پدیده عجیب صخرههایی که «تخم سنگی» میگذارند

تصور کنید سنگی وجود باشد که تخم بگذارد؛ کرههای سنگی بزرگی که انگار درست از دل زمین بیرون آمدهاند. این تصور چیزی شبیه افسانههای باستانی است، اما در واقع یک پدیده کاملاً طبیعی است که از ترکیب رازآلودی از آب، مواد معدنی و زمان شکل گرفته است.
فرادید| از دید علمی، این پدیدهها «تودههای گلوله توپی» نامیده میشوند. اینها زمانی شکل میگیرند که آب غنی از مواد معدنی از میان لایههای سنگ به داخل فضاهای خالی در رسوبات نفوذ میکند. مواد معدنی دورِ هستهای سخت مانند فسیل یا ماده آلی جمع میشوند و مانند چسب ذرات کوچک رسوبی را به هم میچسبانند. به مرور زمان، این ماده سخت شده و لایههای جدیدی به دور هسته اضافه میشوند تا جایی که یک سنگ گِرد بزرگ شکل میگیرد.
به گزارش فرادید، این توپهای سنگی در لایههای داخلی سنگ مدفون هستند و معمولاً دیده نمیشوند، اما با فرسایش و گذشت قرنها باد و باران، ممکن است آشکار شده و آزاد شوند.
محل تجمع تودههای گلوله توپی در بخش شمالی پارک ملی روزولت
یکی از این نواحی، پارک ملی تئودور روزوِلت در غرب داکوتای شمالی است که در محلی به نام «محل جمعآوری تودههای گلوله توپی»، این عجایب زمینشناسی را میتوان در حالت طبیعیشان دید. از دیگر نواحی معروف در آمریکا که چنین تودههایی دارند، رودخانه کانُنبال در شهرستانهای مورتون و سیو در داکوتای شمالی و راک سیتی در شهرستان اوتاوا، کانزاس است.
اما شاید یکی از عجیبترین نمونههای تودههای سنگی را بتوان در گوشهای دورافتاده از منطقه خودمختار بوئی و مائو در استان گویژو در جنوب غربی چین یافت. نزدیکترین روستا فقط ۲۰ خانواده دارد، اما این منطقه بهدلیل صخرههای «تخمگذار» عجیبش معروف شده که مرتب تودههای گلوله توپی بیرون میدهد.
گفته میشود این صخره هر ۳۰ سال (تقریبی) یک توده سنگی به شکل تخممرغ به قطر تقریبی ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر تولید میکند. دلیل سرعت نسبی این فرآیند هنوز روشن نیست، اما چهبسا بهدلیل ترکیب زمینشناسی کلسیمی منطقه و آب و هوای مرطوب موسمی آن باشد.
مترجم: زهرا ذوالقدر