این کودک 17 هزارساله «چشم آبی» بوده است

فرادید| دانشمندان تاریخچه زندگی یک نوزاد عصر یخبندان متعلق به حدود ۱۷۰۰۰ سال پیش در جنوب ایتالیا را کشف کردند و نشان دادند این کودک به احتمال زیاد به دلیل یک بیماری مادرزادی قلبی جانش را از دست داده است. 

به گزارش فرادید، بر اساس مطالعه جدیدی که به تازگی در مجله «ارتباطات طبیعت» (Nature Communications) منتشر شده، بقایای این کودک نشانه‌هایی از رشد ضعیف و ازدواج خویشاوندی دارد، در حالی که تجزیه و تحلیل DNA کودک نشان داده که او پسر است و احتمالاً چشم‌های آبی، پوست تیره و موهای مجعد قهوه‌ای تیره داشته است. 

مائورو کالاتینی، باستان‌شناس دانشگاه سی‌یِنا و یکی از نویسندگان این مطالعه، سال ۱۹۹۸ حین حفاری در غار گروتّا دِلِ مورا در مونوپولی، شهری در جنوب شرقی ایتالیا، گور این کودک را یافت. گور این کودک با دو تخته سنگ پوشانده شده بود و بقایای استخوانی نوزاد به خوبی حفظ شده بود. هیچ گورنهاده‌ای در گور وجود نداشت و این تنها گور یافت‌شده در غار بود. 

یافتن بقایای یک کودک، مدت کوتاهی پس از آخرین بیشینه‌ی یخچالی ۲۰۰۰۰ سال پیش که بخوبی حفظ شده باشد نادر است. مکان‌هایی مانند جنوب ایتالیا آن زمان کمی گرمتر از سایر نقاط اروپای قاره‌ای بود و احتمالاً پناهگاهی برای افرادی بود که نوزاد پسر را دفن کردند. 

تجزیه و تحلیل اسکلتی نشان داد این کودک حدود ۱ سال و ۴ ماهگی فوت کرده است. دندان‌های کودک ۹ خط برجسته یا نشانگر مشکلات فیزیولوژیکی داشت که نشان می‌داد او حتی در دوران رشد در رحم مادرش، زندگی سختی را تجربه کرده است. 

اُوِن الکساندر هِگِنز، باستان‌شناس دانشگاه بولونیا و اَلِساندرا مودی، انسان‌شناس دانشگاه فلورانس، گفتند: «تحلیل دقیق دندان‌های نوزاد به ما این امکان را داد که سلامت و استرسی را که کودک در دوران نوزادی و یا مادرش در دوران بارداری تجربه کرده، بفهمیم؛ فرصتی که بندرت پیش می‌آید.» 

برخی از سختی‌ها، به‌ویژه در دوران بارداری، ممکن است نشأت‌گرفته از مادر کودک باشد. این تیم به بررسی ایزوتوپ‌ها یا تنوع عناصر با تعداد نوترون‌های متفاوت در هسته‌ها، در مینای دندان پسر پرداختند. ایزوتوپ‌های آب آشامیدنی و رژیم غذایی به دندان‌های یک فرد در حال رشد ختم می‌شوند که سرنخ‌هایی از محل زندگی فرد ارائه می‌دهد. تحلیل ایزوتوپ استرانتیوم نشان داد مادر در آخرین دوره بارداری خود در محل زندگی خود باقی مانده و کاهش حرکات مادر ممکن است ناشی از سلامتی ضعیف باشد که به نوبه خود ممکن است بر جنین او نیز اثر گذاشته باشد. 

به علاوه، آنالیز DNA نشان داده که این پسر از نظر ژنتیکی با گروهی از شکارچی‌گردآورندگان عصر یخبندان مرتبط بوده که از یک گروه اجدادی به نام خوشه ویلابرونا بودند. وجود اجداد ویلابرونا در ۱۷۰۰۰ سال پیش به این معناست که برای نخستین بار محققان با اطمینان می‌دانند چنین گروه‌هایی حتی قبل از پایان عصر یخبندان در شبه‌جزیره ایتالیا حضور داشتند. به گفته محققان، این پسر به احتمال زیاد متعلق به یک گروه کوچک اجدادی بوده که در نهایت سیسیل و جنوب ایتالیا را شکل می‌دادند. از آنجا که این گروه کوچک بود، ازدواج فامیلی بین آن‌ها غیرعادی نبود، همانطور که والدین پسر هم‌خون بودند. 

مترجم: زهرا ذوالقدر