جنجال ویاگرا، داروی تقویت میل جنسی زنان در آمریکا

تخمین زده می‎شود که ده درصد از زنان آمریکایی از اختلالی به نام کمبود میل جنسی رنج می‎برند. زنان در آمریکا به دارویی دسترسی دارند که به بالا رفتن تمایل به میل جنسی کمک می‎کند، دارویی که به "ویاگرای زنانه" شهرت پیدا کرده است.

وقتی سازمان غذا و دارو در آمریکا وایلیسی (Vyleesi) را تأیید کرد، تولید این دارو به عنوان یک پیروزی در مسیر سلامت جنسی زنان مورد توجه قرار گرفت. اما طی هفته‎های بعد از آن، بحث در رابطه با نقش دارو‌ها در مسائل پیچیده‎ای نظیر میل جنسی به شدت بالا گرفت.

این دارو می‎تواند مورد استفاده زنان جوان و مسن‎تری قرار بگیرد که شاید در دوران یائسگی یا نزدیک به آن نباشند، اما از اختلالی به نام کمبود میل جنسی رنج می‎برند.

پزشکان این اختلال را به عنوان بی‎علاقگی به رابطه جنسی به شکل مداوم و مستمر توصیف می‎کنند و تخمین می‎زنند بین ۶ تا ۱۰ درصد از زنان آمریکایی که در سن زاد و ولد هستند، به آن دچارند.

این دومین باری است که صنعت داروسازی به ساخت ویاگرای زنانه دست زده است. دارویی که با وجود گرفتن مجوز از سوی سازمان غذا و دارو، بحث‎های زیادی را برانگیخته، چون پزشکان نسبت به اثربخش بودن آن ابراز تردیده کرده و گفته‎اند استفاده از این دارو می‎تواند برای زنان خطرناک باشد.

آمپول در برابر قرص
این دارو‌ی جدید به مانند برخی دیگر از دارو‌ها مانند انسولین تزریقی است. وایلیسی - که برای اولین بار در کمپانی "پالاتین " ساخته شد و در شرکت داروسازی "آماگ" به تولید انبوه رسید- می‎تواند توسط خود فرد به بدن تزریق شود.

این دارو از طریق کنترل میزان پیام ‎رسان‎های عصبی دوپامین و سروتونین، سعی در کاهش اضطراب و بهبود میل جنسی دارد. مصرف برملانوتاید میزان دوپامین را بالا می‎برد و از ترشح سروتونین جلوگیری می‎کند.

وایلیسی قرار است با "آدی" (Addyi)، داروی قدیمی‎تر تقویت‎کننده میل جنسی در زنان که سال ۲۰۱۵ از سازمان غذا و داروی آمریکا مجوز گرفت، رقابت کنند. آدی که تولید شرکت داروسازی اسپراوت است و به شکل قرص در بازار وجود دارد، باید به صورت روزانه مصرف شود.

عرضه آدی به بازار هم در زمان خودش سرو صدای زیادی به پا کرد، چون کارشناسان معتقد بودند میزان اثربخشی این قرص بسیار کم است و استفاده از آن می‎تواند خطرناک باشد.

آن‎ها اطمینان داده‎اند که این داروی جدید عوارض جانبی کمتر و اثربخشی سریعتری دارد. علاوه بر این هیچ نیازی نیست که به شکل روزانه مصرف شود.

اما مادلین آرمسترانگ، خبرنگار حوزه دارو و فناوری سلامت این ادعا‌ها را زیر سوال برده است: "افراد باید دست کم ۴۵ دقیقا پیش از رابطه جنسی وایلیسی را به خودشان تزریق کنند، اما حالت تهوع ممکن است برنامه‎شان را به هم بزند. طبق گزارش‎ها ۴۰ درصد از افراد ظرف یک ساعت از مصرف این دارو حالت تهوع گرفته‌اند. "

دلایل بروز اختلال کمبود میل جنسی در زنان همچنان نامشخص هستند
بنابر مطالعه‎ای که سال ۲۰۱۶ انجام شد، از هر ۱۰ زن در آمریکا یک نفر اختلال کمبود میل جنسی دارد و بیشتر آن‎ها هرگز به دنبال درمان نمی‎روند.

ویلیام هیدن، مدیر اجرایی شرکت داروسازی آماگ می‎گوید: "بسیاری از این زنان در سکوت رنج می‎کشند و این یعنی در واقع برای چنین محصولی بازاری وجود ندارد."

آرمسترانگ هم نظری مشابه دارد: "سوال اصلی همچنان این است آیا کمبود میل جنسی در زنان یک بیماری به حساب می‎آید؟ طبق برآورد‌های تحلیلگران شرکت لیرینک (شرکت تأمین سرمایه در آمریکا که روی خدمات درمانی تمرکز دارد) نزدیک به ۶ میلیون نفر از زنانی که در دوران پیش از قاعدگی هستند از این مسأله رنج می‎برند، اما ۹۵ درصد آن‎ها نمی‎دانند مشکل سلامتی دارند. ".

اما تحلیلگران اقتصادی پیش‎بینی می‎کنند وایلیسی می‎تواند به فروش سالانه یک میلیارد دلار برسد.

گروه مشاوره "بلومبرگ اینتلیجنس" می‎گوید تجویز آدی در آمریکا در ماه مه (در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته) بیش از ۴۰۰ درصد افزایش داشته و این دارو به طور کل ۳ هزار بار از سوی پزشکان به بیماران توصیه شده است. با همه این‎ها، این دارو هنوز هم در رقابت با ویاگرا که هر ماه میلیون‎ها بار تجویز می‎شود، حرفی برای گفتن ندارد.

عوامل گوناگونی در اختلال کمبود میل جنسی در دوران پیش از یائسگی دخیل هستند و استرس یکی از آن‎هاست.

شرکت داروسازی آماگ می‎گوید در جریان آزمایش روی این دارو، ۴۰ درصد از مصرف‎کنندگان دچار درجات مختلف حالت تهوع از سبک تا شدید شدند. سایرین عوارضی نظیر سردرد و گرگرفتگی را گزارش دادند.

سازمان غذا و داروی آمریکا از وایلیسی به عنوان گزینه درمانی برای اختلال کمبود میل جنسی در زنان نام برده است: "میل جنسی‎ این زنان به دلایل نامشخص کاهش یافته که این می‎تواند باعث اضطراب شود. اما حالا امکان استفاده از یک درمان دارویی بی‎خطر و مؤثر برای آن‎ها فراهم شده است. تأیید این دارو یک گزینه درمانی دیگر برای این بیماری در اختیار زنان قرار می‎دهد."

این سازمان البته به این نکته هم اشاره کرد که مشخص نیست این دارو برای اثر گذاشتن بر میل جنسی یا اضطراب چگونه در مغز عمل می‎کند.

جدای از همه این‎ها، این بحث‎ هم وجود دارد که آیا دارو‌ها بهترین روش برای درمان اختلال کمبود میل جنسی به حساب می‎آیند یا نه. کارشناسان پزشکی می‎گویند دلایل بیرونی یا روانی هم می‎توانند در کاهش میل جنسی دخیل باشد.

مسأله‎ دیگری که انتقاد‌های زیادی را برانگیخت این بود که بیشتر پزشکان حاضر در تیم سازمان غذا و داروی آمریکا برای تحقیق روی اختلال کمبود میل جنسی زنان به نحوی با شرکت داروسازی اسپراوت - که تولید کننده آدی است- ارتباط داشتند.

علاوه بر این شماری از موسسات فعال در زمینه سلامت زنان می‎گویند سازمان غذا و داروی آمریکا روی بررسی عوارض بلند مدت وایلیسی تأکید چندانی نداشته است.

دایانا زوکرمن، رئیس " مرکز ملی تحقیقات بهداشت" به واشنگتن پست گفت: "خبر خوب این است که وایلیسی به عکس آدی لازم نیست هر روز مصرف شود. خبر بد هم این که مردم نمی‎توانند به بی‎خطر بودن این دارو اطمینان داشته باشند، چون اطلاعات کافی در رابطه با بی‎عارضه بودن آن در بلند مدت وجود ندارد. "

آزمایش‎های بالینی روی وایلیسی ۲۴ هفته طول کشید و این دارو روی ۱۲۰۰ زن که در دوران پیش از یائسگی خود به اختلال کمبود میل جنسی دچار بودند، امتحان شد.

بیشتر این بیماران دو یا سه بار در ماه از این دارو استفاده کردند، اما میزان مصرف آن‎ها از یک بار در هفته بالاتر نرفت. از مجموع این شرکت‎کنندگان، ۲۵ درصد گفتند میل جنسی‎شان افزایش یافته و ۱۷ درصد آن را دارویی بی‎اثر دانستند.

هر چند به گزارش موسسه تحقیقاتی کلمب که در زمینه سلامت زنان فعالیت می‎کند و در این آزمایشات بالینی شرکت داشته، نزدیک به ۲۰ درصد از زنان شرکت‎کننده، از ادامه این آزمایش انصراف دادند و ۸ درصد از آن‎ها به دلیل حالت تهوع مصرف دارو را قطع کردند.