سریع‌ترین موشک هایپرسونیک جهان در اختیار چه کشوری است و چقدر سرعت دارد؟

سرعت در طراحی موشک‌ها بسیار حیاتی است؛ بنابراین مهندسان سال‌ها تلاش کرده‌اند تا سرعت پرواز موشک‌ها را افزایش دهند. در این فرآیند، هدف این است که بدون دادن شانسی به سیستم های دفاعی و دریافت هشدار، به هدف اصابت کنند، چون هرچه یک جسم سریع‌تر باشد، رهگیری آن سخت‌تر است.

موشک‌های هایپرسونیک زمانی در این دسته قرار می‌گیرند که بتوانند به سرعتی بالاتر از ۵ ماخ (۶,۱۷۵ بر ساعت) برسند. چندین نوع مختلف از موشک‌های هایپرسونیک یا مافوق صوت به وجود آمده‌اند، از جمله حامل‌های بوست گلاید هایپرسونیک، موشک‌های کروز هایپرسونیک و پرتابه‌هایی که با توپ‌های ریلی یا ریل گان شلیک می‌شوند.

هر یک از این حوزه‌ها در سراسر جهان، از جمله در ایالات متحده، به‌طور مداوم در حال توسعه هستند، اما کشورهای غربی در توسعه آن‌ها عقب‌ترند، زیرا روسیه بود که ابتدا این فناوری را کشف کرد.

با این حال، از نظر فنی، موشک‌های هایپرسونیک از دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ وجود داشته‌اند، زمانی که ایالات متحده راکتی به نام Bumper را توسعه داد. سلاح‌های غول‌پیکری مانند موشک‌های بالستیک قاره‌پیما (ICBM) نیز هایپرسونیک هستند، اما وقتی امروزه درباره موشک‌های هایپرسونیک صحبت می‌شود، منظور عمدتاً موشک‌های کروز هایپرسونیک است.

روسیه موشک کروز هایپرسونیک 3M22 Zircon با پیشران اسکرمجت را توسعه داده و احتمالاً از آن در حمله‌ای در ۷ فوریه ۲۰۲۴ علیه اوکراین استفاده کرده است. گفته می‌شود این موشک‌ها می‌توانند به سرعتی بالاتر از ۸ ماخ (۹,۸۸۰ کیلومتر بر ساعت) برسند، که رهگیری آن‌ها را با فناوری‌های کنونی تقریباً غیرممکن می‌کند.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، مدعی شده که این موشک می‌تواند به سرعت ۹ ماخ (۱۱,۱۱۵ کیلومتر بر ساعت) با برد ۱,۰۶۹ کیلومتر برسد، اما این اطلاعات قابل تأیید نیستند. کشورهای دیگری مانند فرانسه، هند، بریتانیا، ژاپن، کره جنوبی، کره شمالی، ایران، برزیل و چین نیز به‌طور جدی در حال توسعه نسخه‌های خود از موشک های هایپرسونیک هستند. برخی از آن‌ها پروژه‌هایشان را به پایان رسانده‌اند، اما مشخص نیست که آیا این سلاح‌ها واقعاً در حال استفاده هستند یا نه.

موشک 3M22 Zircon ساخت روسیه؛ سریع‌ترین موشک هایپرسونیک جهان

موشک‌های هایپرسونیک بسیار سریع هستند، و سرعت اعلام‌شده‌ برای موشک 3M22 Zircon آن را سریع‌ترین موشک کروز هایپرسونیک روی کره زمین می‌کند— حداقل در حال حاضر. این موشک با یک نوع موتور رم‌جت که اسکرمجت نیز نامیده می‌شود، پرواز می کند، اما چون یک پروژه موشکی بسیار سری متعلق به روسیه است، اطلاعات زیادی درباره‌اش در دست نیست. آنچه مشخص است این است که روس‌ها حدود سال ۲۰۱۷ آزمایش‌هایی روی موسک زیرکون انجام دادند و در سال ۲۰۲۳ آن را روی ناوچه آدمیرال گورشکوف مستقر کردند. این موشک میدان نبرد به کار گرفته شده است.

زیرکون به‌عنوان یک موشک ضد کشتی طراحی شده، بنابراین نقش حمله به اهداف زمینی برای آن ثانویه است. روس‌ها در سال ۲۰۲۰ فیلمی از پرتاب آن از یک کشتی جنگی منتشر کردند، اما اطلاعات بیشتری در مورد سریع ترین موشک هایپرسونیک جهان منتشر نکردند.

این موشک دو مرحله‌ای است: یک مرحله از سوخت جامد استفاده می‌کند و مرحله‌ی دیگر از اسکرمجت برای طی ادامه مسیر سود می برد. کسی نمی‌داند روسیه چه تعداد موشک هایپرسونیک زیرکون در اختیار دارد، اما احتمال می‌رود که آن را بر روی انواع مختلفی از شناورهای سطحی نصب کرده باشد.

روسیه همچنین یک موشک بالستیک به نام Kh-47M2 Kinzhal دارد که در جنگ اوکراین استفاده شده و گفته می‌شود می‌تواند به سرعت ۱۰ ماخ (۱۲,۳۵۰ کیلومتر بر ساعت) برسد، گرچه این موضوع نیز تأیید نشده است. چین نیز یک موشک کروز هایپرسونیک به نام DF-17 دارد که سرعت آن در بازه‌ای بین ماخ ۵ تا ماخ ۱۰ تخمین زده می‌شود.

همانند پرتاب اسپوتنیک ۱ در اکتبر ۱۹۵۷ که مردم غرب را شوکه کرد، این موشک‌ها نیز توجه کشورهای غربی را به همین شکل به خود جلب کرده‌اند. نه‌تنها کشورهای غربی به‌طور جدی در حال توسعه موشک‌های کروز هایپرسونیک و گلایدهایپر‌سونیک هستند، بلکه روی فناوری‌های ضد موشک نیز کار می‌کنند تا سلاح‌هایی را که اکنون در خدمت هستند، خنثی کنند.

منبع: روزیاتو