روح الله زم چگونه دستگیر شد؟

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه‌ای از دستگیری «روح‌الله زم»، سرشبکه سایت معاند و ضدانقلاب «آمدنیوز»، در یک عملیات اطلاعاتی هوشمندانه خبر داده است؛ دستگیری‌ای که به نظر می‌رسد ابعاد مهمی داشته باشد و به مرور زمان زوایای آن آشکار شود.

همان‌طور که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در اطلاعیه خود آورده است: «اطلاعات تکمیلی پیرامون این عملیات بزرگ -که بیانگر شکست و جاماندن سرویس‌های اطلاعاتی دشمن از قدرت اطلاعاتی سپاه است- و نیز شبکه پوششی گسترده و پیچیده مذکور، متعاقبا به استحضار ملت قهرمان و بصیر ایران اسلامی رسانده خواهد شد».

شایعه‌ها درباره نحوه بازداشت زم
هرچند در برخی از کانال‌های تلگرامی جزئیات تأییدنشده‌ای از نحوه بازداشت زم منتشر شده است، خبر نحوه بازداشت او از خبرگزاری مهر حذف شد و به گزارش پایگاه خبری صدای ایران، «روح‌الله زم همراه چند نفر دیگر در یک کشور همسایه ایران بازداشت شده‌اند.

بنا بر ادعای کانال اخبار امنیتی و دفاعی، زم و چندین نفر از همکارانش که ادمین کانال و سایت آمدنیوز هستند، به یکی از کشور‌های همسایه ایران سفر داشتند و سازمان اطلاعات سپاه او را از فرانسه زیر نظر داشته که در فرصت مناسب به تور سازمان اطلاعات سپاه افتاده‌اند».

بنابراین در این ادعا که «زم و همراهانش به همراه تبلت، تلفن هوشمند، رایانه‌ها و نیز همه اطلاعاتی که از سوی افراد داخل ایران برای این رسانه ضد‌انقلاب فرستاده می‌شده، بازداشت شدند»، شاید بخشی از اطلاعات اشتباه نباشد؛ زیرا پیمان عارف، کارشناس سیاسی بی‌بی‌سی، در یکی از ویدئو‌هایی که برای افشاگری از زوایای پنهان آمدنیوز منتشر کرده بود، مدعی شده است: «سایت آمدنیوز توسط سازمان میت ترکیه اداره می‌شه؛ توسط کارگزار ایرانی یعنی روح‌الله زم در پاریس.

اینا از میت ترکیه حقوق می‌گیرن. روح‌الله زم که یک روز ربطی به جنبش سبز نداره و یک فرصت‌طلب بزرگ هست، برای آمدنیوز آخر هر ماه پا میشه میاد از استانبول ۸۰۰۰ یورو حقوق می‌گیره و برمی‌گرده فرانسه. بلیت رفت و برگشتش از پاریس به استانبول هم توسط میت خریداری میشه. میاد سیاست‌گذاری‌های جدید رو دریافت می‌کنه و برمی‌گرده». اینکه زم در کدام کشور بازداشت شده است، مشخص نیست؛ اما اینکه او برای سرویس اطلاعاتی ترکیه هم کار می‌کرده است، می‌تواند سرنخی از آمدورفت‌های او از فرانسه به کشور‌های همسایه ایران باشد.

اولین جمله زم بعد از دستگیری!
به گزارش مشرق، پس از به‌دام‌افتادن روح‌الله زم به دست نیرو‌های امنیتی سپاه پاسداران، او خطاب به آن‌ها می‌گوید: قطعا شما از سپاه هستید... هیچ‌کس به‌جز سپاه پاسداران توان و قدرت دستگیری من را نداشت! انتشار قطره‌چکانی اطلاعات از بازداشت زم، رویکردی رسانه‌ای است که از ظهر دیروز در پیش گرفته شده است؛ هرچند افکار عمومی دنبال این سؤال است که چگونه فردی که سال‌ها تحت حمایت نیرو‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور‌هایی غربی مانند فرانسه و اسرائیل بوده، بازداشت و به کشور منتقل شده است؟!

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه خود به‌صراحت آورده است: «سازمان اطلاعات سپاه، در این عملیات حرفه‌ای، هوشمندانه و چند‌وجهی با به‌کارگیری روش‌های نوین اطلاعاتی و شگرد‌های ابتکاری، سرویس‌های بیگانه را مدیریت و فریب داد و روح‌الله زم، سرشبکه سایت ضد‌انقلاب و معاند آمدنیوز را به داخل کشور هدایت و بازداشت کرد».

البته این موضوع که محل زندگی زم فرانسه بوده، بر پیچیدگی ماجرا افزوده است که در اطلاعیه سپاه آمده است: «نام‌برده به‌رغم اینکه تحت هدایت سرویس اطلاعاتی فرانسه و حمایت و پشتیبانی سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی و مرتبط با سایر سرویس‌های اطلاعاتی قرار داشت و به صورت شبانه‌روزی با روش‌های پیدا و پنهان و در پوشش‌های گوناگون و چند‌لایه‌ای مورد حفاظت قرار می‌گرفت، در دام فرزندان ملت ایران در سازمان اطلاعات سپاه افتاد».

پایان اپوزیسیون‌های فردگرایانه
تا زمان تشریح نحوه بازداشت زم، به یکی از مواردی که می‌توان پرداخت پایان فعالیت رسانه آمدنیوز است؛ رسانه‌ای که با آغاز به کارش در سال ۹۶ تا به امروز، هر خبر و شایعه تخریبی علیه نظام را پی می‌گرفتیم به آن می‌رسیدیم که نشان از وجود منابع خبری در داخل کشور حتی مراکز مهم و حساس امنیتی داشت که در خدمت زم بودند.

شاید در اطلاع‌رسانی‌های بعدی سپاه، نام ونشان این منابع نیز افشا شود. آمدنیوز یکی از مهم‌ترین عوامل گسترش اعتراض‌های سال ۹۶ بود؛ تا جایی که بسیاری از معترضان محل تجمعات را از طریق این کانال تلگرامی متوجه می‌شدند و حتی بسیاری معتقدند یکی از دلایل صدور مجوز فیلتر تلگرام در ایران، فعالیت‌های معاندانه این کانال تلگرامی و اثرات سوء آن بوده است.

بااین‌حال، یکی از کارکرد‌های اصلی آمدنیوز که نباید از نظر‌ها پنهان شود، تبدیل‌کردن اپوزیسیون‌های جدید به شکلی فردگرایانه، منفعت‌طلبانه و به دور از عقلانیت و منطق بوده است. زم و افرادی مانند او که آمدنیوز، ری‌استارت و... را شکل دادند، به سمت خشونت‌های اجتماعی با تکیه بر فریب افکار عمومی با ایجاد موج‌های هیجانی کاذب حرکت کردند که خیلی هم سریع شکست خوردند و بازداشت زم در حقیقت نه‌فقط پایان آمدنیوز که پایان اپوزیسیون‌های فردگرایانه و خالی از تعقل و منطق است.

از اوین به مرخصی آمد، اما فرار کرد!
روح‌الله زم که با مدیریت سایت و کانال تلگرامی خبری- تحلیلی آمدنیوز به چهره‌ای شناخته‌شده در ایران تبدیل شده است، متولد ۱۳۵۲ است و در یک خانواده مذهبی به دنیا آمد. پدرش محمدعلی زم روحانی، تهیه‌کننده و پژوهشگر و مادرش خانه‌دار است.

یک برادر به نام محمدامین و دو خواهر دارد. پدر او چهره فرهنگی سرشناسی در کشور است که همین امر سبب شد روح‌الله زم تا قبل از فرار از ایران بتواند فعالیت‌های مهم سیاسی و رسانه‌ای در کشور داشته باشد. زم فعالیت خود را به‌عنوان فیلم‌بردار خبری و مستندساز از سال ۸۱ با روابط پدرش که رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران بود، شروع کرد.

هم‌زمان در مؤسسه سینمایی و فیلم‌سازی پدرش نیز کار می‌کرد و مدتی در آتلیه محسن افشانی بازیگر، به‌عنوان عکاس و فیلم‌بردار حضور داشت. او در درگیری‌های سال ۸۸ بازداشت و راهی زندان اوین شد. براساس اطلاعاتی که از پرونده او منتشر شده است، او به‌واسطه اتهام ضدامنیتی به‌همراه شناسنامه و گواهینامه جعلی، یک عدد نارنجک، دستبند، باتوم، شش عدد کلت جنگی ۳۸ میلیمتری و یک دستگاه بی‌سیم از سوی نیرو‌های امنیتی کشور دستگیر شد، اما در مرخصی توانست از کشور فرار کند و این‌گونه در پناه کشور‌های بیگانه به تبلیغ علیه نظام مشغول شود.

او در سال ۹۶ سایت و کانال تلگرامی آمدنیوز را فعال کرد؛ رسانه‌ای که با انتشار اخبار ضدحکومتی و افشاگری‌های عجیب‌وغریب مانند جاسوسی فرزندان و وابستگان حکومتی و... به‌سرعت به شهرت رسید و اعضای کانال تلگرامی آن به‌سرعت افزایش یافتند تا اینکه در دی‌ماه ۹۶ با تحریک مردم برای اغتشاش و بمب‌گذاری با شکایت ایران کانال او توسط تلگرام از دسترس خارج شد، اما توانست مجددا فعالیت خود را آغاز کند.

رابطه پدر و فرزندی زم بزرگ و کوچک
البته در سال ۱۳۹۶ دو نفر از اعضای خانواده روح‌الله زم به جرم جاسوسی دستگیر شده و تحت بازجویی قرار گرفتند. مدیر آمدنیوز مدعی شد که این کار‌ها برای تحت فشار گذاشتن او و تیم خبری اوست. در روز ۱۹ مهر ۱۳۹۶ سردبیر کانال تلگرامی آمدنیوز پستی را منتشر کرد که در آن نوشته شده بود: به دلیل بازداشت دو نفر از اعضای خانواده آقای روح‌الله زم، اسناد دست‌اولی را منتشر خواهیم کرد.

ساعاتی پس از این پست تلگرامی، پدر روح‌الله زم در نامه‌ای دستگیری دو فرزندش را تأیید کرد و فرزندش را به آرامش بیشتر فراخواند. هرچند محمدعلی زم، پدر روح‌الله زم بعد از بازداشت فرزندنش می‌گوید که در جریان آمدن فرزندش به ایران و بازداشت او نبوده است و موضوع را از زیرنویس تلویزیون متوجه شده است.

حجت‌الاسلام زم در پاسخ به اینکه آیا در جریان آمدن فرزندش به ایران بوده است یا نه به انصاف‌نیوز، گفت: من اصلا در جریان جزئیات نیستم و کلیت موضوع را هم از زیرنویس تلویزیون خبردار شدم.

ما تقریبا با ایشان در این مدت‌ها حالت قهر داشتیم و تنها گه‌گاهی نصیحت و پیغامی برایش می‌فرستادیم. زم در پاسخ به این سؤال که «فرزندش پیش از آمدن به ایران آیا پیامی نداده است و چیزی درباره دلیل آمدنش که عجیب هم هست، نگفته است؟»، گفت: دنیا دار مکافات و مجازات است؛ این را خداوند متعال و همه بزرگان گفته‌اند.

بالاخره این دنیا، دنیای امتحان آدم‌هایی است که در آن زندگی می‌کنند. خوب و بد باید امتحان دهند و آن‌ها که بد کردند مجازات شوند. محمدعلی زم که چهره‌ای شناخته‌شده و فعال اصلاح‌طلب و فرهنگی کشور است، در این سال‌ها بار‌ها مورد هجمه و نقد قرار گرفته است؛ هرچند نمی‌شود اعمال پسر را به پای پدر نوشت.