(تصاویر) کدام جنگنده مقرون به صرفه تر است؟ /F-15EX یا F-35؟

کدام جت برای نیروی هوایی بهتر است؟ آیا جنگنده نسل پنجم پنهانکار F-35 بهتر است یا آخرین نسخه از خانواده F-15 به نام F-15EX Eagle II انتخاب هوشمندانه تری است؟ به نظر می رسد که پاسخ هر دو باشد.

این سوال چندان در مورد این نیست که نیروی هوایی ایالات متحده کدام جت جنگنده را خریداری کند، بلکه بحث در مورد ترکیب مناسب این دو جت برای درگیری های مورد انتظار آینده و واقعیت های بودجه ای است.

در حالی که اولین بال های هوایی اولین جنگنده های جدید نسخه F-15EX را دریافت می کنند، لاکهید مارتین اعلام کرده است که هزارمین جنگنده F-35 را تحویل داده است.

چرا نیروی هوایی ایالات متحده جنگنده F-15 را بازگرداند؟

در دهه ۲۰۰۰، پیش بینی می شد که ستون فقرات آینده نیروی هوایی ایالات متحده، F-22 Raptor باشد که با F-35 های چند منظوره به یک ناوگان کامل و هماهنگ تبدیل می شد. با این حال، پروژه تولید F-22 Raptor پیش از موعد لغو شده و تنها ۱۸۷ فروند نسخه عملیاتی از ان ساخته شد. از این تعداد، حدود ۱۸۳ فروند هنوز در سرویس موجود بوده، و تنها حدود ۱۲۰ فروند از آن ها با نادیده گرفتن نسخه های آموزشی، آماده رزم هستند.

جنگنده های فعلی نیروی هوایی ایالات متحده:

• خانواده F-16
• خانواده F-15 (از جمله F-15EX)
• F-22 Raptor
• F-35 Lightning II

لغو برنامه F-22 نیروی هوایی را مجبور کرد که به خانواده قابل احترام F-15 تکیه کرده و نسخه مدرن F-15EX را توسعه دهد. این بدان معناست که خانواده F-15 از جانشین مورد نظر خود بیشتر عمر کرده است.

F-15EX – یک جنگنده نسل ۴.۵

مجله Air and Space Forces در این باره می‌گوید: «F-15EX تقریباً با تمام قابلیت ها و ویژگی های اضافی که خلبانان ایگل آرزویش را داشته‌اند ارائه می‌شود: کنترل‌های پرواز با سیم، دو ایستگاه سلاح جدید، یک بسته جدید جنگ الکترونیک، رادار پیشرفته، رایانه فوق سریع، مخازن سوخت قابل سازگاری، و ساختار تقویت شده.”

F-15EX بسیار پیشرفته تر از F-15 Eagle های اورجینال است، نسخه هایی که با فناوری دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ ساخته شده بودند. F-15EX اما یک جنگنده مدرن است (اگرچه نمی تواند یک جنگنده نسل پنجم باشد).

مقایسه هزینه ها پیچیده و گمراه کننده است

ممکن است تعجب آور باشد، اما طی چند سال گذشته، هزینه های پایه برای هر فروند F-15EX افزایش یافته و هزینه های F-35 کاهش یافته است. الان قیمت و هزینه هر دو تقریبا یکی است. در نوامبر ۲۰۲۳، National Interest گزارش داد که هزینه پایه خرید یک فروند F-35A حدود ۸۲.۵ میلیون دلار است، در حالی که هزینه خرید F-15EX به چیزی بین ۹۴ تا ۹۷ میلیون دلار افزایش یافته است.

هزینه خرید نسخه پایه F-35 و F-15EX (به ادعای نشنال اینترست):

• جنگنده F-15EX: هر فروند ۹۴ تا ۹۷ میلیون دلار
• جنگنده F-35A: هر فروند ۸۲.۵ میلیون دلار
• جنگنده F-35B: هر فروند ۱۰۹ میلیون دلار
• جنگنده F-35C: هر فروند ۱۰۲ میلیون دلار

با این حال، چیزهای بیشتری برای در نظر گرفتن وجود دارد؛ این جت ها ماشین های بسیار پیچیده ای هستند. هزینه و زمان برای آموزش خلبانان و نیروهای تعمیر و نگهداری، زیرساخت های مورد نیاز، ظرفیت ساخت موجود، طول عمر عملیاتی و بسیاری موارد دیگر باید در نظر گرفته شود.

آنطور که بوئینگ ادعا می کند، “F-15EX می تواند از مسافتی بسیار بهبود یافته شلیک کند – دورتر از هر جنگنده دیگری در زرادخانه نیروی هوایی ایالات متحده.” علاوه بر این، انتظار می رود F-15EX طول عمر عملیاتی ۲۰,۰۰۰ هزار ساعتی داشته باشد در حالی که انتظار می رود این عدد برای F-35 تنها ۸,۰۰۰ ساعت باشد.

F-35 نوک پیکان حمله خواهد بود

قالیت پنهانکاری F-35 یک شمشیر دو لبه است. پنهان کاری F-35 محدودیت هایی را ایجاد می کند (از جمله محموله محدود با امکان حمل مهمات در داخل بدنه – دستکم اگر قرار باشد قابلیت پنهانکاری حفظ شود). جفت شدن F-35 با F-15EX شاید آن چیزی نباشد که همه دوست داشتند یا بهترین ترکیب ممکن را خلق کند، اما این ترکیبی است که با محدودیت های مالی و لغو توسعه بیشتر رپتور، بهترین گزینه است.

F-15EX نسبت به F-35 از برد بیشتر و قدرت حمل محموله بیشتری برخوردار است، و اگر چه به اندازه F-35 پنهانکار نیست، اما از نسخه اورجینال اف-۱۵ پنهانکاری و رادارگریزی بیشتری دارد. فوربس در این باره می‌گوید، “ایگل II جدید یک جنگنده پنهانکار نیست. اما به احتمال زیاد جنگنده رادارگریزتری است. و این می‌تواند در زمان جنگ اهمیت زیادی داشته باشد.”

F-15EX یک جنگنده پنهانکار نیست و هرگز نخواهد بود. بنابراین نمی توان از آن به عنوان نوک پیکان در محیط های پر خطر استفاده کرد. F-35 (و F-22) برای برتری در این نقش ساخته شده اند. F-35 می تواند حملات نفوذی و دقیق انجام دهد و راه را برای F-15EX هموار کند تا پس از تضعیف محیط تهدید، با بار و برد بیشتری وارد شود.

با نگاه به آینده، اگر جت جنگنده NGAD نیروی هوایی واقعاً در دهه ۲۰۳۰ وارد خدمت شود، انتظار می رود F-15 ها بازنشسته شوند. چشم انداز این است که نیروی هوایی اواخر دهه ۲۰۳۰ و ۲۰۴۰ جنگنده NGAD را با F-35 تکمیل کند (و احتمالاً F-22 Raptor نیز پس از اینکه نیروی هوایی گفته NGAD جایگزینی برای رپتور نیست) نیز مکمل این ناوگان باشد.

جفت شدن B-21 Raider با B-52 Stratofortress

شاید بتوان یک جفت تا حدودی مشابه را با ناوگان بمب افکن های نیروی هوایی ایالات متحده نیز خلق کرد. در حالی که بمب افکن استراتژیک جدید B-21 Raider وارد خدمت می شود، نیروی هوایی ناوگان بمب افکن های مافوق صوت B-1 Lancer خود را بازنشسته می کند و B-52 Stratofortress هایی قدیمی خود را در خدمت نگه می دارد. در واقع، B-52 ها ممکن است بیشتر از B-2 Spirit ها عمر کنند. اگر این اتفاق بیفتد، آنگاه این بمب افکن ها از جانشینانِ (B-2) جانشینانِ خود (B-1) بیشتر عمر خواهند کرد.

B-21 هر چه باشد (بسیار پیشرفته، پنهانکار و غیره)، B-52 چنین نیست. با این حال، هزینه کم، قدرت حمل محموله بالا و سایر مزایا باعث شده B-52 در دهه ۲۰۴۰ در کنار B-21 قرار بگیرد. با این حال، تضاد بین F-35 و F-15EX به این اندازه واضح نیست و F-15EX در نوع خود یک ماشین جنگی قدرتمند است.

منبع: روزیاتو