زمینیسازی مریخ؛ از خیال به واقعیت: چگونه سیاره سرخ برای زندگی آماده میشود؟

مفهوم زمینیسازی مریخ که روزی تنها در دنیای علمیتخیلی میگنجید، اکنون به یک هدف علمی دستیافتنی تبدیل شده است. پژوهشگران با استفاده از فناوریهای نوین مانند فضاپیمای استارشیپ و زیستشناسی مصنوعی، در تلاش برای تبدیل این سیاره به یک خانه جدید برای بشر هستند. این مقاله در مجله Nature Astronomy به گامهای علمی و اخلاقی پیشرو در مسیر تبدیل مریخ به سیارهای سکونتپذیر میپردازد.
وبگاه اسپِیس در گزارشی آورده است: اِریکا دبِنِدیکتیس (Erika DeBenedictis)، نویسنده اصلی مقاله این پژوهش جدید، گفت: سی سال پیش، زمینیسازی مریخ نه تنها سخت، بلکه غیرممکن بود. اما اکنون، فناوریهای جدید مانند استارشیپ (فضاپیمای اسپیسایکس استارشیپ و پرتابگر سوپرهِوی که با هم استارشیپ نامیده میشوند) و زیستشناسی مصنوعی امکان دستیابی به آن را فراهم کرده است.
این مقاله که در مجله نِیچِر استرونومی/ Nature Astronomy منتشر شده، به سؤالات اخلاقی پیچیدهای میپردازد که اگر قرار به زمینیسازی مریخ باشد، باید آنها را در نظر گرفت؛ همچنین در این مقاله مسیر احتمالی زمینیسازی مریخ به صورت کلی طرح شده است.
زمینیسازی مریخ؛ چرا؟
ادوین کایت (Edwin Kite)، یکی از نویسندگان مقاله و استادیار دانشگاه شیکاگو، گفت: سیارههای زنده بهتر از سیارههای مرده هستند. اکنون براساس دادههای ارسالی توسط مریخنوردها، میدانیم که مریخ در گذشته سکونتپذیر بوده است؛ بنابراین، سبز کردن مریخ بهعنوان چالش نهایی احیای محیطزیست در نظر گرفته میشود.
وی توضیح داد: زمینیسازی کامل مریخ، اگر نخواهیم بگوییم هزارهها، لااقل قرنها طول میکشد؛ اما این هدف بلندمدت، دستیابی به مریخی با آب مایع پایدار، اکسیژن قابل تنفس و یک زیستبوم پررونق خواهد بود. در کوتاهمدت، ممکن است مریخ فقط برای حیات لکههای کوچک میکروبی مناسب باشد؛ اما در آیندهای دور، ممکن است شهرهایی در این سیاره ساخته شود که انسانها ساکن آنها باشند.
کایت گفت: دستیابی به امکان سکونت در مریخ، شاید مرحله ابتدایی اکتشافاتی مهمتر برای گونه ما باشد. با حرکت به سمت کهکشان، به یک پایگاه اصلی نیاز خواهیم داشت و یک پایگاه اصلی در مقیاس کهکشان، یک سیاره سکونتپذیر است.
زمینیسازی مریخ؛ چگونه؟
زمینیسازی مریخ نیازمند ایجاد تغییراتی عظیم در این سیاره است؛ یکی از این تغییرات گرمشدن مریخ است که برای حیات میکروبهای اکسیژنساز و وجود آب مایع ضروری است. هنوز همه فناوریهای لازم برای زمینیسازی مریخ در دسترس نیستند؛ اما نویسندگان مقاله سه پیشنهاد را برای گامبرداشتن در مسیر این هدف مطرح کردهاند:
در مرحله نخست، دانشمندان از روشهای مهندسی آبوهوای غیرزیستی، مانند استقرار بادبانهای خورشیدی بازتابنده، پخش نانوذرات، یا قرار دادن صفحات ایروژل، استفاده میکنند تا دمای سطح مریخ را حداقل ۳۰ درجه سانتیگراد (۸۶ درجه فارنهایت) افزایش دهند. این میزان گرمایش، برای ذوب یخهای زیرسطحی و آزادسازی دیاکسیدکربن محبوسشده کافی خواهد بود. این فرآیند، جو مریخ را غلیظتر و امکان تشکیل آب مایع پایدار را فراهم میکند.
در مرحله دوم، میکروبهای اکستریموفیل (عموماً بیهوازی و اصلاحشده ژنتیکی) به مریخ منتقل شوند؛ زیرا این میکروبها قادر به بقا در شرایط سخت مریخ هستند و میتوانند توالی بومشناختی (تغییر تدریجی و منظم در ساختار و گونههای یک اجتماع بومشناختی) را آغاز کنند. این ارگانیسمها بهتدریج با تولید اکسیژن و مواد آلی، شیمی مریخ را تغییر خواهند داد.
سومین و طولانیترین مرحله، متوجه ساخت یک زیستکره (زیستگاه موجودات زنده) پیچیده است تا فشار جَو مریخ و میزان اکسیژن را به حدی افزایش دهد که در نهایت، گیاهان در آن رشد و نمو کنند و در درازمدت، انسانها بتوانند بدون تجهیزات کمکی در آن تنفس کنند.
منبع: خبرگزاری دانشجو