چرا "آمازون" آمازون شد؟!
آمازون از همه لحاظ یکی از سودآورترین شرکت‌های امروز آمریکا است. از زمان آغاز فعالیت در سال ۱۹۹۴ این شرکت با دنبال کردن یکسری قوانین داخلی، به غولی تبدیل شده که امروز همه می‌شناسند، به‌طوری که درآمد خالص آن در سال ۲۰۱۷ به ۱۷۸ میلیارد دلار رسید.
آمازون برخلاف اپل، گوگل و مایکروسافت، در یک اکوسیستم طراحی شده با یک چارچوب مشخص برای پیوند دادن اپلیکیشن‌ها و خدمات گیر نکرده است. جف‌بزوس، مدیر عامل و موسس آمازون، بر پلت‌فرم‌هایی تاکید دارد که هر کدام به بهترین و سریع‌ترین شکل ممکن به مشتریان خود سرویس می‌دهند. به همین دلیل است که آمازون سال گذشته نوآورترین شرکت دنیا شناخته شد.
آمازون در طول ۲۴ سال فعالیت خود، از یک بخش به بخش دیگر حرکت کرده و این کار حتی به قیمت از بین رفتن ساختار‌های موجود آن تمام شده است. اسپیکر هوشمند Echo و آخرین نسخه سرویس استریم موسیقی به نام Amazon Music Unlimited نمونه این فعالیت‌ها هستند. همچنین شرکت فیلم‌سازی آمازون استودیوز (Amazon Studios) بر اساس یک پلت‌فرم جمع‌سپاری در سال ۲۰۱۰ تاسیس شد تا منبعی برای فیلم‌نامه‌نویس‌ها باشد. حتی کسبوکار مد و لباس شرکت، با آزمایش کردن برند در عرصه‌های لوازم خانه، اکسسوری‌های الکترونیکی و خوراکی‌هایی مثل قهوه ارگانیک رشد کرد.
آمازون برای تبدیل شدن به بزرگ‌ترین غول تجارت الکترونیک دنیا، اصول روشن و آموزنده‌ای را در پیش گرفته است. براد‌استون اخیرا کتابی نوشته که در آن آمازون را به بهترین نحو توصیف می‌کند: آمازون می‌خواهد فروشگاه همه چیز باشد. این شرکت می‌خواهد مردم سراسر دنیا بتوانند هر چیزی را که نیاز دارند با قیمتی مناسب از یک جا تهیه کنند. موضوع دیگر این است که استقلال و آزادی عمل کارکنان برای کنترل کردن پروژه‌هایشان، باعث شده بسیاری از مدیران بزرگ دنیا جذب این شرکت شوند. این موضوع وفاداری کارکنان را هم افزایش داده است.
از نظر مدیران آمازون، مشتری اول است. آمازون می‌خواهد کاربران یا مشتریان بهترین تجربه ممکن را داشته باشند. این هدف تصمیم‌گیری را آسان می‌کند. تاکید آمازون بر تبدیل مشتری به سود نیست و این موضوع به رشد آن کمک کرده است.
در نهایت، یکی از بهترین کار‌هایی که آمازون انجام می‌دهد، شکست خوردن است. مثلا در اوایل دهه ۲۰۰۰، آمازون ریسک بزرگی روی Pet.com انجام داد و این پروژه کاملا شکست خورد. همچنین در تولید گوشی هوشمند و ایجاد بازار کالا‌های لوکس و پروژه‌های متعدد دیگری با شکست مواجه شده است. اما با همه اینها، بسیاری از ریسک‌های آمازون نتیجه‌بخش بوده است. از جمله آنها توسعه سرویس‌های وب آمازون (Amazon Web Services)، تملک شرکت‌های زاپوس و هول فودز و دیگر تصمیم‌گیری‌های بی‌شمار در این زمینه است. اینها یعنی آمازون شکست را تنبیه نمی‌کند. جف بزوس زمانی گفته بود: «اگر قرار است ریسک‌های جسورانه داشته باشید، پس این ریسک‌ها آزمایش شما هستند و اگر آزمایش باشند، پیش‌تر نمی‌توانید نتیجه آن را بدانید.»
چنین ذهنیتی به کارکنان هم انگیزه می‌دهد که شانس خود را امتحان کنند و این چیزی است که بسیاری از سازمان‌ها از آن بی‌بهره‌اند.
حتی غولی مثل آمازون هم شکست داشته است
حتی آمازون، این غول تجارت الکترونیک جهان که در سال ۱۹۹۴ توسط جف بزوس تاسیس شد و اکنون بیشترین درصد فروش را بین سایر فروشگاه‌های اینترنتی داراست، نیز با شکست‌های بسیاری مواجه بوده است که ۶ مورد از آنها را در زیر آورده‌ایم:
۱- Fire Phone
می‌توان گفت Fire Phone بزرگ‌ترین شکست آمازون است. این شرکت ابتدا تلفن‌های هوشمند خود را در ژوئیه ۲۰۱۴ تولید کرد، اما نمی‌توانست به‌طور کامل با آی‌فون و اندروید رقابت کند. حتی آمازون تلاش کرد تا این تلفن هوشمند را به قیمت ۹۹ سنت بفروشد اما باز هم موفق نشد. سرانجام آمازون ۱۷۰ میلیون دلار ضرر ناشی از این تلفن همراه را پذیرفت و این گوشی از سپتامبر ۲۰۱۵ دیگر برای خرید در وب‌سایت آمازون در دسترس نبود.
۲- Destinations
عمر این پروژه حتی از Fire Phone نیز کوتاه‌تر بود. آمازون در آوریل ۲۰۱۴ تصمیم گرفت تا وارد صنعت مسافرت و گردشگری شود و رزرو هتل را از طریق یک سایت به نام Destinations بفروشد. اما آمازون در ۱۳ اکتبر دریافت که این جهش موفق نبوده است و آن را بست.
۳- Amazon Wallet
آمازون تنها ۶ ماه پس از شروع کیف پول موبایلی خود، در آغاز سال ۲۰۱۵ آن را متوقف کرد. این کیف پول به مصرف‌کنندگان اجازه می‌داد تا کارت‌های هدیه و کارت‌های وفاداری (loyalty cards) را در تلفن همراهشان برای خرید‌های حضوری و آنلاین ذخیره کنند؛ اما کارت‌های اعتباری یا دبیت کارت را ذخیره نمی‌کرد. گرچه آمازون هنوز از طریق Pay with Amazon پرداخت‌های آنلاین را تسهیل می‌کند اما کیف پول مشتری مانند اپل یا گوگل ندارد.
۴- Amazon Local Register
Local Register یکی از تلاش‌های اخیر در جهت کمک به تاجران کوچک برای پذیرفتن کارت‌های اعتباری با استفاده از دستگاه‌های کارتخوان بود. این محصول مشابه Square's و PayPal's بود اما هرگز موفق نشد و آمازون تقریبا یک سال پس از شروع آن، در فوریه ۲۰۱۶ اعلام کرد که این محصول متوقف خواهد شد.
۵- Music Importer
آمازون در سال ۲۰۱۲ Music Importer را شروع کرد تا به کاربران اجازه دهد تا هر آهنگی را که در کامپیوترشان دانلود کرده‌اند، آپلود کنند و یک کتابخانه آنلاین بسازند. گرچه آمازون بعدا Prime Music را معرفی کرد، یک سرویس پخش موسیقی مشابه اپاتیفای و پاندورا که Music Importer را مهجور ساخت.
۶- TestDrive
این سرویس در سال ۲۰۱۱ معرفی شده بود و به کاربران اجازه تجربه یک اپلیکیشن را پیش از خرید آن در اپ‌استور آمازون می‌داد. آمازون در ماه آوریل سال ۲۰۱۵ با بیان کاهشی در استفاده و افزایشی در محبوبیت مدل کسبوکار « free to play» این پروژه را متوقف کرد.
