(تصاویر) کشف لباس اسکندر مقدونی در مقبره باستانی؟

گروهی از باستان شناسان یک پارچه پنبه ای بنفش را کشف کردند که با روایت های باستانی از ردای شاهی اسکندر همخوانی دارد؛ لباسی تشریفاتی که پادشاهان ایرانی آن را می پوشیدند و اسکندر پس از پیروزی بر داریوش سوم آن را به تن کرد. این منسوجات به همراه بقایای یک مرد و یک تاج طلا در استوانه طلایی آرامگاه دوم کشف شد.

لباس بنفش سلطنتی اسکندر

این تحقیق به رهبری آنتونیس بارتسیوکاس از دانشگاه دموکریتوس تراکیه، اخیراً در مجله باستان شناسی میدانی منتشر شده است. از طریق بررسی دقیق شامل تجزیه و تحلیل‌های شیمیایی، فیزیکی و میکروسکوپی، تیم محققان به این نتیجه رسیدند که پارچه لباس سلطنتی اسکندر مقدونی از پنبه ساخته شده است، ماده‌ای که در آن دوران کمیاب به حساب می‌آمد.

لباس سلطنتی که اسکندر می پوشید با “بنفش شاهی” رنگ آمیزی می شد، رنگی که در بسیاری از فرهنگ های باستانی برای امپراتوران در نظر گرفته می شد. این رنگ بر مقام و سلطه امپراتوری او تاکید داشت. بنفش یک رنگ سلطنتی و نادر بود که نمادی از ثروت، قدرت، و پادشاهی به حساب می آمد.

بخشی از نقوش مقبره دوم که شکارچی ششم (اسکندر مقدونی) را نشان می‌دهد که یک لباس یونانی با دو نوار (لایه) سفید مایل به ارغوانی بین نوارهای بنفش، که مطابق با مواد موجود در استخوان‌بند مرد مقبره دوم است، پوشیده است. (A. Bartsiokas/Journal of Field Archaeology)

آنها همچنین آثاری از هانتیت، ماده‌ای که در ایران به دلیل سفیدی درخشانش ارزشمند است، در بین لایه‌های پارچه کشف کردند که این نظریه را تقویت می‌کند که این لباس منشأ “شرقی” دارد.

آرامگاه دوم، واقع در تومولوس بزرگ ورجینا، موضوع بحث های گسترده ای در مورد هویت کسی بوده که در آنجا دفن شده است.

این کشف باور قدیمی را که مصنوعات یافت شده در آرامگاه دوم متعلق به فیلیپ دوم، پدر اسکندر است، به چالش می کشد. در عوض از این فرضیه حمایت می کند که آن ها ممکن است متعلق به اسکندر مقدونی یا برادر ناتنی او فیلیپ سوم آریاییوس باشند که برخی از نمادهای سلطنتی اسکندر را پس از مرگش به ارث برده است.

آرامگاه فیلیپ دوم در ورجینا. نمای پشت و نمای بیرونی طاق ضربی با بقایای آرامگاه سنگی. (مارک لندون / حوزه عمومی)

مقبره دوم شامل یک دیهیم طلایی، یک عصا، و یک تاج گل بلوط طلایی است که همگی با توصیفات متون تاریخی مربوط به قصر اسکندر مطابقت دارند. کشف ساراپیس بسیار هم بود زیرا این لباس اهمیت نمادین عمیقی در دربار ایران داشت. ردای شاهی ارغوانی با نوار سفید در مرکز که فقط مختص پادشاهان ایرانی بود. تصمیم اسکندر برای پوشیدن آن یک اقدام عمدی بود که نشان دهنده برتری او بر امپراتوری ایران بود.

استخوان هاییک مرد و تکه های پارچه کشف شده در مقبره دوم که گمان می رود قسمتی از لباس اسکندر مقدونی باشد. (تئودور جی. آنتیکاس و همکاران)

این تیم تحقیقاتی از تکنیک های علمی پیشرفته ای مانند طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) و کروماتوگرافی گازی – طیف سنجی جرمی استفاده کردند. به گزارش مجله LBV، تجزیه و تحلیل پارچه ها وجود پنبه و رنگ ارغوانی سلطنتی را که از حلزون های مورکس استخراج شده بود، تایید کرد، یک فرآیند متمرکز بر منابع که به مقادیر زیادی از این نرم تنان نیاز داشت.

مقدونیه و ایران در جهان باستان به شیوه های خاص خود با هم در ارتباط بودند. استفاده از پارچه های ایرانی و نمادهای سلطنتی در دربار مقدونیه نشان دهنده میزان نفوذ ایرانیان پس از فتوحات اسکندر است. اسکندر فرمان روایی بود که القاب متعددی از فرعون مصر گرفته تا پادشاه یونان و امپراتور ایران را در خود جای داده بود.

در حاشیه آرامگاه صحنه ای از یک شکارچی دیده می شود که گمان می رود اسکندر باشد و لباسی ارغوانی با نواری سفید به تن دارد که شبیه به ساراپیس است که در گزارش های تاریخی توصیف شده است.

برای اسکندر، ردای شاهی بخش مهمی از تصویر امپراتوری او شد و عناصری از فرهنگ های مختلف را با هم ترکیب کرد تا اقتدار خود را بر یک امپراتوری وسیع نشان دهد. در طول تاریخ، لباس های سلطنتی به کشف چگونگی ترکیب نمادهای قدرت با فرهنگ و سلطنت در دنیای باستان کمک کرده اند.

شناسایی کایتون (ردای پادشاهی) مقدس اسکندر بار دیگر تردیدها و سوالاتی را در مورد اینکه کدام یک از افراد این خانواده در آرامگاه شماره دو ورجینا دفن شده اند، مطرح می کند.

منبع: مجله باستان شناس