کشف «صدف» در مقبرههای «مصر باستان»

صدفهای نرمتنان که در جریان کاوشهای گورستان سقاره کشف شدهاند، دیدگاههای تازهای درباره آداب و رسوم و زندگی روزمره ساکنان باستانی این منطقه ارائه میدهند.
فرادید| «سقاره» که در ۴۰ کیلومتری جنوبغربی قاهره واقع شده، یکی از مهمترین گورستانهای ممفیس و محل دفن خاندان سلطنتی و بزرگان مصر باستان بود.
به گزارش فرادید، سارا زدونِک، پژوهشگر دکتری و متخصص نرمتنان در باستانشناسی، درباره اهمیت کشف صدفها گفته: «صدفها میتوانند منبع ارزشمندی از دادهها باشند چون کاربردهای متنوعی داشتند. آنها بیشتر بهعنوان اشیاء تزئینی در جواهرات و زیورآلات به کار میرفتند و همچنین کاربردهای عملی همچون نگهدارندهی روغنها، عطرها و حتی کاسههایی برای جوهر نوشتاری داشتند.»
گردنبند صدفی با قدمت حدودا 4 هزار سال مربوط به سلسلۀ دوازدهم فراعنه
به گفتهی زدونک، صدفها برای زندگی پس از مرگ هم ارزش مذهبی یا عاطفی داشتند و همراه متوفیان درون گورها گذاشته میشدند. برای نمونه، صدفهای «سپیدمُهره» در جامعه باستان بهعنوان حرزهایی برای مادران تازهزا و زنان باردار بکار میرفتند.
گذشته از جنبه آیینی، صدفها در مصالح ساختمانی هم کاربرد داشتند؛ آنها را آسیاب کرده و با کاه مخلوط میکردند تا خشتهای گِلی را مستحکمتر کنند. از آنجا که نرمتنان نسبت به تغییرات شرایط آبی بسیار حساس هستند، بقایای آنها در سازههای باستانی بهعنوان دادههای جانشین عمل میکند و به باستانشناسان کمک میکند شرایط آبوهوایی گذشته را بازسازی کنند.
زدونک میافزاید: «برخی صدفها که تازه از آب بیرون کشیده میشوند، به شکل طبیعی رنگها و نقشونگارهای متفاوتی دارند، بنابراین میتوان حدس زد مصریان نیز صدفهای رنگارنگ را جمعآوری و نگهداری میکردند. متأسفانه بسیاری از صدفها با گذر زمان رنگ و جلایشان را از دست میدهند. در مقابل، بعضی صدفها ذاتاً سفید هستند و ممکن است به همین دلیل جمعآوری میشدند.»
مترجم: زهرا ذوالقدر