دانشمندان ژن «انسان‌های منقرض شده» را به «موش» انتقال دادند؛ نتیجه چه بود؟
برخی گونه‌های منقرض‌شدۀ انسانی مانند نئاندرتال‌ها و دنیسوان‌ها چند ویژگی مورفولوژیکی داشتند که با انسان‌های مدرن متفاوت بود، از جمله جمجمه‌های کشیده و کم‌ارتفاع، برجستگی‌های ابروی بزرگ‌تر و قفسه‌های سینه عریض‌تر. حالا دانشمندان ژن‌ها این انسان‌های منقرض شده را به موش انتقال داده‌اند و نتایج جالبی گرفته‌اند.
فرادید| ژن موردنظر که در نئاندرتال‌ها و دنیسوان‌ها وجود داشته، موجب می‌شود موش‌ها سرهای بزرگ‌تر، دنده‌های پیچ‌خورده و ستون فقرات کوتاه‌تری داشته باشند. پژوهشگران از فناوری ویرایش ژن CRISPR استفاده کردند تا این کد ژنتیکی باستانی را وارد موش‌ها کنند و ببینند چگونه ژن ممکن است بر شکل بدن خویشاوندان منقرض‌شده ما اثر گذاشته باشد.
به گزارش فرادید، این ژن که GLI3 نام دارد، نقش مهمی در توسعه جنینی انسان‌های مدرن دارد. جهش در این ژن با ناهنجاری‌های جسمی مانند «پُلی‌دَکتِلی» (رشد انگشت اضافه در دست یا پا) و تغییر شکل جمجمه مرتبط است. نئاندرتال‌ها و دنیسوان‌ها هر دو نسخه‌ای کمی متفاوت از ژن GLI3 داشتند که در آن یک اسید آمینه در انتهای بخش کدگذاری جایگزین شده بود. با این حال، هیچ‌یک از این گونه‌های باستانی تعداد انگشت غیرعادی یا نقص‌های جمجمه‌ای تهدیدکننده حیات نداشتند.
به نقل از نویسندگان مطالعه، این گونه‌های منقرض‌شده چند ویژگی مورفولوژیکی داشتند که با انسان‌های مدرن متفاوت بود، از جمله جمجمه‌های کشیده و کم‌ارتفاع، برجستگی‌های ابروی بزرگ‌تر و قفسه‌های سینه عریض‌تر.
برای بررسی اینکه نسخه باستانی ژن GLI3 چگونه ممکن است بر توسعه خویشاوندان منقرض‌شده ما اثر گذاشته باشد، پژوهشگران ابتدا موش‌ها را طوری مهندسی کردند که نسخه ناقص این ژن را داشته باشند. این کار موجب شد موش‌ها دچار ناهنجاری‌های شدید جمجمه و مغز و همچنین پلی‌دکتلی شوند. این موضوع نشان داد نسخه سالم ژن برای رشد جنینی سالم ضروری است.
در مقابل، موش‌هایی که نسخه ژن مربوط به نئاندرتال‌ها و دنیسوان را داشتند، دارای ساختارهای اسکلتی تغییریافته، مانند جمجمه بزرگ‌تر، شکل‌های تغییریافته مهره‌ها و ناهنجاری‌های دنده‌ای بودند. این یافته‌ها نشان می‌دهد ژن باستانی، توسعه جنینی را کاملاً مختل نکرده، اما مورفولوژی انسان‌های باستانی را تغییر داده است.
در مقایسه با موش‌های معمولی، موش‌هایی که این ژن باستانی را داشتند، مهره‌های کمتری داشتند و دنده‌هایشان پیچش قوی‌تری داشت که بازتاب تفاوت‌های بین انسان‌های مدرن و نئاندرتال‌ها است. برخی از این موش‌ها شکل‌های غیرقرینه قفسه سینه مرتبط با اسکولیوز را نشان دادند که جالب است، زیرا مطالعات اخیر درباره آسیب‌شناسی نئاندرتال‌ها نشان داده‌اند که این گونه منقرض‌شده ممکن است مستعد اسکولیوز و ماکروسفالی (بزرگ‌سری) بوده باشد.
در مجموع، به نظر می‌رسد نسخه باستانی ژن GLI3 که توسط برخی هومینیدهای منقرض‌شده حمل می‌شد، دست‌کم تا حدی مسئول شکل سر و بدن خاص آن‌ها بوده است. پژوهشگران می‌گویند: «این ویژگی‌ها با سبک زندگی پیش‌بینی‌شده نئاندرتال‌ها مرتبط هستند و نشان می‌دهند ژن باستانی، ویژگی‌های مفیدی برای هومینیدهای منقرض‌شده فراهم کرده است.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
