شناسایی سریع و ارزان سلول‌های سرطانی خون

گروهی از محققان دانشگاه ایلینویز آمریکا و دانشگاه کوئینزلند استرالیا موفق به تولید یک ابزار کوچک و ساده شده اند که با سرعتی بالا و هزینه اندک سلول‌های سرطانی موجود در نمونه‌های خون را تشخیص می‌دهد. این وسیله به شکل یک مکعب مستطیل کوچک است که در آن میله‌هایی کوچک و یک مایع خاص در جریان است.

تا به امروز روش‌های مختلفی برای شناسایی سلول‌های سرطانی خون ابداع شده که از جمله آن‌ها می‌توان به بررسی ساختار‌های دی ان‌ای هم اشاره کرد. اما این روش‌ها یا گران بوده یا دقت کافی ندارند.

معمولا یک نمونه خون موجود در یک لوله نمونه گیری ۷.۵ میلیمتری، در صورت بیمار بودن فرد حاوی ده سلول سرطانی و ۳۵ تا ۴۰ میلیارد سلول خونی است؛ لذا فناوری جدید برای شناسایی این تعداد سلول کم از فناوری ریزسیال شناسی برای جدا کردن سلول‌های سرطانی از سلول‌های عادی در نمونه خون بهره می‌گیرد.

علم ریزسیال شناسی با رفتار، کنترل دقیق و نگهداری سیالاتی حاوی سلول کار دارد که به لحاظ هندسی به مقیاس کوچکی، معمولاً زیر میلی‌متر، محدود شده‌اند. میکروفلوئیدیک یک موضوع چند رشته‌ای است رشته‌هایی مانند مهندسی، فیزیک، شیمی، بیوشیمی، فناوری نانو، و بیوتکنولوژی با هدف طراحی سامانه‌های گوناگون با یکدیگر همکاری دارند. میکروفلوئیدیک در ابتدای سال ۱۹۸۰ پدید آمد و در توسعه چاپگر‌های جوهرافشان، تراشه‌های DNA، فناوری آزمایشگاه روی تراشه (lab-on-chip)، و فناوریهای‌های ریزگرمایی استفاده شد.

دستگاه جدید ریزسیال شناسی با فیلترکردن دقیق سلول‌ها بر مبنای ابعاد آن‌ها می‌تواند سلول‌های سرطانی را از سلول‌های عادی جدا کند تا مشخص شود آیا یک فرد به این بیماری مبتلا هست یا خیر. استفاده از این روش دقت بیشتری در مقایسه با دیگر روش‌ها دارد و با استفاده از آن می‌توان سلول‌های سرطانی را از طریق یکی از میله‌های کوچک طراحی شده بدین منظور دریافت و جمع آوری کرد.

دقت این روش در آزمایش‌های انجام شده تا به امروز در حدود ۹۳ درصد بوده و دستگاه یادشده سلول‌های سرطانی را در یک نمونه خون ۵ میلی لیتری شناسایی و دریافت می‌کند، حتی اگر در این نمونه خون تنها ۱۰ سولل سرطانی وحود داشته باشد. محققان در تلاش هستند دقت این روش را باز هم افزایش دهند.

منبع: خبرگزاری فارس