الکترونیکی شدن دفترچه تامین اجتماعی و حذف دفترچه کاغذی؟
اگرچه بارها گفته شده که با ارائه کد ملی همه خدمات در داروخانه‌ها، مراکز آزمایشگاهی، تصویربرداری و ... با تعرفه بیمه قابل دریافت است، اما در عمل بسیاری از این مراکز بدون دفترچه، تمامی خدمات را با تعرفه آزاد حساب می‌کنند و به هیچ عنوان برگه دست‌نویس پزشک را قبول ندارند که این امر باعث نارضایتی شهروندان شده است.
کد خبر :
۹۱۱۷۹
بازدید :
۵۲۷۹
فرادید | خبر حذف دفترچه‌های تأمین اجتماعی و الکترونیکی شدن فرآیند‌های نسخه‌نویسی برای بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی، گرچه پیشرفت بزرگی به حساب می‌آید، اما اجرای این طرح بیمه شدگان را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. چراکه سازمان تأمین اجتماعی اقدام به حذف کامل دفترچه‌های تأمین اجتماعی از فرآیند‌های ویزیت و درمان کرده است.
بسیاری از شهروندان استان‌های مختلف کشور که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند از الکترونیکی شدن فرآیند نسخه نویسی انتقاد کرده و گفته اند که نسخه درمانی افراد تحت پوشش تامین اجتماعی در مراکز درمانی به صورت آزاد محاسبه می‌شود و هیچ همکاری بین درمانگاه‌ها و داروخانه‌ها دیده نمی‌شود.
از سوی دیگر، بسیاری از افرادی که بیمه تکمیلی دارند، بیمه‌ها نیز هزینه درمان و یا دارو و آزمایش که بدون نسخه باشد را تقبل نمی‌کنند. این ناهماهنگی نتیجه‌ای جز زیان بیمه شدگان و افزایش هزینه‌های آن‌ها را نداشته و همچنین گلایه بسیاری از مردم را به همراه داشته است.
به گزارش فرادید، شاید عدم آگاهی از شرایط ویزیت، بستری و دریافت دارو پس از حذف کامل دفترچه‌های بیمه تأمین اجتماعی، باعث ایجاد مشکلات جدی برای بیمه‌شدگان این سازمان شده است. اما با حذف دفترچه‌های کاغذی، برخی از درمانگاه‌ها و یا داروخانه‌ها با نامعتبر خواندن دفترچه‌های تامین اجتماعی که تاریخ آن‌ها به پایان رسیده، یا اینکه هیچ دستورالعملی برای استفاده از دفترچه‌های مجازی برای آن‌ها ارسال نشده، باعث سردرگمی افراد تحت پوشش تامین اجتماعی شده‌اند.
بسیاری از شهروندان استان‌های مختلف کشور که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند از الکترونیکی شدن فرآیند نسخه نویسی انتقاد کرده و گفته اند که نسخه درمانی افراد تحت پوشش تامین اجتماعی در مراکز درمانی به صورت آزاد محاسبه می‌شود و هیچ همکاری بین درمانگاه‌ها و داروخانه‌ها دیده نمی‌شود.
از سوی دیگر، بسیاری از افرادی که بیمه تکمیلی دارند، بیمه‌ها نیز هزینه درمان و یا دارو و آزمایش که بدون نسخه باشد را تقبل نمی‌کنند. این ناهماهنگی نتیجه‌ای جز زیان بیمه شدگان و افزایش هزینه‌های آن‌ها را نداشته و همچنین گلایه بسیاری از مردم را به همراه داشته است.
مشکلات الکترونیکی شدن دفترچه بیمه
اگرچه بارها گفته شده که با ارائه کد ملی همه خدمات در داروخانه‌ها، مراکز آزمایشگاهی، تصویربرداری و ... با تعرفه بیمه قابل دریافت است، اما در عمل بسیاری از این مراکز بدون دفترچه، تمامی خدمات را با تعرفه آزاد حساب می‌کنند و به هیچ عنوان برگه دست‌نویس پزشک را قبول ندارند که این امر باعث نارضایتی شهروندان شده است.
پس از انتشار خبر توقف صدور دفترچه بیمه‌های کاغذی تامین‌اجتماعی از اول اسفند ماه، قرار بود طرح نسخه الکترونیک به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های پروژه سلامت الکترونیک به طور کامل تکمیل شود. علاوه بر این، با عملیاتی شدن این امکان، دیگر افراد نیازی به مراجعه به دفاتر کارگزاری‌های تامین‌اجتماعی برای تمدید و تعویض دفترچه‌های بیمه نداشته باشند.
همچنین، چندمیلیون نفر بیمه شده تأمین اجتماعی در استان‌های مختلف کشور وجود دارند که از ابتدای اسفند قرار بود با حذف دفترچه تأمین اجتماعی، خدمات درمانی دریافت کنند. اما به دلیل وجود مشکلاتی همچون فراهم نبودن زیرساخت‌ها، سرعت پایین اینترنت، اختلال در سامانه تأمین اجتماعی و آشنا نبودن پزشکان و جامعه خدمات دهنده، طرح نسخه نویسی الکترونیک و حذف دفترچه‌های کاغذی را با مشکل روبرو کرده و بیمه شدگان نمی‌توانند خدمات درمانی دریافت کنند.
مژگان حسینی که یک بانوی ساروی است با اشاره به این موضوع که برخی پزشکان هنوز آشنایی با طرح نسخه نویسی الکترونیک ندارند، گفته است که «هنوز بسیاری از پزشکان سیستم و لب تاپ ندارند و طرح نسخه نویسی الکترونیک هنوز به این مطلب‌ها و مراکز درمانی راه نیافته است.»
مژگان حسینی اضافه کرد: «بدون دفترچه به پزشک مراجعه کردم و این پزشک فاقد کامپیوتر و لب تاب بود و در نهایت نسخه را روی سربرگ خود برایم نوشت و این نسخه از سوی داروخانه برگشت داده شد. به دلیل قطع سامانه، مدت‌ها در داروخانه معطل ماندم و سرانجام به دلیل قطع سامانه مجبور به پرداخت وجه دارو به صورت آزاد و خارج از بیمه شدم.»
از دیگر مشکلات حذف دفترچه‌های تامین اجتماعی، توجیه نبودن پزشکان برای اجرای طرح نسخه الکترونیک است. از سوی دیگر مسئولان داروخانه‌ها هم می‌گویند که هنوز زیرساخت‌های این طرح فراهم نشده وسرعت کم اینترنت را از جمله مشکلات حذف دفترچه‌ها اعلام کرده اند.
مسئول یکی داروخانه‌های مازندران در گفتگو با فعالان رسانه‌ای عنوان کرده است که «قطع شدن سایت سبب می‌شود که بیمار مدت‌ها در بیمارستان و مطلب‌ها سرگردان بمانند تا بتوانند خدمات را دریافت کنند. بسیاری از پزشکان هنوز کامپیوتر ندارند و نسخه نویسی با سرنسخه پزشکان در این طرح جواب نمی‌دهد. اختلال اینترنت صبح‌ها بیشتر از دیگر مواقع است. اول باید زیرساخت‌ها را تقویت کنیم و اکنون تأمین اجتماعی بابت خدماتی که به ازای نسخه نویسی الکترونیک به داروخانه‌ها محول وکار‌های ما را دوچندان کرده است، ریالی پرداخت نمی‌کند.»
پس از انتشار خبر توقف صدور دفترچه بیمه‌های کاغذی تامین‌اجتماعی از اول اسفند ماه، قرار بود طرح نسخه الکترونیک به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های پروژه سلامت الکترونیک به طور کامل تکمیل شود. علاوه بر این، با عملیاتی شدن این امکان، دیگر افراد نیازی به مراجعه به دفاتر کارگزاری‌های تامین‌اجتماعی برای تمدید و تعویض دفترچه‌های بیمه نداشته باشند.
همچنین، چندمیلیون نفر بیمه شده تأمین اجتماعی در استان‌های مختلف کشور وجود دارند که از ابتدای اسفند قرار بود با حذف دفترچه تأمین اجتماعی، خدمات درمانی دریافت کنند. اما به دلیل وجود مشکلاتی همچون فراهم نبودن زیرساخت‌ها، سرعت پایین اینترنت، اختلال در سامانه تأمین اجتماعی و آشنا نبودن پزشکان و جامعه خدمات دهنده، طرح نسخه نویسی الکترونیک و حذف دفترچه‌های کاغذی را با مشکل روبرو کرده و بیمه شدگان نمی‌توانند خدمات درمانی دریافت کنند.
مژگان حسینی که یک بانوی ساروی است با اشاره به این موضوع که برخی پزشکان هنوز آشنایی با طرح نسخه نویسی الکترونیک ندارند، گفته است که «هنوز بسیاری از پزشکان سیستم و لب تاپ ندارند و طرح نسخه نویسی الکترونیک هنوز به این مطلب‌ها و مراکز درمانی راه نیافته است.»
مژگان حسینی اضافه کرد: «بدون دفترچه به پزشک مراجعه کردم و این پزشک فاقد کامپیوتر و لب تاب بود و در نهایت نسخه را روی سربرگ خود برایم نوشت و این نسخه از سوی داروخانه برگشت داده شد. به دلیل قطع سامانه، مدت‌ها در داروخانه معطل ماندم و سرانجام به دلیل قطع سامانه مجبور به پرداخت وجه دارو به صورت آزاد و خارج از بیمه شدم.»
از دیگر مشکلات حذف دفترچه‌های تامین اجتماعی، توجیه نبودن پزشکان برای اجرای طرح نسخه الکترونیک است. از سوی دیگر مسئولان داروخانه‌ها هم می‌گویند که هنوز زیرساخت‌های این طرح فراهم نشده وسرعت کم اینترنت را از جمله مشکلات حذف دفترچه‌ها اعلام کرده اند.
مسئول یکی داروخانه‌های مازندران در گفتگو با فعالان رسانه‌ای عنوان کرده است که «قطع شدن سایت سبب می‌شود که بیمار مدت‌ها در بیمارستان و مطلب‌ها سرگردان بمانند تا بتوانند خدمات را دریافت کنند. بسیاری از پزشکان هنوز کامپیوتر ندارند و نسخه نویسی با سرنسخه پزشکان در این طرح جواب نمی‌دهد. اختلال اینترنت صبح‌ها بیشتر از دیگر مواقع است. اول باید زیرساخت‌ها را تقویت کنیم و اکنون تأمین اجتماعی بابت خدماتی که به ازای نسخه نویسی الکترونیک به داروخانه‌ها محول وکار‌های ما را دوچندان کرده است، ریالی پرداخت نمی‌کند.»
حذف نشدن دفترچه بیمه
بااینکه سازمان تامین اجتماعی از روز‌های ابتدایی اسفند ماه طرح نسخه‌نویسی الکترونیک و حذف دفترچه بیمه را کلید زده، اما برخی از کارشناسان معتقدند که درحال حاضر زیرساخت‌ها برای اجرای این طرح آماده نیست. در همین راستا رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارکنان داروخانه‌ها نیز گفته است که اجرای «آزمایشی» این طرح باید همچنان ادامه داشته باشد و دفترچه‌ها نباید فعلا حذف شوند.
بااین وجود برخی از مجریان طرح نسخه‌نویسی الکترونیک، بر تاثیر آن بر شفافیت و کاهش هزینه‌ها تاکید داشته اند، در مقابل، اما برخی نگران این موضوع هستند که اگر در اجرای این طرح شتابزده عمل کنند، ممکن است باعث شکست این پروژه شوند.
در طرح نسخه‌نوسی الکترونیک، کسانی که تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی قرار دارند با ارائه کارت ملی، شناسنامه یا جلد دفترچه درمانی خود از خدمات این سازمان بهره‌مند می‌شوند.
پزشکان هم یا باید نسخه را در سامانه‌ای ویژه وارد کنند یا در صورت عدم دسترسی به این سامانه، پس از احراز هویت بیمار، تجویز را در سرنسخه مطب یا درمانگاه خود انجام دهند.
ظاهراً تعداد زیادی از پزشک‌ها همان راه دوم را می‌روند؛ چرا که یک هفته پس از اجرایی شدن آن، صدای اعتراض داروخانه‌دار‌ها درآمده است. به گونه‌ای که سیدعلی فاطمی، نایب رییس انجمن داروسازان ایران اخیرا در گفتگو با ایسنا از جابه‌جایی مسئولیت‌ها در اجرای آن و هزینه‌ای که اجرای طرح به داروخانه‌ها تحمیل می‌کند گلایه کرده بود.
دبیرکل کانون عالی انجمن صنفی کارگران، با بیان اینکه وجود مشکلاتی در ابتدای اجرای طرح طبیعی است، اذعان داشت که «در صورتی که طرح سازمان تامین اجتماعی به درستی اجرا شود، هم شفافیت بیشتر را به دنبال دارد و هم کارگران را از مراجعه حضوری به شعب دریافت دفترچه بی‌نیاز می‌کند.»
ابوی می‌گوید که «کانون انجمن‌های صنفی کارکنان داروخانه‌ها، دو پیشنهاد را به سازمان تامین اجتماعی ارائه کرده است؛ نخست اینکه دوره اجرای آزمایشی طرح طولانیتر باشد و تا حدود دو ماه دیگر دفترچه‌ها کاملا حذف نشوند. دومین پیشنهاد این است که سازمان تامین اجتماعی با اعزام کارشناسان خود به داروخانه‌ها، آموزش‌های لازم را به کارکنان ارائه کنند؛ طرح نسخه‌نویسی الکترونیک بدون توجه به موضوع آموزش آغاز شده است و این موضوع برای برای داروخانه‌ها هزینه دارد.»
این مقام مسئول صنفی یادآور شد: «البته، بعضی داروخانه‌ها نیز باید سیستم نرم‌افزاری خود را برای اجرای طرح نسخه‌نویسی الکترونیک ارتقا دهند که این موضوع نیز هزینه دارد و سازمان تامین اجتماعی می‌تواند به آن‌ها کمک کند.»
بااین وجود برخی از مجریان طرح نسخه‌نویسی الکترونیک، بر تاثیر آن بر شفافیت و کاهش هزینه‌ها تاکید داشته اند، در مقابل، اما برخی نگران این موضوع هستند که اگر در اجرای این طرح شتابزده عمل کنند، ممکن است باعث شکست این پروژه شوند.
در طرح نسخه‌نوسی الکترونیک، کسانی که تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی قرار دارند با ارائه کارت ملی، شناسنامه یا جلد دفترچه درمانی خود از خدمات این سازمان بهره‌مند می‌شوند.
پزشکان هم یا باید نسخه را در سامانه‌ای ویژه وارد کنند یا در صورت عدم دسترسی به این سامانه، پس از احراز هویت بیمار، تجویز را در سرنسخه مطب یا درمانگاه خود انجام دهند.
ظاهراً تعداد زیادی از پزشک‌ها همان راه دوم را می‌روند؛ چرا که یک هفته پس از اجرایی شدن آن، صدای اعتراض داروخانه‌دار‌ها درآمده است. به گونه‌ای که سیدعلی فاطمی، نایب رییس انجمن داروسازان ایران اخیرا در گفتگو با ایسنا از جابه‌جایی مسئولیت‌ها در اجرای آن و هزینه‌ای که اجرای طرح به داروخانه‌ها تحمیل می‌کند گلایه کرده بود.
دبیرکل کانون عالی انجمن صنفی کارگران، با بیان اینکه وجود مشکلاتی در ابتدای اجرای طرح طبیعی است، اذعان داشت که «در صورتی که طرح سازمان تامین اجتماعی به درستی اجرا شود، هم شفافیت بیشتر را به دنبال دارد و هم کارگران را از مراجعه حضوری به شعب دریافت دفترچه بی‌نیاز می‌کند.»
ابوی می‌گوید که «کانون انجمن‌های صنفی کارکنان داروخانه‌ها، دو پیشنهاد را به سازمان تامین اجتماعی ارائه کرده است؛ نخست اینکه دوره اجرای آزمایشی طرح طولانیتر باشد و تا حدود دو ماه دیگر دفترچه‌ها کاملا حذف نشوند. دومین پیشنهاد این است که سازمان تامین اجتماعی با اعزام کارشناسان خود به داروخانه‌ها، آموزش‌های لازم را به کارکنان ارائه کنند؛ طرح نسخه‌نویسی الکترونیک بدون توجه به موضوع آموزش آغاز شده است و این موضوع برای برای داروخانه‌ها هزینه دارد.»
این مقام مسئول صنفی یادآور شد: «البته، بعضی داروخانه‌ها نیز باید سیستم نرم‌افزاری خود را برای اجرای طرح نسخه‌نویسی الکترونیک ارتقا دهند که این موضوع نیز هزینه دارد و سازمان تامین اجتماعی می‌تواند به آن‌ها کمک کند.»
مزایای الکترونیکی شدن دفترچه بیمه
دکتر میثم حجتی پور، مدیر درمان تامین اجتماعی استان کرمانشاه، با اشاره به اجرای این طرح در هر صورت باید و وجود مزایای متعددی هم برای پزشکان و هم بیمه شدگان اظهار داشت: «گاهی به اشتباه لفظ حذف دفترچه درمانی به کار می‌رود و این تلقی برای مردم ایجاد می‌شود که دیگر از خدمات بیمه برخوردار نیستند. در حالیکه با اجرای این طرح فقط قرار است ارائه خدمات از شیوه سنتی به شیوه الکترونیکی ارتقا یابد.»
حجتی پور با عنوان این موضوع که تمامی زیرساخت‌های مورد نیاز برای این طرح از سوی تامین اجتماعی فراهم شده و سامانه کامل و جامعی نیز برای این منظور طراحی شده که با سرعت مناسب ارائه خدمات دارد، تاکید کرد که «تمام مطب‌های پزشکی طرف قرارداد، داروخانه‌ها و ... مشمول اجرای این طرح هستند. بیشتر از یکسال است که روی اجرای این طرح کار کردیم و هر مطب پزشکی و یا داروخانه در سراسر استان را حدود سه بار بازرسی کردیم و تذکرات لازم را به آن‌ها دادیم که شرایط لازم برای اجرای الکترونیکی شدن نسخ را فراهم کنند.»
او اضافه کرد: «تامین اجتماعی تمامی وظایف خود را برای اجرای این طرح انجام داده و پزشکان تنها باید یک رایانه ساده تهیه کنند که بعید است از نظر مالی مشکلی در این زمینه داشته باشند. اکنون که تامین اجتماعی قدم در این راه گذاشته توقع داریم همکاری لازم با ما صورت بگیرد. هم اکنون در کرمانشاه نزدیک به ۵۰ درصد پزشکان طرف قرارداد تامین اجتماعی نسخ الکترونیکی تولید می‌کنند.»
مدیر درمان تامین اجتماعی کرمانشاه مجددا از مزایای الکترونیکی شدن نسخ یاد کرد و گفت: «این طرح مدرن در هر صورت باید در کشور اجرایی شود و از شیوه‌های سنتی فاصله بگیریم. بعد از تامین اجتماعی نیز سایر بیمه‌ها مانند بیمه سلامت، بیمه نیرو‌های مسلح و ... نیز به تدریج نسخ الکترونیکی را اجرا خواهند کردند. با الکترونیکی شدن نسخ، بسیاری از مشکلات از جمله غلظ‌های نسخه خوانی و ... دیگر وجود نخواهد داشت. کاهش مراجعات حضوری از دیگر مزایای الکترونیکی شدن نسخ است.
مدیر درمان تامین اجتماعی کرمانشاه درباره مزیت این طرح برای پزشکان می‌گوید که «مزیت این طرح برای پزشکان طرف قرارداد نیز از این جهت است که در صورت داشتن نسخ الکترونیکی، تامین اجتماعی ظرف ۲۴ ساعت پول آن‌ها را واریز می‌کند.
میثم حجتی‌پور با بیان اینکه اجرای این طرح مشکلات و سردرگمی‌هایی نیز به همراه داشته عنوان کرد: ب «رای کسانی که که دیگر دفترچه جدید ندارند مشکلی ایجاد نمی‌شود و پزشک نسخه آن‌ها را در برگه مربوط به خود با سرنسخه مطب می‌نویسد و کد ملی فرد نیز درج خواهد شد که ارائه خدمات به روال قبل بر اساس کد ملی صورت می‌گیرد و مراکز خدمات پزشکی مانند داروخانه و ... نیز ملزوم به پذیرش آن هستند. با الکترونیکی شدن نسخ، هیچ محدودیتی در تجویز دارو‌ها وجود نخواهد داشت.»
حجتی پور با عنوان این موضوع که تمامی زیرساخت‌های مورد نیاز برای این طرح از سوی تامین اجتماعی فراهم شده و سامانه کامل و جامعی نیز برای این منظور طراحی شده که با سرعت مناسب ارائه خدمات دارد، تاکید کرد که «تمام مطب‌های پزشکی طرف قرارداد، داروخانه‌ها و ... مشمول اجرای این طرح هستند. بیشتر از یکسال است که روی اجرای این طرح کار کردیم و هر مطب پزشکی و یا داروخانه در سراسر استان را حدود سه بار بازرسی کردیم و تذکرات لازم را به آن‌ها دادیم که شرایط لازم برای اجرای الکترونیکی شدن نسخ را فراهم کنند.»
او اضافه کرد: «تامین اجتماعی تمامی وظایف خود را برای اجرای این طرح انجام داده و پزشکان تنها باید یک رایانه ساده تهیه کنند که بعید است از نظر مالی مشکلی در این زمینه داشته باشند. اکنون که تامین اجتماعی قدم در این راه گذاشته توقع داریم همکاری لازم با ما صورت بگیرد. هم اکنون در کرمانشاه نزدیک به ۵۰ درصد پزشکان طرف قرارداد تامین اجتماعی نسخ الکترونیکی تولید می‌کنند.»
مدیر درمان تامین اجتماعی کرمانشاه مجددا از مزایای الکترونیکی شدن نسخ یاد کرد و گفت: «این طرح مدرن در هر صورت باید در کشور اجرایی شود و از شیوه‌های سنتی فاصله بگیریم. بعد از تامین اجتماعی نیز سایر بیمه‌ها مانند بیمه سلامت، بیمه نیرو‌های مسلح و ... نیز به تدریج نسخ الکترونیکی را اجرا خواهند کردند. با الکترونیکی شدن نسخ، بسیاری از مشکلات از جمله غلظ‌های نسخه خوانی و ... دیگر وجود نخواهد داشت. کاهش مراجعات حضوری از دیگر مزایای الکترونیکی شدن نسخ است.
مدیر درمان تامین اجتماعی کرمانشاه درباره مزیت این طرح برای پزشکان می‌گوید که «مزیت این طرح برای پزشکان طرف قرارداد نیز از این جهت است که در صورت داشتن نسخ الکترونیکی، تامین اجتماعی ظرف ۲۴ ساعت پول آن‌ها را واریز می‌کند.
میثم حجتی‌پور با بیان اینکه اجرای این طرح مشکلات و سردرگمی‌هایی نیز به همراه داشته عنوان کرد: ب «رای کسانی که که دیگر دفترچه جدید ندارند مشکلی ایجاد نمی‌شود و پزشک نسخه آن‌ها را در برگه مربوط به خود با سرنسخه مطب می‌نویسد و کد ملی فرد نیز درج خواهد شد که ارائه خدمات به روال قبل بر اساس کد ملی صورت می‌گیرد و مراکز خدمات پزشکی مانند داروخانه و ... نیز ملزوم به پذیرش آن هستند. با الکترونیکی شدن نسخ، هیچ محدودیتی در تجویز دارو‌ها وجود نخواهد داشت.»
۰
