برآورد آماری از صادرات ۹۶

برآورد‌های اولیه از تجارت دوازده ماه منتهی به اسفند ۹۶ حکایت از ارزش حدود ۴۷ میلیارد دلاری صادرات دارد که گفته می‌شود نسبت به دوره مشابه سال قبل، حدود ۵/ ۶ درصد رشد داشته است. این برآورد‌ها درحالی مطرح می‌شود که آمار‌های دوازده ماه منتهی به اسفند ۹۶ با گذشت پانزده روز از فروردین ۹۷ هنوز منتشر نشده و منابع رسمی اطلاعات مقدماتی تجارت خارجی دوازده ماهه را اعلام نکرده‌اند.

با وجود این رئیس سازمان توسعه تجارت گفته است که ارزش دلاری صادرات غیرنفتی در سال گذشته براساس برآورد اولیه گمرکات به حدود ۴۷ میلیارد دلار رسیده که نسبت به دوره مشابه سال قبلش حدود ۵/ ۶ درصد رشد داشته و اگر فقط صادرات اقلام صنعتی و معدنی (به استثنای میعانات گازی و پتروشیمی ها) مورد بررسی قرار گیرد، رشد صادرات کالا‌های صنعتی و معدنی حدود ۲۲ درصد بوده است.

البته با استناد به آمار یازده ماه منتهی به بهمن سال ۹۶ (آخرین آمار رسمی منتشر شده تجارت خارجی از سوی گمرک) صادرات اقلام صنعتی در مدت زمان مذکور به لحاظ وزنی معادل ۳۷ میلیون و ۸۵۶ هزار تن و به لحاظ ارزشی معادل ۱۵ میلیارد و ۷۲۲ میلیون دلار است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با رشد ۲۳ درصدی در وزن و رشد ۲۱ درصدی در ارزش روبه‌رو بوده است.

بیشترین صادرات در یازده ماه منتهی به بهمن سال ۹۶ نیز مربوط به همین گروه کالایی است. در بخش معدن نیز با استناد به همین آمار، ۲۵ میلیون و ۳۵ هزار تن از این گروه کالایی به ارزش یک میلیارد و ۴۴۹ میلیون دلار در یازده ماه منتهی به بهمن صادر شده است. صادرات کالا‌های معدنی در این مدت زمان نسبت به زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی افت ۷ درصدی داشته، اما به لحاظ ارزشی با رشد ۱۸ درصدی روبه‌رو بوده است.

از سویی برنامه سازمان توسعه تجارت نیز برای سال‌جاری اعلام شده که از جمله آن‌ها می‌توان به مواردی همچون تولید صادراتی براساس نیاز بازار‌های هدف، ظرفیت‌سازی در بخش خدمات و صنایع خلاق، خلق فرصت‌ها و کسب‌وکار‌های تجاری جدید، ارتباط بیشتر با صادرکنندگان و اخذ نظرات مشورتی آنها، برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف کمی صادراتی و رصد آن‌ها و تاکید براجرای پروژه‌های صادراتی متضمن اشتغال و فرآوری محصولات خام اشاره کرد.

نقش‌آفرینان حمایت از کالا و خدمات ایرانی
مجتبی خسروتاج، رئیس سازمان توسعه تجارت در گفت‌وگو با «ایسنا» حمایت از کالا و خدمات ایرانی را رکن پویای اقتصاد کشور خوانده و اظهار کرده است: خطاب شعار امسال به هر سه قوا در کشور است و هر یک به نحوی باید در اجرای این شعار ایفای نقش کنند. وی افزوده است: حمایت از کالای ایرانی همانند این است که بخواهیم تولید ناخالص داخلی را حمایت کنیم و اینجاست که نقش قانون‌گذاری، سرمایه‌گذاری، پس‌انداز، میل به مصرف، مالیات بر ارزش افزوده، کیفیت و قیمت محصول دارای اهمیت خاص می‌شود. خطاب این شعار همگانی است و برای بعضی‌ها بیشتر و برای بعضی‌ها کمتر ایجاد مسوولیت می‌کند.

چالش‌های تحقق اهداف شعار سال
رئیس سازمان توسعه تجارت در تبیین مهم‌ترین چالش در دستیابی به شعار امسال تاکید کرده است: مهم‌ترین چالش در دستیابی به شعار حمایت از کالای ایرانی تفرق دیدگاه‌ها و تشتت آرا در نحوه اجرا است، در اینکه باید از کالای ایرانی حمایت شود شکی نیست، اما نحوه اجرا از دید صاحب‌نظران متفاوت و نیازمند ایجاد همگرایی است.

خسروتاج در بخش دیگری از صحبت‌های خود حرکت به سمت فرآوری و ایجاد ارزش افزوده بالاتر را گامی مهم در توسعه صادرات دانسته و افزوده است: در سال گذشته اقدام جدی برای ارتباط بیشتر با نمایندگان مجلس صورت گرفت و جلسات متعددی برگزار شد که در نتیجه آن منابع خوبی، البته نه در حد انتظار، در نظر گرفته شده که امیدواریم به موقع در اختیار سازمان توسعه تجارت ایران قرار گیرد تا بتوانیم در جهت حمایت از تولید صادراتی به کارگیریم. معاون وزیر صنعت، معدن وتجارت توسعه‌ای شدن سازمان متبوع خود را از دیگر موضوعاتی دانسته که در سال گذشته دنبال شده، اما هنوز به نتیجه نرسیده است و امید می‌رود که در سه ماهه اول سال‌جاری در راه خدمات‌رسانی بهتر سازمان توسعه تجارت، این معضل نیز از میان برداشته شود.

تاکید بر حفظ قیمت و کیفیت
وی ضمن با اهمیت خواندن خدمات میز‌های کالایی و کشوری در سازمان توسعه تجارت گفته است: نتیجه اقدامات میز‌های کالایی باید منجر به ظرفیت‌سازی در بخش تولید صادراتی و حل مشکلات پیش روی صادرات کالا‌ها شود و نتیجه اقدامات میز‌های کشوری باید زمینه ساز توسعه بازار، متنوع کردن بازار‌های صادراتی، چاره‌جویی و ارائه راه‌حل برای بازاریابی در بازار‌های هدف شود.

خسروتاج همچنین بر ظرفیت‌سازی، نام‌ونشان محصولات و برندینگ ملی، اهمیت و نقش آن‌ها در توسعه صادرات غیرنفتی تاکید کرده و گفته است: با حرکت به سمت محصولات و خدمات خوش‌آتیه، صنایع خلاق و رشته‌های متکی بر منابع انسانی می‌توان از ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود در کشور استفاده بهتری داشت. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت راهکار‌های حمایت از کالای ایرانی را علاوه بر انجام اقدامات فرهنگی، اطلاع‌رسانی و معرفی محصولات، در رشد و ارتقای کیفی محصولات و قیمت‌های رقابتی دانسته که انتظار هر ایرانی از محصول تولید داخل است.

خسروتاج ادامه داده است: سیاست‌های اتخاذی و فضای کسب‌وکار باید زمینه‌ساز رقابت و ارتقای شاخص‌ها در دو بخش کیفیت و قیمت باشد و سایر حمایت‌ها باید منجر به ارتقای این دو شاخص شود. رئیس سازمان توسعه تجارت با تاکید بر اصلاحات ساختاری مورد نیاز در سازمان، تولید صادراتی براساس نیاز بازار‌های هدف، ظرفیت‌سازی در بخش خدمات و صنایع خلاق، خلق فرصت‌ها و کسب‌وکار‌های تجاری جدید، ارتباط بیشتر با صادرکنندگان و اخذ نظرات مشورتی آنها، برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف کمی صادراتی و رصد آن‌ها و تاکید براجرای پروژه‌های صادراتی متضمن اشتغال و فرآوری محصولات خام را از برنامه‌های اساسی سازمان توسعه تجارت ایران در سال جاری دانسته است.