یوزپلنگهای 2 هزارسالهای که در غارهای عربستان به صورت طبیعی «مومیایی» شدهاند

غارها محل زندگی بسیاری از موجودات جالب هستند، از عنکبوتهای غاری گرفته تا کروکدیلهای نارنجی و حتی انواع جانوران بیچشم. با این حال، یوزپلنگها یکی از گونههایی هستند که در غارها یافت نمیشوند، اما مجموعهای از بقایای مومیاییشدهی آنها در غاری در عربستان سعودی کشف شده است.
فرادید| یوزپلنگها زمانی در سراسر شبهجزیره عربستان فراوان بودند، اما اکنون حدود ۹۸٪ از محدوده تاریخی خود را از دست دادهاند. در بخشی از شبکه غار لَوگا در شمال عربستان، تیم تحقیقاتی بقایای هفت یوزپلنگ مومیاییشده به صورت طبیعی را پیدا کرد، همراه با اسکلتهای ۵۴ مورد دیگر و نمونههایی از شکار آنها.
به گزارش فرادید، قدیمیترین نمونه اسکلتهای یافتشده در غار نزدیک ۴۲۲۳ سال قدمت داشت و جوانترین نمونه مومیاییشده ۱۲۷ساله بود. دو نمونه قدیمیتر به یوزپلنگ شمالغرب آفریقا نزدیکتر هستند، در حالی که سایر نمونهها ارتباط ژنتیکی نزدیکتری با یوزپلنگ آسیایی دارند که در حال حاضر در جمعیتی بسیار در معرض خطر در ایران زنده است. هر دو گونه اکنون در شبهجزیره عربستان منقرض شدهاند.
این نخستین بار است که گونهای از گربههای بزرگ در حالت مومیایی طبیعی کشف میشود. سال گذشته، نخستین بچهگربههای مومیاییشده دندان شمشیری خاک منجمد سیبری پیدا شدند، اما دندان شمشیریها «گربههای بزرگ» محسوب نمیشوند، زیرا به شاخههای تکاملی متفاوتی از خانواده گربهسانان تعلق دارند و از گربههای بزرگ مدرن مانند شیر و ببر بسیار متفاوت هستند.
این مومیاییها نزدیک ۲۰۰۰ سال حفظ شدهاند، در حالی که بقایای استخوانی کمابیش به ۵۰۰۰ سال پیش بازمیگردد. گربههای اهلی مومیاییشده مصنوعی در مصر بارها کشف شدهاند، اما تاکنون هیچ گربه وحشی مومیایی طبیعی کشف نشده بود. دمای ثابت و رطوبت غار شرایط ایدهآل برای حفظ این نمونهها را فراهم کرده است.
نکته عجیب اینست که یوزپلنگهای مدرن معمولاً از غارها برای پناهگاه یا ذخیره شکار استفاده نمیکنند. یوزپلنگ آمریکایی که اکنون منقرض شده، برای لانهسازی و ذخیره شکار از غار استفاده میکرد و از دید ریختشناسی، از راه تکامل همگرا، مشابه یوزپلنگهای غار است. احتمال میرود یوزپلنگهای مومیاییشده از مسیرهای لغزنده یا شیبدار وارد غار شده و قادر به خروج نبودهاند. تلههای دوربینی درون غارها نشان دادند که این غارها همچنان توسط گرگها استفاده میشوند.
تیم تحقیقاتی باور دارد که این بقایا میتواند سرنخهای حیاتی برای فرصت بازگردانی یوزپلنگها به شبهجزیره عربستان فراهم کند.
مترجم: زهرا ذوالقدر