تصاویر| 13 فیلم فانتزی حماسی ماندگار در تاریخ سینما
داستان این فیلمهای فانتزی سطح بالا و متفاوت یا در سرزمینهای دوری که جانوران شگفتانگیز و موجودات جادویی کنار هم زندگی میکنند اتفاق میافتد یا مخاطب را به جهانی ملموستر میبرند که درست شبیه دنیای واقعی است و تنها با عنصر جادو متمایز میشود.
فیلمهای فانتزی اساسا به خاطر ذات و نوع ساختارشان میتوانند حماسی باشند. البته بعضی از فیلمهای فانتزی سراغ روایتها و جهانهای کوچک و رئالیسم جادویی میروند اما آثار ماندگاری هم در این ژانر ساخته شدهاند که روایتهایشان را در گسترهی وسیعتر و حماسیتری روایت میکنند.
داستان این فیلمهای فانتزی سطح بالا و متفاوت یا در سرزمینهای دوری که جانوران شگفتانگیز و موجودات جادویی کنار هم زندگی میکنند اتفاق میافتد یا مخاطب را به جهانی ملموستر میبرند که درست شبیه دنیای واقعی است و تنها با عنصر جادو متمایز میشود.
این دنیاهای جادویی به هر شکل و شمایلی که باشند دری را به روی بیننده باز میکنند که سرشار از شگفتیهای غیرقابل باور و سرزمینهایی است که تنها در رویا یا فقط روی پردهی نقرهای میتواند ببیند. فیلم فانتزی حماسی از دوران پیدایش سینما و فیلمهای صامت وجود داشته و با گذر زمان و افزایش بودجه و بهبود جلوههای بصری، کارگردانان فرصت بیشتری برای به تصویر کشیدن دنیاهای متفاوتتر و خلاقانه پیدا کردند.
تنوع این آثار عظیم، گسترده و پر از عناصر فانتزی قابل توجه، انتخاب سیزده فیلم فانتزی حماسی در یک فهرست را به کاری سخت تبدیل میکند. اما در نهایت اینها بهترین نمونههای ژانر هستند که در تاریخ سینما ماندگار شدند.
13. شرور (Wicked)

محصول: 2024
کارگردان: جان ام چو
بازیگران: سینتیا اریوو، آریانا گرانده، جاناتان بیلی
امتیاز راتن تومیتوز: 88 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 7.3 از 10
شرور جدیدترین فیلم فانتزی حماسی است که تماشاگران را حسابی محو تماشای خود کرد و ارتباط عمیقی با تاریخ سینمای فانتزی هم دارد. داستان این فیلم که درباره پیدایش جادوگر شهر آز است، راه زیادی را طی کرده تا در سال 2024 به پردهی نقرهای برسد. داستان جادوگر شگفتانگیز شهر آز (The Wonderful Wizard of Oz) نوشتهی ال فرانک باوم که امروز بهعنوان یه اثر کلاسیک شناخته میشود، منشا پیدایش تمام فیلمها، تئاترها و سریالهای بعدی تا همین فیلم شرور است.
اما منبع الهام اصلی فیلم شرور کتاب شرور: زندگی و زمانهی جادوگر شریر غرب (Wicked: The Life and Times of the Wicked Witch of the West) نوشتهی گرگوری مگوایر بود که پیش از این فیلم، نمایشی هم در برادوی داشت. این فیلم با کارگردانی حرفهای جان ام چو و بازی ستارگانش یعنی آریانا گرانده و سینتیا اریوو یک موزیکال حماسی تمام عیار است. این فیلم که برای دو بازیگر اصلیاش نامزدی اسکار را به ارمغان آورد، شور و هیجان غیر قابل وصفی در تماشاگر بوجود میآورد که بعد از تماشایش لبخند از لب و برق از چشمانش محو نمیشود.
اگر داستان جادوگر شهر آز را دوست دارید هیاهوی دنیای مجازی را نادیده بگیرید و پای تماشای شرور بنشینید چون این فیلم سرزمین آز را بازتعریف میکند و دنیای پیش از آمدن دوروتی، دختر قهرمان داستان جادوگر شهر آز را نشان میدهد. داستان فیلم شرور دو جادوگر به نامهای الفابا و گلیندا را دنبال میکند که در دنیای پر از رنگ و شگفتی با تبعیض و قضاوتهای فراوانی مواجه میشوند. فیلم فانتزی حماسی شرور با دکورهای عظیم، موسیقی شنیدنی و حضور گروهی از ستارگان نامآشنای هالیوود به یک اندازه شما را شگفتزده و خوشحال میکند.
12. افسانه (Legend)

محصول: 1985
کارگردان: ریدلی اسکات
بازیگران: تام کروز، مایا سارا، تیم کوری
امتیاز راتن تومیتوز: 43 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 6.3 از 10
در دهه 80 میلادی فیلمهای فانتزی سر و شکل تاریکی به خود گرفتند و سراغ داستانهای ترسناک رفتند. حتی دیزنی آثاری تولید میکرد که چندان کودکپسند نبود و میتوانست حتی برای بزرگترها هم به کابوس بدل شود. اما به همان اندازه هم در این دوران پیشرفت چشمگیری در جلوههای ویژهی عملی اتفاق افتاد و آثار چشمنوازی مثل کونان بربر (Conan the Barbarian)، اژدهاکش (Dragonslayer)، گوی سیاه (The Dark Crystal) و البته بالاتر از همه حماسهی جذاب افسانه ساختهی ریدلی اسکات در تاریخ سینمای فانتزی ثبت شد.
اسکات این فیلم را بعد از دو اثر موفق و تحسینشدهی بیگانه (Alien) و بلید رانر (Blade Runner) ساخت و همان جلوههای ویژهی بصری را با جزییات چشمگیرتر در این فیلم فانتزی حماسی با داستانی ساده درباره نبرد خیر و شر هم به کار برد. داستان درباره یک ارباب تاریکی است که قصد دارد با کشتن آخرین تکشاخ جهان را در سیاهی فرو ببرد و جوانی به نام جک با بازی تام کروز که ساکن جنگل است باید در برابر او بایستد.
فیلم فانتزی حماسی افسانه تماما در داخل استودیو ساخته شده و حس و حال غریبی دارد. از طرف دیگر گریمهای سخت و ماندگار برای شخصیتهای خیالانگیز و جادویی مخصوصا ارباب تاریکی با بازی تیم کوری به جان گرفتن این حس بیشتر کمک میکند. کوری زیر گریم سنگین و شاخهای بزرگ با قدرت تمام قاب تصویر را پر میکند تا جایی که به نظرم بعید است شیطان را با چنین شکوهی در فیلم دیگری دیده باشیم.
11. جنگجویان زو از کوه جادو (Zu Warriors from the Magic Mountain)

محصول: 1983
کارگردان: تسوی هارک
بازیگران: سامو هونگ، یوئن بیائو، آدام چنگ
امتیاز راتن تومیتوز: 100 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 6.6 از 10
کم پیش میآید که شاهد ترکیب فیلمهای رزمی ووشیا با ژانر فانتزی باشیم، اما همان تعداد اندک هم حماسههای سرگرمکننده و باشکوهی هستند که تماشایشان برای طرفداران هر دو ژانر جذاب است. مثلا فیلمهایی مثل سفر به غرب (Journey to the West) یا عروس سپیدموی (The Bride with White Hair) بدون تعارف سراغ عناصر فانتزی میروند اما فیلمهایی مثل ببر خیزان، اژدهای پنهان (Crouching Tiger, Hidden Dragon) یا قهرمان (Hero) به آن اندازه واضح فانتزی نیستند.
اما اگر قرار باشد تنها یک فیلم فانتزی حماسی را نام ببریم که با نبردهای آکروباتیک و نفسگیر آثار رزمی ترکیب شده باشد، آن جنگجویان زو از کوه جادو ساختهی تسوی هارک است. فیلم جنگجویان زو از کوه جادو بر اساس کتابی به نام افسانهی شمشیرزنان کوه شو (Legend of the Swordsmen of the Mountains of Shu) ساخته شده و داستان یک سرباز چینی را روایت میکند که بعد از فرار از ارتش، خود را درگیر نبرد با نیروهای ماورایی میبیند.
او برای مقابله با این نیروها به شاگردی یک استاد افسانهای درمیآید که قصد دارد برای از میان برداشتن هیولایی خونین دو شمشیر اسطورهای را با هم ترکیب کند. از همین خلاصهی کوتاه مشخص است که با داستانی دیوانهوار و افسانهای طرفیم که تسوی هارک آن را با صحنههای مهیج و انفجاری به یک فیلم فانتزی حماسی تبدیل میکند. هارک چند سال بعد دوباره به این داستان برگشت و فیلم افسانهی زو (The Legend of Zu) را ساخت اما این فیلم نتواست از هیچ منظری به پای جنگجویان زو از کوه جادو و جنون بیپرده و فانتزی آن برسد.
10. هری پاتر و زندانی آزکابان (Harry Potter and the Prisoner of Azkaban)

محصول: 2004
کارگردان: آلفونسو کوارون
بازیگران: دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون
امتیاز راتن تومیتوز: 91 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 7.9 از 10
به لطف ساخته شدن چند فیلم فانتزی حماسی در دهه 2000 که از جلوههای ویژهی کامپیوتری مدرن برای خلق جهانهایی بکر و گیرا استفاده میکردند، ژانر فانتزی دوباره اوج گرفت. یکی از مهمترین فیلمهای این دوران فرنچایز هری پاتر بود که بر اساس کتابهایی به همین نام نوشتهی جی کی رولینگ ساخته شدند. از میان این فرنچایز با اقتباسهای عظیم سینمایی از کتابها که نسل تازهای از طرفداران ژانر فانتزی را به خود جذب کرد، زندانی آزکابان از بقیه بهتر و درخشانتر بود.
این قسمت که از سومین کتاب مجموعه هری پاتر اقتباس شده بود، توانست با تغییری محسوس در جلوههای بصری، با لحنی پختهتر مسیر شخصیتها و داستان دو قسمت قبل را ادامه دهد. تغییری که در جلوههای بصری این قسمت از آن صحبت میکنیم نتیجهی تغییر کارگردان و تفاوت روح اصلی کتاب با سایر قسمتهاست. در قسمت سوم هری و دوستانش سومین سال تحصیلی خود را با چالشهای جدید در هاگوارتز پشت سر میگذارند و فرار سیریوس بلک همه چیز را به هم میریزد و کوارون با کارگردانی دقیق خود عمق احساسی بیشتری به ماجراهای این سه دوست میبخشد. فیلم با خلاصهسازی هوشمندانهی کتاب از بسیاری جنبهها از منبع اقتباسش جلو میزند و به لحنی میرسد که تا پایان کمک زیادی به پیشبرد داستان میکند.
9. سقوط (The Fall)

محصول: 2006
کارگردان: تارسم سینگ
بازیگران: لی پیس، جاستین ودل، کاتینکا اونتارو
امتیاز راتن تومیتوز: 64 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 7.8 از 10
فیلم فانتزی حماسی سقوط با وجود اینکه در سال 2006 اکران محدودی داشت و تا سال 2024 هم خبری از پخش آن در شبکههای نمایش خانگی نبود، اما طرفداران دوآتشهای پیدا کرد که مدام از جلوههای بصری جذاب آن تعریف و تمجید میکردند. حالا که این فیلم در دسترس است پیشنهاد میکنم اصلا تماشایش را از دست ندهید چون با حماسهای چشمنواز مواجه خواهید شد که ساختش چهار سال طول کشید و در 24 کشور مختلف فیلمبرداری شد. نتیجه اثری پرشکوه و جذاب است که محال است برایش همتایی پیدا کنید.
داستان فیلم سقوط که از فیلم یوهوهو (Yo Ho Ho) محصول سال 1981 ساختهی زاکو هسکیا الهام گرفته است درباره بدلکاری با بازی لی پیس است که پس از یک حادثه در بیمارستان بستری میشود و در حالی که تمام آمال و آرزوهایش برای هنرپیشگی و بدلکاری رو به نابودی میرود و افکار خودکشی در سرش جرقه میزند، با دختر بیماری در اتاقش آشنا میشود و داستانهای خیالی برایش تعریف میکند. فیلم در واقع به این داستان خیالی تجسم میبخشد و کارگردان با تصاویر زیبا و روایتی شنیدنی قصه را به سطح بالاتری میبرد و نشان میدهد که نحوهی تفسیر ما از هر داستانی چگونه میتواند باشد.
8. شوالیهی سبز (The Green Knight)

محصول: 2021
کارگردان: دیوید لاوری
بازیگران: دو پاتل، آلیسیا ویکاندر، جوئل اجرتون
امتیاز راتن تومیتوز: 89 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 6.6 از 10
افسانهی شاه آرتور برای دوستداران ادبیات و سینما آشناست چون دهها اقتباس سینمایی مدرن و داستانهای کوتاه و بلند با الهام از آن ساخته و نوشته شده است که بعضیهایشان در جمع آثار فانتزی قرار میگیرند و بعضی هم نه. از میان تمام اقتباسها و برداشتهای متنوع، اقتباس دیوید لاوری از داستان سر گواین و شوالیهی سبز (Sir Gawain and the Green Knight) را میشود یک فیلم فانتزی حماسی تمام و کمال معرفی کرد که اسطورهی قهرمانش را هم زیر نگاه منتقدانهی خود میگیرد.
نقش اصلی فیلم شوالیهی سبز را که مردی جوان و خشن است دو پاتل برعهده دارد که میخواهد افسانهاش را خودش بسازد و به نامی ماندگار بدل شود. این فرصت زمانی برایش پیش میآید که شوالیهی سبز با صدای رالف اینسون مرد جوان را به چالشی دعوت میکند که باید با یک ضربهی شمشیر سر از تنش جدا کند و بعد از اینکه گواین این کار را میکند، شوالیه قسم میخورد که یک سال بعد در شب تولد مسیح با همین ضربهی شمشیر سر از تن گواین جدا کند.
گواین بعد از این قدم در راه سفری معنوی میگذارد و در این مسیر با راهزنان، اشباح و غولهایی مواجه میشود که شجاعت و استقامتش را به چالش میکشند. شوالیهی سبز یک فیلم فانتزی حماسی است که قهرمانش را در دنیایی پر از عناصر ماورایی و شگفتانگیز اما در بستری از تردیدها و ضعفهای انسانی قرار میدهد. شوالیهی سبز یکی از آن فیلمهای فانتزی است که مدتها بعد از تماشا در ذهنتان میماند.
7. اکسکالیبور (Excalibur)

محصول: 1981
کارگردان: جان بورمن
بازیگران: نیگل تری، هلن میرن، نیکلاس کلی
امتیاز راتن تومیتوز: 73 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 7.3 از 10
اکسکالیبور ساختهی جان بورمن را نمیشود از هیچ فهرست فانتزی حذف کرد، چه برس به اینکه فهرست مورد نظرمان حماسی هم باشد! این فیلم که بر اساس رمان مرگ آرتور (Le Morte d’Arthur) نوشتهی توماس ملروی ساخته شده، معروفترین داستان در میان افسانههای دوره آرتور است که ماجرای ظهور آرتور، بیرون کشیدن شمشیر از سنگ و تشکیل شوالیههای میزگرد را روایت میکند.
این فیلم فانتزی حماسی از هر نظر جذاب و تماشایی است. تصاویری که توسط الکس تامپسون، فیلمبردار چیرهدست هالیوودی که به خاطر این فیلم نامزد دریافت جایزهی اسکار شد، صحنههای نبرد را به درستی هرچه تمامتر ثبت میکند و انتخاب بازیگرانی چون نایجل تری در نقش آرتور، هلن میرن در نقش مرلین و نیکل ویلیامسون در نقش مورگان لو فی از این فیلم اثری ماندگار میسازد. فیلم اکسکالیبور در زمان خودش سبکی را برای آثار حماسی و نبردهای شمشیر ابداع کرد که تا دههها بهعنوان مرجعی برای آثار بعد از خودش در نظر گرفته شد.
6. چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم (How To Train Your Dragon)

محصول: 2010
کارگردان: کریس سندرز، دین دبلوا
صداپیشهها: جی باروشل، جرارد باتلر، کریگ فرگوسن
امتیاز راتن تومیتوز: 75 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 8.1 از 10
از اول هم قرار نبود فهرست حماسههای فانتزی ما به فیلمهای لایو اکشن محدود شود. چون بعضی از انیمیشنهای خارقالعاده ساخته شدهاند و انیماتورها با استفاده از پتانسیل بیحد این رسانه شگفتانگیزترین حماسههای فانتزی را خلق کردهاند. معمولا دیزنی در هر زمینهای دست بالاتر را دارد. اینجا هم شاید انیمیشن زیبای خفته (Sleeping Beauty) اوج داستانهای کلاسیک فانتزی این شرکت خوشنام باشد، اما اگر دنبال اثری عظیمتر و مهیجتر باشید، انیمیشن چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم محصول دریمورکس رقیب ندارد.
این مجموعه که بر اساس کتابی به همین نام نوشتهی کرسیدا کاول ساخته شده است، وایکینگ نوجوانی به نام هیکاپ را دنبال میکند که میخواهد مثل پدرش یکی از مردان شجاع قبیله و اژدهاکش شود. او که از نظر جسمی و روحیات ضعیفتر از سایر اعضای قبیله است با دوستی با یک اژدها شرایط پیچیدهتری پیدا میکند و کمکم سبک زندگی را که تا کنون با آن بزرگ شده بود را زیر سوال میبرد. چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم با انیمیشن تماشایی، صحنههای هوایی نفسگیر و نبردهای خیرهکننده و شخصیتهای دوستداشتنی و گاهی خندهدار یک فیلم فانتزی حماسی مناسب تمام اعضای خانواده است. از این گذشته مضمون بالغانه و عمق احساسی داستان است که این انیمیشن را ماندگار میکند.
5. شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke)

محصول: 1997
کارگردان: هایائو میازاکی
صداپیشهها: یوجی ماتسودا، یوریکو ایشیدا، یوکو تاناکا
امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 8.3 از 10
کمی فراتر از انیمیشنهای حماسی آمریکایی که نگاه کنیم، به دنیای غنی و نامحدودی از آثار درخشان میرسیم. انیمیشنهایی مثل گرگروها (Wolfwalkers) محصول ایرلند یا ماجراهای شاهزاده احمد (The Adventures of Prince Achmed) محصول کشور آلمان واقعا شایستهی تحسینند اما چطور میشود شاهکار میازاکی یعنی شاهزاده مونونوکه را فراموش کرد؟ میازاکی با این فیلم فانتزی حماسی که با استفاده از داستانهای فولکلور ژاپنی ماجرای تقابل انسان و طبیعت را نشان میدهد، در جدیتر گرفته شدن انیمه برای مخاطبان سراسر دنیا نقش مهمی داشت.
تا جایی که الهامبخش فیلمهای زیادی از جمله آواتار (Avatar) جیمز کامرون شد. منابع الهام فیلم کاملا آشکارند اما میازاکی سراغ روایتهای ساده و سطحی نمیرود. داستان شاهزادهای نفرینشده را دنبال میکند که ناخواسته میان جنگی بین شهری صنعتی به نام آیرونتاون و ارواح جنگل قرار میگیرد. میازاکی که در هیچ یک از آثارش به روایت مستقیم دست نمیزند، اینجا هم اصلا تقابل خیر و شر را سطحی نشان نمیدهد و تعارضهای جدی هر دو سمت را بیپرده روایت میکند. شاهزاده مونونوکه فیلمی پیچیده است که قصد دارد نشان دهد پیشرفت بشر چگونه جهان اطرافش را به نابودی میکشاند و تاثیرات جنگ تا چه اندازه عمیق و ماندگارند. در نهایت اینکه شاهزاده مونونوکه یک فیلم فانتزی حماسی است که هیچ چیز از آثار لایو اکشن کم ندارد.
4. جادوگر آز

محصول: 1939
کارگردان: ویکتور فلمینگ
بازیگران: جودی گارلند، فرانک مورگان، ری بولگر
امتیاز راتن تومیتوز: 98 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 8.1 از 10
شاید هیچ فیلم فانتزی حماسی تاثیرگذاری مثل جادوگر آز وجود نداشته باشد. این فیلم به خاطر طراحی صحنه، گریم، لباس، موسیقی و بازیگرانش به یک نماد در سینما تبدیل شده است و تقریبا هر فیلمی بعد از آن یکی از همین عناصر را با خود به یادگار برداشت. پیر و جوان، چه فیلم را دیده باشند یا نه، ماجراجویی دوردوتی و سفر مهیجش از کانزاس به دنیای حیرتانگیز آز را میداند. مثل هر فیلم دیگری که حواشی و ماجراهای خودش را دارد، موضوع ترساندن جودی گارلند سر صحنهی فیلمبرداری را هم اگر در نظر بگیریم، باز هم چیزی از میراث او بهعنوان یکی از بهترین نقشآفرینیهای تمام دوران در یک فیلم فانتزی حماسی کم نمیشود.
مهم نیست چند برداشت متفاوت از داستان جادوگر شهر آز تا کنون ساخته شده باشد، اما از بازگشت به آز (Return to Oz) تا همین فیلم شرور که در ابتدای مطلب معرفی کردیم، هیچ کدام از این آثار نمیتوانند تاثیر فیلم ویکتور فلمینگ را تکرار یا تقلید کنند. تمام صحنهها و دیالوگهای این فیلم که در فرهنگ عامه ماندگار شدند یک طرف، شکوه گذر از سینمای سیاه و سفید به رنگی جلوهی بینظیر دیگری به فیلم میبخشد و به همین خاطر جادوگر آز جادوییترین فیلمی است که شاید در عمرتان دیده باشید.
3. هزارتوی پن (Pan’s Labyrinth)

محصول: 2006
کارگردان: گیرمو دلتورو
بازیگران: سرژی لوپس، ماریبل وردو، ایوانا باکرو
امتیاز راتن تومیتوز: 95 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 8.2 از 10
تمام حماسههای فانتزی هم آن جلوههای بصری و رنگ و روحی که دوست داریم از یک دنیای جادویی ببینیم به ما ارائه نمیکنند. بعضی هم به جای نشان دادن فضاهای پر از رنگ و نور، آیینهای تاریک را در مقابل دنیای واقعی اطرافمان میگیرند تا زشتی و پلیدی آن را بهتر درک کنیم. درست مثل هزارتوی پن شاهکار گیرمو دلتورو. این فیلم دختری به نام اوفیلیا را در اسپانیای فاشیستی سال 1944 دنبا میکند که برای فرار از دنیای تلخ و پر از جنگ و ناپدری بدجنسش به دنیایی خیالی پناه میبرد. دلتورو مثل تمام آثارش اینجا هم از این دنیای خیالی بهعنوان تمثیلی استفاده میکند که در کنار دنیای واقعی معنای بیشتری دارد.
دلتورو یکی از برجستهترین کارگردانان ژانر فانتزی است. چه فیلمهای عامهپسندی مثل پسر جهنمی (Hellboy) یا حاشیه اقیانوس آرام (Pacific Rim) بسازد یا عاشقانههای گوتیک مثل قلهای به رنگ خون (Crimson Peak) یا جدیدترین اثرش فرانکنشتاین (Frankenstein). اما اگر تنها دو فیلم در کارنامهی او وجود داشته باشد که دیدگاه منحصربهفرد او را بهعنوان یک فیلمساز نشان دهد یکی ستون فقرات شیطان (The Devil’s Backbone) و دیگری هزارتوی پن است که باشکوهترین فیلم فانتزی حماسی است که تا کنون ساخته شده.
2. جنگ ستارگان: قسمت پنجم- امپراتوری ضربه میزند (Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back)

محصول: 1980
کارگردان: اروین کرشنر
بازیگران: مارک همیل، هریسون فورد، کری فیشر
امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 8.7 از 10
تا کنون هر فیلم فانتزی حماسی که نام بردیم یا در جهانهای باستانی یا در آیندهی دور اتفاق میافتاد. اما همیشه هم اینطور نیست. گاهی هم با داستانی مواجه میشویم که در کهکشان دور و جایی که ژانر علمی-تخیلی خودش را دودستی تقدیم عناصر فانتزی میکند رخ میدهد. شاید مرز باریکی بین تخیل و فانتزی وجود داشته باشد اما فرنچایزهای زیادی میتوانیم مثل بزنیم که به بهترین شکل ممکن فانتزی فضایی خلق میکنند، مثل تلماسه (Dune) یا نگهبانان کهکشان (Guardians of the Galaxy).
اما باز هم هیچکدام قابل مقایسه با شاهکار جرج لوکاس یعنی جنگ ستارگان نیستند که ریشههای عمیقی در فرهنگ عامه دوانده است. لوکاس با الهام از سریالهای علمی-تخیلی و دهها ماجراجویی هیجانانگیز به یک سفر قهرمانانهی بزرگ رسید که چهرهی سینما را برای همیشه تغییر داد. اولین فیلم جنگ ستارگان هنوز هم بهعنوان یک اپرای فضایی کلاسیک شناخته میشود اما این پنجمین قسمت فرنچایز یعنی امپراتوری ضربه میزند است که به خاطر روابط عمیقتر شخصیتها و مفاهیم تاریکتر بهعنوان بهترین فیلم کل فرنچایز شناخته میشود.
اینبار شخصیتها در این فیلم به عقب برمیگردند و با دردسرها و پیچیدگیهای شخصی و خانوادگی بسیاری مواجه میشوند. قسمت پنجم جنگ ستارگان هم با پیروی از استاندارد طلایی دنبالهها دنیای فانتزی مورد علاقه مخاطبانشان را گسترش میدهد و با پیچیدهتر کردن شخصیتها انتظاراتشان را به چالش میکشند.
1. ارباب حلقهها: یاران حلقه (The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring)

محصول: 2001
کارگردان: پیتر جکسون
بازیگران: الایجا وود، ایان مککلن، لیو تایلر
امتیاز راتن تومیتوز: 92 از 100
امتیاز IMDb به فیلم: 8.9 از 10
اقتباس سینمایی پیتر جکسون از سهگانه ارباب حلقهها یکی از بزرگترین موفقیتهای تاریخ سینما در قرن بیستویکم است. به تصویر کشیدن رمانهای جی آر آر تالکین برای هالیوود به نظر کار غیرممکنی میرسید و پیش از این فیلمها هم تنها چند انیمیشن ساخته شده بود که آنها هم نتوانستند روح و جزییات کتابها را به نمایش بگذارند. اما پیتر جکسون هر سه فیلمش را در پروژهای عظیم و پرریسک تولید کرد که در نهایت به شاهکاری ماندگار ختم شد که هنوز هم قلهای دستنیافتنی در ژانر فانتزی محسوب میشود.
جکسون این کار را با ترکیب لوکیشنهای خیرهکنندهی نیوزلند، جلوههای عملی حیرتانگیز و جلوههای ویژهی کامپیوتری مدرن در مقیاس باورنکردنی انجام داد. این عظمت و بعید بودن تا جایی است که حتی تلاش خود جکسون برای بازگشت به جهان رمانها و ساخت مجموعهی هابیتها هم نتوانست به گرد پای سهگانهی ارباب حلقهها برسد. در میان سه فیلم ارباب حلقهها، یاران حلقه که داستان ماموریت هابیتی جوان و ساده به نام فرودو بگینز را برای نابودی حلقهی یگانه دنبال میکند جایگاه ویژهای دارد. چون با این فیلم بود که بهترین فرنچایز تاریخ آغاز شد و هنوز هم بیرقیب باقی مانده است.
منبع: مایکت