کشف خانههای 19 هزارساله که با استخوان ماموت ساخته شدهاند
برخی از مردم در اوکراین، سختترین لحظات آخرین عصر یخبندان را با ساختن سرپناههایی که بخشی از آنها از استخوانها و عاجهای ماموت ساخته شده بود، پشت سر گذاشتند.
فرادید| برپایهی یافتههای یک پژوهش جدید، حدود ۱۸ هزار سال پیش، انسانهای دوران یخبندان در جایی که اکنون اوکراین است، احتمالاً با ساختن بخشی از سرپناههای خود از استخوانهای ماموت توانستند در برابر شرایط بسیار سخت اقلیمی مقاومت کنند.
به گزارش فرادید، باستانشناسان در بیانیهای نوشتند: «خانههای ماموت نشان میدهند جوامع چگونه در محیطهای بسیار سخت زندگی میکردند و بقایای حیوانات غولپیکر را به معماری محافظتی تبدیل میکردند.»
استخوانها ابتدا نزدیک روستای مزیریچ، حدود ۱۱۰ کیلومتری جنوب شرقی کییف یافت شدند. هنگام حفاریِ این منطقه بین سالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۴، تیم باستانشناسی بقایای ماموت را به گونهای مرتب یافته بود که نشان میداد این استخوانها زمان یخبندان برای ساخت خانهها استفاده شدهاند. اگرچه بسیاری از باستانشناسان از این تفسیر حمایت کردند، اما هنوز پرسشهایی درباره زمان دقیق استفاده از این خانههای استخوانی و مدت زمان استفاده از آنها باقی مانده است. تاریخهای قبلی ارائهشده از این مکان، بازهای تقریبی بین ۱۹ هزار تا ۱۲ هزار سال پیش داشت که تیم در مقاله خود به آن اشاره کرده است.
برای بررسی این پرسشها، باستانشناسان دوباره مکان را بررسی کردند تا تخمینی دقیقتر از زمانِ ساخت و مدت استفاده آن به دست آورند. آنها بقایای حدود ۱۲ حیوان کوچکِ یافتشده نزدیک خانههای ماموت را برای تعیین جدول زمانی دقیقتر آزمایش کردند.
بزرگترین سازه در مزیریچ به بازه زمانی ۱۸.۳۲۳ تا ۱۷.۸۳۹ سال پیش تعلق دارد. این تاریخها درست پس از بیشینه آخرین یخبندان (۲۶.۵۰۰ تا ۱۹.۰۰۰ سال پیش)، یعنی سردترین بخش آخرین عصر یخبندان، قرار دارند. پژوهشگران همچنین اشاره کردند این سرپناه ممکن است تا ۴۲۹ سال استفاده شده باشد. به این معنا که «سرپناهها راهحلهای عملی برای بقا بودند، نه سکونتگاههای همیشگی».
استخوانهای ماموت برای ساخت سرپناهها در اوکراین استفاده شدند و از انسانها در سختترین بخشهای آخرین عصر یخبندان محافظت کردند
پاولو شیدلوفسکی، از نویسندگان این پژوهش و استاد باستانشناسی گفته: «احتمال دارد شالوده خانهها جمجمهها و استخوانهای بزرگ ماموت بوده که به شکل عمودی در زمین قرار میگرفته و نوعی پایه یا فونداسیون تشکیل میداده.»
ممکن است قاب چوبی بخشی از سرپناه را پوشانده و همچنین پوست حیوانات کوچک یا شاید پوست درخت توس استفاده شده باشد. «عاجها و استخوانهای بزرگ و صاف در قسمت بالایی سازه (سقف) قرار گرفته و به عنوان وزنه و محافظ در برابر باد عمل میکردند.»
شیدلوفسکی حدس میزند پنج تا هفت نفر در هر سرپناه زندگی میکردند. فعالیتهای مختلفی مانند تراش سنگهای سخت، پردازش پوست حیوانات و قصابی حیوانات کوچک احتمالاً داخل همین سرپناهها انجام میشده است.
فرانسوا جینجیان، استاد افتخاری دانشگاه که پژوهشهای دیگری روی سرپناههایی از استخوان ماموت انجام داده اما در مطالعه جدید مشارکت نداشته، نسبت به تاریخهای ارائهشده محتاط است و میگوید نیاز به تاریخگذاری بیشتری از بخشهای مختلف وجود دارد. دریافت تاریخهای بیشتر رادیوکربن از سراسر مکان تصویر دقیقتری از زمان استفاده آن ارائه میدهد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
