پارک‌نیاوران‎؛ یادگار سردار افخمی و محل زندگی طوطی اسکندر!

پارک نیاوران از آن دست فضاهای سبز قدیمی و پرخاطره در شمال تهران به شمار می‌رود که از قدیم تا حالا از مناطق گردشی و دوست‌داشتنی مردم مناطق مختلف شهر بوده است.

بوستان نیاوران تهران را باید بازمانده‌ای از باغ‌های شمیران دانست که هر بیننده‌ای را سرمست کرده و با آن حال‌وهوای دلنشین، روحتان را آرام می‌کند.

پارک نیاوران به شیوه پلکانی، متناسب با شیب خیابان امروزی پاسداران ساخته شده است بنابراین صدای جریان آب در جوی‌ها و آبنماهای کوچک و بزرگ، در سراسر پارک به گوش می‌رسد و آرامش را به شما هدیه می‌کند. استخر بزرگ و زمین بازی مدرن پارک نیاوران طرفدار بسیار دارد.

این پارک در منطقه نیاوران در ناحیه شمال شرق تهران واقع شده و با مساحتی بالغ‌بر ٦٢هزارمترمربع، طراحی منظم و به سبک باغ‌های ایرانی دارد. طبقات مختلف و پله‌های متعدد جزء مشخصات ویژه بوستان نیاوران است.

ناگفته نماند به جز شاه طوطی‌های معروف به طوطی اسکندر؛ پرندگان بومی شمیران هم همانند گنجشک، بلبل خرما، دارکوب، سهره، سار، دم جنبانک، مرغ مینا، زاغی و کلاغ هم در این پارک دیده می‌شوند.

یکی‌ از کهن‌ترین درختان تهران اینجاست

همچنین یکی از کهن‌ترین درختان چنار تهران با دیرینگی ١۵٠ سال و بلندی ٢٠‌متر در این پارک جای دارد. گیاهان و درختان سدروس، نوئل، میخک هندی، اقاقیا، چنار، کاج، بیدمجنون، بیدفری، ماگنولیا، گیلاس، سیبگل، چرم لیفه (گیلاس غازی)، ایلکس و کورنوس از پوشش گیاهی بوستان نیاوران است. ورودی غربی بوستان با درختی تنومند از جنس خرمندی مشخص شده است که به نوعی پلاک بوستان نیاوران به‌حساب می‌آید.

از امکانات بوستان می‌توان به ساختمان کانون فرهنگی کودکان، کتابخانه، آمفی‌تئاتر، زمین اسکیت، زمین بازی کودکان، زمین تمرین اسب‌سواری، سالن ورزشی بانوان و چهار استخر بزرگ اشاره کرد. از دیگر ویژگی پارک نیاوران، آبنماهای بزرگ آن با مساحتی در حدود سه هزار و ٣٢٠‌مترمربع است.

یادگار محمدعلی سردار افخمی، استاد دانشگاه تهران

در زمانی که کاخ نیاوران برای اقامت خاندان پهلوی در ابتدای دهه چهل ساخته می‌شد، اراضی حواشی این قصر که با اسم صاحبقرانیه معرفی می‌شدند از خانواده اندک قاجار خریداری شد و به اراضی فضاهای عمومی شهری که به شهرداری تعلق داشت اضافه شدند.

در سال ١٣٤٨ به فرمان شاه پهلوی در قسمتی از زمین‌های صاحبقرانیه، پارک‌شهر نیاوران با وسعت ٦ هکتار در کنار مجموعه قصرهای نیاوران طراحی و ساخته شد.

این بوستان را محمدعلی سردار افخمی، استاد دانشگاه تهران که از استادان معماری مدرن در ایران محسوب می‌شود طبق طرحی که طراحان انگلیسی ارائه داده بودند ساخته است.

اغلب ایرانی‌ها سردار افخمی که دانش‌آموخته و ساکن فرانسه بود را با اثر ماندگارش یعنی ساختمان تئاتر شهر تهران می‌شناسند و یاد می‌کنند. این پارک با الگوبرداری از معماری باغ ایرانی و به‌صورت پلکانی طراحی شده است؛ به همین علت است که جریان آب و قرینه‌سازی‌ها در تمام این بوستان به خوبی مشهود است.

منبع: همشهری