کشف کتیبۀ باستانی سپاسگزاری از امپراتور روم در ترکیه

فرادید| ویرانه‌های شهر باستانی بلاندوس در منطقه اولوبی امروزی از استان اوشاک است. بلاندوس را مقدونیانی ساختند که به دنبال لشکرکشی اسکندر مقدونی در قرن سوم پیش از میلاد به آناتولی یا همان ترکیه کنونی آمدند. 

به گزارش فرادید، مقدونی‌هایی که در شهر زندگی می‌کردند حتی خودشان را «مقدونی‌های بلاندوس» می‌نامیدند. ویلیام جان هَمیلتون، زمین‌شناس بریتانیایی، سال ۱۸۴۵ کتیبه‌هایی را روی تخته‌سنگی کشف کرد که روی آن نوشته شده بود «Blaundeon Makedonon» یعنی مقدونی‌های بلاندوس. اندکی پس از سلطنت اسکندر کبیر، بلاوندوس بخشی از پادشاهی پِرگامون شد و بعداً رومیان آن را اشغال کردند. این شهر دوران طلایی خود را در دوره روم تجربه کرد. در این دوره زمانی، بلاوندوس به یک اسقف‌نشین نیز تبدیل شد و درست تا دوران بیزانس به همین شکل باقی ماند. 

این شهر باستانی معبد دِمِتِر، تئاتر، استادیوم، گورهای صخره‌ای و دیوارهای سالم شهری دارد. کار جدید حفاری در این محوطه باستانی که از سال ۲۰۱۸ آغاز شد، امسال نیز با مدیریت موزه اوشاک ادامه دارد. 

پروژه‌ای توسط موزه اوشاک برای نشان دادن خیابان ستون‌داری که بازار مرکز شهر باستانی بوده، ترتیب داده شد. این کار در حوزه «پروژه میراث آینده» گنجانده شد که وزارت فرهنگ و گردشگری مجری آن است. 

این موضوع شناخته شده که خیابان شرق به غرب مقابل معبد الهه دمتر، قلب شهر باستانی در دوره روم و بیزانس بوده است. 

کتیبه‌ای که به امپراتور روم هادریانوس تقدیم شده حین کار پیدا شد. هادریان از سال ۱۱۷ تا ۱۳۸ امپراتور روم بود. روی کتیبه مرمری به طول ۸۰ و عرض ۳۵ سانتیمتر نوشته شده: «به منجی و بنیانگذار، امپراتور هادریانوس اولیمپیوس». 

باستان‌شناسان معتقدند امپراتور هادریانوس آن زمان به شهرها کمک کرده و در مقابل، انتظار تمجید از مردم منطقه را داشته و احتمالاً این کتیبه هم به همین هدف نوشته شده است. 

صبری سیلان، مدیر فرهنگ و گردشگری استان گفته که آن‌ها در هفته اول نوامبر پس از گنجاندن شهر باستانی بلاوندوس در «پروژه میراث آینده»، عملیات حفاری در خیابان ستون‌دار را آغاز کردند. 

جیلان با بیان اینکه خیابان ستون‌دار مهم‌ترین نقطه شهر است، گفت: «ما افتتاح خیابان شرقی-غربی را از ابتدای ماه جاری آغاز کردیم. تا الان ۴ پایه ستون پیدا کردیم. همینطور، کتیبه‌ای که به امپراتور روم هادریانوس تقدیم شده بود.

بلاندوس در شبه‌جزیره‌ای باریک و صخره‌ای قرار دارد که به سمت دره‌های اولوبی که یکی از بزرگترین شبکه‌های دره در ترکیه هستند بیرون زده و توسط رودخانه‌های باناز و اولوبی شکل گرفته است. این شهر در مرز فریجیا و لیدیا، دو منطقه باستانی آسیای صغیر قرار داشت.

مترجم: زهرا ذوالقدر