبال دبیرستانش در مسابقات آموزشگاههای تهران رتبههایی به دست آورد. بعدها در تیم فوتبال راهآهن تهران و پس از آن در باشگاه راهآهن بازیکن و مربی (تا سال ۱۳۲۵) شد.
بیوگرافی مرتضی احمدی
تنها صداست که میماند…
به نوشته علی شیرازی او در چهار عرصهٔ «سینما، تلویزیون، رادیو و تئاتر» بازیگری صاحب سبک، در هنر دوبلاژ گویندهای با یک صدای خاص و منحصربهفرد و نیز یادآور عصر طلایی دوبله در کشورمان بود. در نگارش کتابهایش نیز نویسندهای یکّه، خوشقلم و توانا نشان میداد. کتابهایی که هر یک برآمده و چکیدهای از سالها پرسه زدن و جدیت در یکی از عرصههای مورد علاقه و فعالیتش بودند.
در هنر آواز و موسیقی نیز یکی از معدود خوانندگان سبک بیات تهران بود، به علاوه اینکه نام و صدایش در زمرهٔ انگشتشمار پیشپرده خوانان قدیم برده میشد. او کسی بود که از هر انگشتش هنری در حد کمال یا دستکم نزدیک به کمالیافتگی میبارید و خالق گنجینهای از چند هنر گوناگون به شمار میرفت.
فعالیت حرفه ای
پس از چند تلاش آماتوری در تئاتر در ۱۳۲۱ با کمک عدهای از دوستانش «تماشاخانه ماه» را روبهروی باغ فردوس دایر کرد، ولی پس از چند هفته مجبور به ترک آنجا شد. در اوایل پاییز ۱۳۲۲ در تئاتر فرهنگ برای اولین بار پیش پردهخوانی کرد و در نتیجه آن بازیگر تئاتر هم شد. مدتی بعد پدرش از فعالیت او در تئاتر آگاه شد و او را از خانه بیرون کرد. مرتضی احمدی پس از مدتی همزمان با هنرپیشگی در راهآهن تهران بهعنوان تعمیرکار استخدام شد.
مرتضی احمدی برای اولین بار به سبک بیات تهران در پیش پردهها آواز خواند و نیز اولین بار (در ۱۳۲۲) ترانهٔ گلپری جون را اجرا کرد، که بسیار محبوب شد و به خاطر آن برای کار در رادیو تهران دعوت شد. در یکی از پیش پردهها ترانهای دیگری به نام «کارگرم من» را اجرا کرد که به استقبال کارگران راهآهن و پس از آن منجر به اعتصاب کارگران راه آهن گردید که در نتیجه، مرتضی احمدی به بخش حسابداری راهآهن منتقل شد و پس از پایان اعتصاب دستگیر شد و در کلانتری تعهد کرد از آن به بعد از اجرای آن پیش پرده خودداری کند.
پیشپردهٔ دیگری نیز با اجرای احمدی به نام «قدس شاهین» (دربارهٔ ماجرای تجاوز جنسی عدهای از سربازان آمریکایی به یک زن ایرانی) توقیف شد؛ ولی پس از اجرای مجدد آن در پاییز ۱۳۲۳ در جمعی خصوصی، محکوم شد شش ماه به کرمان تبعید شود که با پیگیری محمد مسعود، مدیر روزنامهٔ مرد امروز که تصادفاً به تئاتر فرهنگ آمده بود ملغی شد. چندتا از پیشپردههای دیگر با اجرای احمدی نیز توقیف شده است، از جمله پیشپردهای به نام «پیرهن زرده» که دربارهٔ گروههای فشار حزب دموکرات ایران که پیراهن زرد میپوشیدند بود و به کتک خوردن مرتضی احمدی و بازداشت او انجامید و پیشپردهای به نام «کارمند دولت» که منجر به انفصال موقت او از خدمت در راهآهن شد ولی با اعتراض احمدی به دیوان عالی کشور لغو شد.
مرتضی احمدی صدای طهرون
احمدی در ۱۳۲۳ به رادیو تهران (چندی بعد در رادیو ایران و بعد از آن در رادیو و تلویزیون ایران)به کار کردن اشتغال گزید، تا برنامههای کمدی اجرا کند. در دورههای مختلفی در رادیو کار کرد و از جمله تیپی به نام «بابا جاهل گریان» اجرا کرد و به سبکهای مختلف ترانه و آواز خواند. در فروردین ۱۳۵۳ نقش اول سریال پربینندهٔ هردمبیل، نوشتهٔ پرویز خطیبی را بازی کرد در نظرخواهی از مردم در سال ۱۳۵۶ بهعنوان محبوبترین هنرپیشهٔ رادیو انتخاب شد.
وی در ۱۳۲۶ گویندهٔ فیلمهای خارجی شد و از اعضای اولیهٔ انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم (تأسیس در ۱۳۴۲) بود.
پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ احمدی بازیگری را کنار گذاشت و به مدت هفت سال به اهواز رفت؛ ولی پس از بازگشت به تهران از نو کار بازیگری را در سریالی تلویزیونی به نام تکمضراب از سر گرفت. از سریالهای تلویزیونی دیگری که بازی کرده است میتوان از سلطان صاحبقران، هفت شهر عشق (۱۳۵۶)، آئینه و زیر بازارچه (۱۳۷۷، رضا ژیان) نام برد.
ازدواج
احمدی در ۹ مرداد ۱۳۳۴ با یکی از همکارانش در راهآهن به نام زهرا جوانشیر ازدواج کرد که در۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۰ بر اثر سرطان درگذشت. احمدی از این ازدواج یک فرزند دختر به نام آزیتا (متولد ۱۳۳۷) و یک فرزند پسر به نام مازیار (متولد ۱۳۴۰) دارد.
درگذشت مرتضی احمدی
مرتضی احمدی در ساعت ۱۱:۰۰ صبح روز ۳۰ آذر ۱۳۹۳ در ۹۰ سالگی به دلیل مشکل ریوی و کهولت سن در منزلش در تهران در گذشت. در روز ۳ دی ۱۳۹۳ پیکر مرتضی احمدی به وسیله برخی هنرمندان و مردم تشییع گردید و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا تدفین شد. در این مراسم حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی، علی مرادخانی، معاونت هنری وزارت ارشاد، بهزاد فراهانی، مرضیه برومند، از هنرمندان تئاتر و تلویزیون و افشین پیروانی، مربی و فوتبالیست تیم پرسپولیس سخنرانی کردند.
فیلم شناسی مرتضی احمدی
سینما
مرتضی احمدی در ۱۳۳۲ برای اولین بار در سینما بازی کرد، در فیلمی به نام «ماجرای زندگی» به کارگردانی «نصرتالله محتشم». از فیلمهای دیگر او میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ۱۳۸۴ ستاره ها ۳:ستاره بود
- ۱۳۷۵ مینا و غنچه
- ۱۳۷۳ کلاه قرمزی و پسرخاله
- ۱۳۷۲ بلندیهای صفر
- ۱۳۷۰ یکبار برای همیشه
- ۱۳۷۰ ناصرالدین شاه آکتور سینما
- ۱۳۶۸ ارثیه
- ۱۳۶۸ صنوبرهای سوزان
- ۱۳۶۷ گراند سینما
- ۱۳۶۷ ارثیه
- ۱۳۶۷ تا غروب
- ۱۳۶۷ چشم تنگ دنیادار
- ۱۳۶۶ در انتظار شیطان
- ۱۳۶۵ جدال در تاسوکی
- ۱۳۶۵ مأموریت
- ۱۳۶۵ مُعمّا
- ۱۳۶۴ اتوبوس
- ۱۳۶۴ مدرک جرم
- ۱۳۶۳ مردی که زیاد می دانست
- ۱۳۵۴ خانه خراب
- ۱۳۵۴ ذبیح
- ۱۳۵۴ فرار از حجله
- ۱۳۵۳ موسرخه
- ۱۳۵۳ آب
- ۱۳۵۲ جعفر جنی و مـحبوبه اش
- ۱۳۵۲ تنها و گلها
- ۱۳۵۱ مطرب
- ۱۳۵۱ قایقرانان
- ۱۳۵۱ فرار از زندگی
- ۱۳۵۱ قلندر
- ۱۳۵۱ نانـجیب
- ۱۳۵۰ شراره
- ۱۳۵۰ باباشمل
- ۱۳۵۰ وحشی جنگل
- ۱۳۵۰ فریاد
- ۱۳۴۹ جنجال عروسی
- ۱۳۴۹ میوهٔ گناه
- ۱۳۴۹ شیرین و فرهاد
- ۱۳۳۲ ماجرای زندگی
تلویزیون
- ۱۳۸۷-۱۳۹۲ شکرستان
- ۱۳۸۹ چاووش بهار
- ۱۳۸۸ مجموعه عروسکی «بچه های کوچه دوستی»
- ۱۳۸۶ به همین سادگی
- ۱۳۸۴ تا غروب
- ۱۳۸۴ مثل همیشه
- ۱۳۸۱ توپ گرد
- ۱۳۸۱ زیرگذر
- ۱۳۸۰ تازه چه خبر همسایه
- ۱۳۸۰ رستوران خانوادگی
- ۱۳۸۰ خانه پدری
- ۱۳۷۹ خواستگاری پرماجرا
- ۱۳۷۹ ماجراهای خانه قدیمی
- ۱۳۷۹ پانزده مسافر
- ۱۳۷۸ دردسر بزرگ بازیگر
- ۱۳۷۸ ماجراهای دانی و من – سری دوم
- ۱۳۷۷ زیر بازارچه
- ۱۳۷۶ گلهای آفتابگردان
- ۱۳۷۵-۱۳۷۶ تهران ۱۱- ۵۹۵ ج ۴۸
- ۱۳۷۵ ببخشید
- ۱۳۷۵ فروشگاه
- ۱۳۷۵ نوعی دیگر
- ۱۳۷۴ کت و شلوار خواستگاری
- ۱۳۷۳ اشتباه در اشتباه
- ۱۳۷۱ بیا تا گل برافشانیم
- ۱۳۷۱ آخرین سند
- ۱۳۷۰ تعطیلات نوروزی
- ۱۳۶۹ چای و لبخند
- ۱۳۶۹ کمند خاطرات
- ۱۳۶۹ آرایشگاه زیبا
- ۱۳۶۷ «بخش چهار جراحی»
- ۱۳۵۶ چنگک
- ۱۳۵۴ سلطان صاحبقران
- ؟ هفت شهر عشق
- ۱۳۵۲ هردنبیل
کتاب شناسی
- کهنه های همیشه نو ناشر:ققنوس
- من و زندگی:خاطرات مرتضی احمدی ناشر:ققنوس
- پرسه در احوالات ترون و ترونیا، ناشر:هیلا
- فرهنگ بر و بچه های ترون:ناشر:هیلا
منبع: ستاره