نتیجه یک تحقیق جدید: مگسها اشیاء آبی را با غذا اشتباه میگیرند!
مطالعات میدانی حشرهشناسی مدتهاست نشان دادهاند مگسها جذب رنگ آبی جذب میشوند، به همین دلیل تلههای سراسر جهان به این رنگ ساخته شدند.
فرادید| به گفته دانشمندان، مگسهای گزنده به شدت جذب اجسام آبی میشوند، چون رنگ را با حیوانی که میخواهند با آن دلی از عزا درآورند، اشتباه میگیرند.
به گزارش فرادید، این یافته ممکن است با بالا بردن کارایی تلهها به مبارزه با بیماریهای منتشرشده توسط مگسها مانند بیماری خواب (نوعی بیماری انگلی در انسان و حیوانات) کمک کند.
دکتر راجر سانتِر، از دپارتمان علوم زیستی دانشگاه Aberystwyth که مدیریت این مطالعه را بر عهده دارد گفته است: «مطالعات میدانی حشرهشناسی مدتهاست نشان دادهاند مگسها جذب رنگ آبی جذب میشوند، به همین دلیل تلههای سراسر جهان به این رنگ ساخته شدند. اما اینکه چرا مگسها علاقهی خاصی به تلههای آبی دارند، برای محققان هنوز معماست.»
بر اساس یک نظریه، مگسها رنگ آبی را با مناطق سایهدار مناسب برای استراحت اشتباه میگیرند، چون سایهها تهرنگ آبی دارند، پدیدهای که میتوان آن را مشاهده کرد، برای نمونه وقتی سایه روی برف میافتد. در نظریهی دیگری پیشنهاد شده که تلههای آبی به چشم مگس شبیه حیوانات هستند - اما این نظریه اثبات نشده است.
مگس تسه تسه نمیتواند در برابر این پرچمهای آبی مقاومت کند و در تله آنها گرفتار میشود
محققان Aberystwyth در تلاش برای یافتن پاسخ، شبکههای عصبی مصنوعی ساختند که پردازش بصری در مغز مگسهایی مانند تسهتسه، مگس گزنده و خرمگس را تقلید میکند. شبکههای عصبی مصنوعی نوعی یادگیری ماشینی هستند که از ساختار سیستمهای عصبی واقعی الهام گرفته شدند.
شبکههای عصبی با استفاده از واکنشهای پنج نوع گیرندهی نوری در چشم مگس آموزش دیدند حیوانات را از پسزمینهی برگها و سطوح سایهدار را از سطوح بدونسایه تشخیص دهند. چالش بعدی شبکهها، طبقهبندی مگسکشهای آبی بود.
نتایج بدستآمده این نظریه را که اجسام آبی از دید مگسها سایه هستند، مورد تردید قرار داده است. شبکههای عصبی به واسطهی فقدان روشنایی، رنگ آبی را سایه فرض میکنند نه این که در طبقهبندی اشیاء آبی به عنوان سایه دچار اشتباه شوند.
اما برای شناسایی حیوانات، شبکهها پاسخهای نسبی گیرندههای نوری حساس به رنگ آبی و سبز را مقایسه کردند و به همین دلیل معمولاً تلههای آبی را با حیوانات اشتباه میگیرند. این موضوع سبب شد محققان به این نتیجه برسند که اشیاء آبی از جمله تلهها از دید مگسها، شبیه میزبانهای بالقوه هستند.
سانتر میگوید: «اگر بتوانیم مکانیسمهایی را که مگسها را به تلههای رنگی جذب میکنند، درک کنیم، میتوانیم رنگ آن تلهها را درست انتخاب کنیم تا کارایی آنها بهتر شود. این یک هدف بسیار مهم است چون گونههای مختلف مگسهای گزنده باعث گسترش بیماریهای انسان و حیوانات میشوند، بنابراین کنترل مگس بخش مهمی از کنترل بیماری است.»
این کار میتواند در مقابله با بیماریهایی مانند تریپانوزومیازیس آفریقایی انسان (بیماری خواب) که در جنوب صحرای آفریقا یک بیماری همهگیر بومی است و بدون درمان به طور کلی کشنده است، مهم باشد. همچنین میتوان از آن برای کنترل مگس گزنده بسیار شایع که یک آفت مضر جهانی برای دام است، استفاده کرد.
آزمایشهای میدانی موید نتیجهگیریهای این تیم است. بر اساس این آزمایشات میدانی، مگسهای تسهتسهی گرفتار در تلههای آبی اخیراً غذا نخورده بودند، به این معنا که به دنبال میزبان بودند.
مترجم: زهرا ذوالقدر