کشف «دیوار ۲۳ هزارساله» در یک غار صعب‌العبور
در اعماق غاری در یونان، دیواری سنگی پیدا شده که بیش از ۲۳۰۰۰ سال پیش ساخته شده است؛ یعنی بسیار پیشتر از آن‌که اهرام مصر ساخته شوند. این ساختار باستانی تمام تصورات ما درباره خلاقیت انسان‌های اولیه را به چالش کشیده است.
فرادید| در منطقه تسالی (Thessaly) در مرکز یونان، غار تئوپترا راز بزرگی از تاریخ بشر را در دل خود پنهان کرده است. باستان‌شناسان یک دیوار سنگی درون این غار کشف کرده‌اند که قدمت آن به حدود ۲۳۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.
به گزارش فرادید، این دیوار، کهن‌ترین سازه شناخته‌شده بشر به‌شمار می‌رود و بسیار پیشتر از هرم معروف خوفو در مصر (حدود ۶۶۰۰ سال پیش) ساخته شده است. این مکان که تنها ۳ کیلومتر با صخره‌های معروف مِتِئورا فاصله دارد، ما را با زندگی ماقبل‌تاریخی در واپسین عصر یخبندان آشنا میکند.
نمایی از درون غار و برخی بقایا از سازه‌های باستانی داخل آن
دیواری برای مقابله با سرمای شدید عصر یخبندان
این دیوار از سنگ‌هایی ساخته شده که با گل به هم چسبانده شده‌اند و در گذشته دوسوم ورودی غار را مسدود می‌کردند، طوری که تنها یک دهانه حدود یک‌متری برای ورود باقی مانده بود. به نقل از مقاله‌ای منتشرشده به رهبری دکتر کاترین کیپاریسی-آپوستولیکا، باستان‌شناس که از سال ۱۹۸۷ سرپرست کاوش‌های این مکان بوده، این دیوار برای محافظت از ساکنان غار در برابر سرمای شدید ساخته شده بود.
دیواره سنگی تِئوپترا یک مرحله کلیدی در تاریخ معماری محسوب می‌شود و نمونه‌ای روشن از تلاش انسان‌های اولیه برای سازگاری با محیط به‌شمار می‌رود. این سازه ابتدایی اما هوشمندانه، گواه توانایی بشر برای سازگاری با چالش‌های شدید اقلیمی دوره‌های یخبندان است.
طاقچه‌های بخش جنوبی غار در نور نمایان شده‌اند.
سکونت مداوم انسان در طول دوران ماقبل‌تاریخ
اهمیت غار تِئوپترا تنها به این دیوار باستانی محدود نمی‌شود. این مکان حدود ۱۳۰ هزار سال محل سکونت بشر بوده و شواهدی از دوره‌های مختلف از پارینه‌سنگی میانی تا نوسنگی پایانی در آن یافت شده است. لایه‌های باستان‌شناسی موجود گواه حضور پیوسته انسان در این مکان هستند. در کاوش‌ها، ابزارهای سنگی، جواهرات صدفی، بقایای آتش و حتی رد پای کودکان کشف شده‌اند. ساکنان این غار در بازه زمانی ۱۵.۰۰۰ تا ۷.۰۰۰ سال پیش، مردگانشان را هم در آن دفن می‌کردند که نشان از نقش دیرپای آن به‌عنوان پناهگاه و مرکز اجتماعی دارد.
دستاوردهایی از زندگی و سازگاری با اقلیم ماقبل‌تاریخ
دست سازه‌های کشف‌شده در این مکان نشان می‌دهند انسان‌های اولیه اروپا چگونه طی هزاران سال سبک زندگی‌شان را تغییر دادند. شواهدی از مصرف گندم، جو، زیتون و گوشت در رژیم غذایی ساکنان غار یافت شده که نشانه‌ی گذار تدریجی به سمت کشاورزی است. این غار همچنین در دوران‌های پرتنش، پناهگاه و بعدها شاید محل نگهداری حیوانات نیز بوده است. تغییرات مشاهده‌شده در نحوه سکونت با دگرگونی‌های اقلیمی همزمان بوده و نشان می‌دهد انسان‌ها چگونه با تغییرات محیطی سازگار می‌شدند.
نشانه‌های آتش‌سوزی‌های دوران میان‌سنگی روی خاکریز زردفام متعلق به همان دوره و زیر لایه‌ای از خاکریز نوسنگی قرار دارند.
ثبت منحصربه‌فردی از نوآوری ماقبل‌تاریخ
غار تِئوپترا، خط زمانی رایج از دستاوردهای معماری بشر را به چالش می‌کشد. دیوار سنگی آن چندین هزار سال پیش از سازه‌هایی مانند اِستون‌هِنج و اهرام مصر ساخته شده است. وجود چنین سازه‌ای گواه توانایی انسان‌های ماقبل‌تاریخ در ساخت بناهای بادوام و کاربردی، پیش از ظهور تمدن‌های پیچیده است.
کاوش‌ها در این محل همچنان ادامه دارند و جزئیات بیشتری از نبوغ انسان‌های نخستین اروپا و مهارت آن‌ها در شکل‌دادن به محیط پیرامونشان برای بقا را آشکار می‌کنند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
