(تصاویر) جوزف دوکرو؛ نقاش فرانسوی قرن هجدهم که پدر میم‌های اینترنتی شد!
یکی از غیرمنتظره‌ترین شخصیت‌هایی که قرن‌ها پس از زمان خود در اینترنت به شهرت رسید «جوزف دوکرو» بود؛ نقاش فرانسوی قرن هجدهم که خودنگاره‌هایش در عصر دیجیتال جان تازه‌ای یافته‌اند.
فرادید| آثار دوکرو برخلاف پرتره‌های خشک و رسمی آن زمان، به خاطر حالت‌های اغراق‌آمیز چهره و ژست‌های بازیگوشانه متمایز هستند؛ ویژگی‌هایی که سبب شده‌اند نقاشی‌های او به گزینه‌هایی ایده‌آل برای میم‌های اینترنتی تبدیل شوند.
به گزارش فرادید، مشهورترین اثر او «خودنگاره در نقش یک مقلد» (۱۷۹۳) او را در حالی نشان می‌دهد که با دهان باز به سوی بیننده اشاره می‌کند، گویی در حال بیان یک جمله نمایشی است. از این تصویر به شکل گسترده و طنزآمیز برای بیان اصطلاحات عامیانه مدرن به سبک قدیمی استفاده می‌شود.
خودنگاره‌های دیگر نیز او را در حال پوزخند زدن، بالا انداختن ابرو یا خندیدن نشان می‌دهند و همین موضوع سبب شده این آثار به سوژه‌هایی عالی برای بازآفرینی‌های اینترنتی تبدیل شوند.
جوزف دوکرو سال ۱۷۳۵ در شهر نانسی فرانسه در یک خانواده اشرافی پایین‌رتبه به دنیا آمد و در دهه‌های پایانی رژیم کهن وارد حرفه نقاشی شد. یکی از مهم‌ترین آثار او، آخرین پرتره لویی شانزدهم پیش از اعدام او به وسیله گیوتین است. دوکرو حدود سال‌های ۱۷۸۹ یا ۱۷۹۰، همانند بسیاری از هم‌عصرانش به لندن پناه برد اما سال ۱۷۹۳ به پاریس بازگشت.
فعالیت‌های هنری او در دهه پایانی عمرش با حمایت ژاک-لوئی دیوید، نقاش برجسته و انقلابی رونق یافت. او یک محفل هنری غیررسمی نیز ترتیب داد که هنرمندان و موسیقی‌دانان را جذب میکرد. دوکرو در اصل به‌عنوان نقاش پرتره شناخته می‌شد. آثار اولیه او با پاستل شامل پرتره‌هایی از پیِر-ژان ماریت، کُنت دو کایلوس و آنژ-لوران دو لا لیو دو ژولی می‌شوند. این آثار احتمالاً بازآفرینی‌هایی از کارهای پیشین دو لا تور نقاش بودند.
اگرچه دوکرو از سال ۱۷۶۰ به بعد فهرستی از آثار خود را نگه می‌داشت، اما به‌ندرت نقاشی‌های خود را امضا میکرد و این عادت سبب شد بسیاری از آثار او به اشتباه به نقاشان دیگر نسبت داده شوند.
از دیگر پرتره‌های برجسته او می‌توان به پیِر شادرلو دو لاکلو، ماریا ترزا (ملکه اتریش)، لویی شانزدهم و ماری آنتوانت اشاره کرد.
دوکرو در دهه‌های ۱۷۸۰ و ۱۷۹۰ مجموعه‌ای از خودنگاره‌های به‌یادماندنی خلق کرد، از جمله خودنگاره‌ی سال ۱۷۸۳ که او را در حال خمیازه کشیدن نشان می‌دهد و نقاشی دیگری به نام «خودنگاره در نقش یک مقلد» که در آن با خنده‌ای از ته دل به بیننده اشاره می‌کند. او به کمک این خودنگاره‌ها تلاش میکرد خود را از قید و بندهای خشک و متعارف پرتره‌نگاری سنتی رها کند.
شیفتگی او به فیزیولوژی چهره (اینکه ویژگی‌های ظاهری چهره می‌توانند شخصیت درونی را آشکار کنند) سبب شده بود آثارش گرما و فردیت خاصی داشته باشند.
ترکیب بی‌همتای صراحت، ابهام و بیان اغراق‌شده در پرتره‌های او ابتدا بازخوردهای متفاوتی به همراه داشت، اما در عصر رسانه‌های اجتماعی و میم‌های اینترنتی امروزی، آثار او با استقبال بسیار روبرو شده‌اند. تصاویری مانند خودنگاره مشهور سال ۱۷۹۳ او اکنون برای مخاطبان مدرن جذاب هستند و بسیاری از کاربران اینترنت، این نقاشی‌ها را با نوشته‌های طنزآمیز و جملات مدرن به سبک کهنه مزین می‌کنند.
دوکرو فرزندان زیادی داشت. پسر بزرگ او ژول هم نقاش و هم کاپیتان پیاده‌نظام بود که در نبرد ژماپ کشته شد؛ چندین اثر از او هنوز باقی مانده است. سایر پسرانش در سنین جوانی درگذشتند. دختر ارشدش رز-آدلااید و دختر دیگرش آنتوانت-کلمانس نیز راه پدر را دنبال کردند و نقاش شدند. جوزف دوکرو روز ۲۴ ژوئیه ۱۸۰۲ بر اثر سکته مغزی در حالی که از پاریس به سمت سن-دُنی در حال پیاده‌روی بود، درگذشت.
مترجم: زهرا ذوالقدر
