عکس؛ ارتباط نوت، الهه آسمان مصر باستان با کهکشان راه شیری تأیید شد

بر اساس پژوهشی جدید، نقاشی‌های پرستاره‌ی کشف‌شده روی تابوت‌ها و آرامگاه‌های مصر باستان نشان می‌دهند که نوت، الهه آسمان پیوندی نزدیک با کهکشان راه شیری داشته است. بااینکه مصرشناسان از مدت‌ها پیش معتقدند نوت با راه شیری مرتبط است، مطالعه‌ی اخیر جدید شواهد بیشتری برای پشتیبانی از این ایده فراهم می‌کند.

به نقل از لایوساینس، اور گرائر، دانشیار اخترفیزیک در دانشگاه پورتسموث بریتانیا، ۱۲۵ تصویر از الهه نوت روی تابوت‌ها و دیوارهای مقبره‌ها را که حداکثر حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارند، بررسی کرده است. بر اساس یافته‌های او، برخی از این نقاشی‌ها، جزئیاتی غیرمعمول دارند.

الهه نوت در بسیاری از تصاویر به صورت برهنه و خمیده بر فراز آسمان و گاهی با ستاره‌ها و قرص‌های خورشیدی روی بدنش نمایش داده می‌شود. به نقل از دانشگاه پورتسموث، این حالت نمادی از ارتباط او با آسمان و حفاظت او از زمین زیر پایش است؛ اما برخی نقاشی‌های غیرمعمول، جنبه‌ای دیگر از هویت نوت را به تصویر می‌کشند.

 تصویری در آرامگاه رامسس ششم، الهه آسمان نوت را به تصویر کشیده است. اگر به قسمت بالا و پشت سر نوت توجه کنید، منحنی موج‌داری دیده می‌شود که ممکن است نمایانگر کهکشان راه شیری باشد.

برای مثال، روی بیرونی‌ترین تابوت زنی به نام نِسیتائودجاتاخِت (یک سراینده‌ی دعاهای مذهبی)، تصویری از نوت در حالت درازکش دیده می‌شود. بدن نوت با ستارگان پوشیده شده و منحنی سیاه ضخیم و موج‌داری، بدن پرستاره او را به دو بخش تقسیم می‌کند که یادآور شکاف بزرگی است که کهکشان راه شیری را دو نیم می‌کند. گرائر در بیانیه‌ای گفت:

فکر می‌کنم این منحنی موج‌دار، نمایانگر کهکشان راه شیری است و می‌تواند نمادی از شکاف بزرگ باشد؛ نوار تیره‌ای از غبار که از میان نوار نورانی و پراکنده‌ی راه شیری عبور می‌کند.

گرائر اشاره کرد که امواج موج‌دار مشابهی همراه با تصاویر الهه نوت (Nut) در تزئینات چهار آرامگاه در دره پادشاهان دیده می‌شوند. برای مثال، در سقف آرامگاه رامسس ششم (که حدود ۱۱۴۳ تا ۱۱۳۶ پیش از میلاد سلطنت می‌کرد)، دو تصویر پشت‌به‌پشت از نوت وجود دارد که به گفته‌ی گرائر «با منحنی‌های موج‌دار ضخیم و طلایی از هم جدا شده‌اند؛ این منحنی‌ها از پایه‌ی سر نوت شروع شده و در امتداد پشت او تا قسمت انتهایی‌اش ادامه می‌یابند».

این واقعیت که برخی نقاشی‌ها نوت را همراه با این امواج موج‌دار نمایش داده‌اند، نشان‌دهنده‌ی ارتباط نزدیک او با کهکشان راه شیری است. مصریان باستان ممکن است باور داشته‌اند که این پیوند، به نوت قدرت محافظت از زمین را می‌دهد.

گب (Geb)، یکی از خدایان مصر که نماینده‌ی زمین است، گاه در زیر بدن قوس‌دار نوت دیده می‌شود. نوت همچنین با دیگر جنبه‌های آسمان شب و روز نیز مرتبط بود. گرائر در پژوهش خود نوشت:

نباید به راه شیری به عنوان بازنمایی نوت نگاه کنیم. در عوض، باید راه شیری را به عنوان یکی دیگر از پدیده‌های نجومی در نظر بگیریم که مانند ستارگان و خورشید، بخشی از آسمان هستند و بنابراین بخشی از نوت به حساب می‌آیند.

یافته‌ی گرائر برای مصرشناسان جدید نیست، اما مهم است که همین تفسیر از نگاه یک اخترشناس نیز تأیید شود. راجریئو سوسا، استاد مصرشناسی و تاریخ باستان دانشگاه لیسبون گفت: «می‌توانم بگویم که با شناسایی ارتباط میان نوت و کهکشان راه شیری که توسط گرائر پیشنهاد شده موافقم. چرا که همیشه توسط مصرشناسان مفروض بوده؛ اما از آنجا که گرائر یک اخترشناس است، به این تفسیر، بُعدی نجومی می‌دهد.»

مطالعه ۳۰ آوریل در مجله تاریخ و میراث نجومی منتشر شد.

منبع: عصر ایران