آسیب سلول‌های چشمی با آلودگی هوا

چشم‌پزشک و جراح فوق‌تخصص شبکیه و لیزر درمانی می‌گوید: سموم و آلودگی‌هایی که در هوای تهران وجود دارد شامل گازهایی، چون مونواکسیدکربن و دی‌اکسید نیتروژن و مواد سمی خطرناکی از جمله سرب و ... که از طریق سیستم تنفسی وارد گردش خون می‌شود، می‌تواند تمام سلول‌های بدن از جمله سلول‌های چشمی را تحت تاثیر قرار دهد.

دکتر «پرویز ملکی‌فر» اظهار داشت: این سموم علاوه بر تاثیر مستقیم بر سلول‌های سطح چشم، به خشکی، سوزش، خارش و قرمزی چشم و ناراحتی‌های دیگر نیز منجر می‌شود.

وی اضافه کرد: آلودگی هوا علاوه بر سیستم‌های حیاتی از جمله تنفس، مغز، اعصاب، رگ‌ها، قلب و کلیه‌ها، بر مراکز حساس و دارای مویرگ‌های نازک همچون سیستم بینایی و اعصاب بینایی هم تاثیر می‌گذارد.

وی ادامه داد: این سلول‌ها که نسبت به آلودگی بسیار حساس هستند، شبکیه چشم را تشکیل می‌دهند و در حال حاضر این فرضیه مطرح است که مواد سمی از جمله سرب و مواد دیگری که از طریق تنفس وارد خون می‌شود، می‌تواند برای سلول‌های «فتورسپتورها» و گیرنده‌های شبکیه عروق شبکیه حالت سمی داشته باشد.

دکتر ملکی‌فر همچنین افزود: برخی آثار سوء از جمله انسداد شریان مرکزی شبکیه و تاثیر آلودگی هوا بر افزایش فشار چشم و ... نیز در برخی مقالات مطرح شده است که نیاز به تحقیقات تکمیلی دارد.

دانش‌آموخته دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و فوق‌تخصص شبکیه با بیان اینکه نیازمند انجام تحقیقات گسترده درباره تاثیر آلودگی هوا بر سیستم بینایی انسان هستیم، اظهار داشت: در بررسی‌های شخصی در مورد میزان این تاثیر، هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌ام، اما تا حدودی مطمئن هستیم که آلودگی هوا بر سلول‌های اعصاب چشم و شبکیه تاثیر منفی می‌گذارد.

دکتر ملکی‌فر ادامه داد: مسایلی که در مورد آلودگی هوا مطرح است، علاوه بر سیستم‌های تنفسی و سیستم‌های حیاتی دیگر، در رابطه با چشم و سیستم بینایی هم باید مد نظر قرار بگیرد و تحقیقات گسترده‌ای در این مورد انجام شود.

وی در توصیه‌ای به مسوولان در ارتباط با آلودگی هوای کلانشهر تهران و ضرورت تامین سلامت شهروندان، بیان کرد: آلودگی هوا یک سیستم «کامپلیکه» و پیچیده است که مسوولان ارگان‌های متعدد از جمله سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری تهران، شورای اسلامی شهر تهران و سیستم حمل‌ونقل در این قضیه تاثیرگذار هستند.

این چشم‌پزشک و جراح شبکیه بیان کرد: با گذشت سال‌ها ما هنوز هم شاهد اجرای مدیریت جامع و کاملی که قرار بود در این زمینه اجرا بشود، نیستیم که آثار و عوارض منفی و آسیب‌هایش را متاسفانه شهروندان تهران متحمل شده‌اند و در آینده نیز تا این وضع باقی است، متحمل خواهند شد.

دکتر ملکی‌فر با اشاره به اینکه مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوای تهران به ویژه در فصل‌های پاییز و زمستان بیشتر می‌شود، افزود: این سیستم جامع در قالب قانون هوای پاک باید اجرایی شود تا شاهد بهبود فضای محیط تنفسی باشیم.

این چشم‌پزشک همچنین در توصیه‌هایی به خانواده‌ها و شهروندان تهرانی از آنان خواست که در روز‌هایی که هوای تهران آلوده است، توصیه‌های ایمنی را رعایت کنند و از خارج شدن غیرضروری از منزل خودداری کنند؛ دکتر «ملکی‌فر» از شهروندان تهرانی خواست تا در صورت خروج از منزل حتما ماسک بزنند و تا جایی که امکان دارد، روز‌هایی که هوا سالم است از منزل خارج شوند.

به گفته این چشم‌پزشک و جراح فوق‌تخصص شبکیه و لیزر درمانی، ثابت شده است که آلودگی هوا عمر انسان را تا حدود ۱۰ سال کاهش می‌دهد.

«قانون هوای پاک» با ۳۴ ماده و ۳۹ تبصره در تیرماه ۱۳۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و بر اساس این قانون دستگاه‌های متولی و مدیریت شهری به اجرای برنامه‌های مختلف موظف شدند، اما کارشناسان می‌گویند روند اجرایی آن متناسب با رشد جمعیت تهران و صنایع نیست.