این مجسمۀ «26 هزارساله» قدیمی‌ترین تصویر حکاکی‌شدۀ «انسان» است
این تندیس حکاکی‌شده از جنس عاج ماموت، مربوط به دوران پارینه‌سنگی (حدود 26 هزار سال قبل) است و ظاهراً چهره یک زن را به تصویر می‌کشد.
فرادید| این سر کوچک که با ابزارهای سنگی از عاج ماموت تراشیده شده، تنها ۴.۸ سانتی‌متر ارتفاع و ۲.۴ سانتی‌متر عرض دارد. به نظر می‌رسد این مجسمه چهره‌ی یک زن را به تصویر می‌کشد، با چشمانی حکاکی‌شده، چانه‌ای چال‌دار و بینی و دهان برجسته. این تندیس کوچک حدود 24 هزار سال قبل از میلاد مسیح تراشیده شده است.
به گزارش فرادید، آنطور که پیداست، این زن موهای خود را بسته یا کلاهی بر سر دارد. برخلاف دیگر اشیاء کشف‌شده از این محوطه مانند مجسمه ونوس وستونیتسه که فاقد ویژگی‌های چهره است، این چهره کاملا فردی و واقعی به نظر می‌رسد. در نتیجه می‌توان گفت قدیمی‌ترین تصویر شناخته‌شده از یک شخص واقعی است.
در دوران پارینه‌سنگی پسین، گروهی از شکارچیان ماموت در منطقه دولنی وستونیتسه که امروز روستای کوچکی نزدیک مرز جنوبی جمهوری چک است، اردوگاهی برپا کردند. طی یک قرن حفاری در این مجموعه از سکونتگاه‌ها که گاهی به آن‌ها «پمپی عصر سنگ» گفته می‌شود، ده‌ها هزار قطعه سفال، ابزارهای سنگی و اشیاء استخوانی به همراه تعداد زیادی گور پیدا شده است.
باستان‌شناسان سال ۱۹۴۹ در یکی از این گورها که با گل اخرای سرخ پوشانده شده و با ۱۰ دندان سوراخ‌شده روباه تزئین شده بود، اسکلت زن میانسالی را کشف کردند. جمجمه‌ی او نامتقارن بود که احتمالاً ناشی از جراحتی از دوران کودکی بود. وقتی پژوهشگران در سال ۲۰۱۸ با استفاده از تکنیک‌های پزشکی قانونی چهره‌ی این زن را بر اساس جمجمه بازسازی کردند، دریافتند شباهت زیادی به مجسمه‌ی کوچک عاجی دارد، به‌ویژه اینکه چشم چپش به شکل قابل‌توجهی کوچک‌تر از چشم راست است.
محوطه دولنی وستونیتسه به دلیل فراوانی آثار باستانی دوره گِراوِتیان متأخر (۲۹۰۰۰ تا ۲۴۰۰۰ سال پیش از میلاد) در اروپا منحصربه‌فرد است، از جمله برخی از نخستین نمونه‌های سفالگری پخته‌شده در کوره در جهان. بنابراین، تعجبی ندارد که این سر کوچکِ تراشیده‌شده از عاج ماموت احتمالاً قدیمی‌ترین پرتره شخصی در جهان باشد.
بسیاری از دست‌سازه‌های کشف‌شده از دولنی وستونیتسه از جمله این سر حکاکی‌شده در پاویون آنتروپوس (موزه‌ای در شهر برنو، جمهوری چک) به نمایش گذاشته شده‌اند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
