کشف یک قطعه «شعر 3 هزارساله» در توصیف «رودخانۀ فرات»
یک سرود ستایش ناشناخته که قدمتش به حدود ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد بازمی‌گردد، توسط پروفسور «انریکه خیمنِز» از دانشگاه LMU کشف و خوانده شد. او با استفاده از هوش مصنوعی توانست ۳۰ نسخه مرتبط دیگر از این متن را شناسایی کند.
فرادید| در جریان پروژه‌ای مشترک با دانشگاه بغداد، پروفسور خیمنِز متنی را یافت که حاوی یک شعر با قدمت حدودا سه هزار ساله بود. او توضیح می‌دهد: «این سرود جذاب، شهر بابِل را در شکوه و جلالش توصیف می‌کند و بینش‌هایی درباره زندگی ساکنانش چه زنان و چه مردان به ما می‌دهد.»
به گزارش فرادید، «بابل» که حدود سال ۲۰۰۰ پیش از میلاد در بین‌النهرین بنیان گذاشته شد، روزگاری بزرگ‌ترین شهر جهان و مرکز شکوفایی فرهنگ و دانش بود. بسیاری از آثاری که آنجا پدید آمدند، هنوز از مهم‌ترین پایه‌های سنت ادبی بشریت به‌شمار می‌روند.
بابلی‌ها نوشته‌های خود را به خط میخی روی لوح‌های گِلی ثبت می‌کردند که بیشتر آن‌ها تنها به‌شکل قطعه‌قطعه باقی مانده‌اند. یکی از اهداف همکاری با دانشگاه بغداد، مطالعه و حفاظت از صدها لوح از کتابخانه مشهور «سیپار» است.
پروفسور خیمنِز با «پلتفرم کتابخانه الکترونیکی بابلی» در حال دیجیتالی‌کردن همه قطعات شناخته‌شده خط‌میخی از سراسر جهان است. در این پروژه از هوش مصنوعی برای تطبیق و کنار هم گذاشتن قطعاتی استفاده می‌شود که به یک متن تعلق دارند. او می‌گوید: «با استفاده از پلتفرم مبتنی بر هوش مصنوعی، موفق شدیم ۳۰ نسخه دیگر را که متعلق به این سرود هستند شناسایی کنیم، کاری که در گذشته دهه‌ها طول می‌کشید.»
ویرانه‌های به جا مانده از شهر بابل
پژوهشگران با کشف این نسخه‌های اضافی، توانستند بخش‌های مفقودشده را بازسازی و این سرود باستانی ستایش را به‌شکل کامل رمزگشایی کنند.
سرود کشف‌شده پنجره‌ای نو به جامعه شهری بابل است
این نسخه‌های فراوان نشان می‌دهند این متن در زمان خود بسیار رایج بوده است. خیمنِز اشاره می‌کند: «این سرود در مدارس توسط کودکان رونویسی می‌شد. عجیب است که متنی تا این اندازه رایج تا به امروز ناشناخته مانده بود.»
این سرود که ممکن است وابسته به آغاز هزاره اول پیش از میلاد باشد، ۲۵۰ سطر دارد. خیمنِز می‌گوید: «آن را یک فرد بابلی نوشته که قصد داشته شهر خود را بستاید. نویسنده ساختمان‌های شهر را توصیف می‌کند و اینکه چگونه آب فرات در فصل بهار زمین‌ها را سرسبز می‌کند. این توصیفات از آن جهت چشمگیر هستند که ادبیات باقی‌مانده بین‌النهرین به ندرت پدیده‌های طبیعی را چنین توصیف می‌کند.»
اطلاعاتی درباره زنان بابلی، نقش آن‌ها به‌عنوان کاهنه و وظایف مرتبط با آن نیز پژوهشگران را شگفت‌زده کرده؛ زیرا تاکنون هیچ متنی درباره این موضوعات شناخته نشده بود. این سرود بینش‌هایی را هم درباره همزیستی در جامعه شهری ارائه می‌دهد؛ برای نمونه، ساکنان بابل به عنوان افرادی توصیف شده‌اند که با بیگانگان محترمانه رفتار می‌کردند.
بخشی از سرود تازه‌کشف‌شده
سطرهای زیر بخشی از این سرود است که رود فرات را توصیف می‌کند؛ رودخانه‌ای که آن زمان بابل بر کناره‌اش قرار داشت:
«فرات، رود اوست، بنیان‌نهاده به‌دست سرور خردمند، نودیمود
دشت را سیراب می‌کند، نیزار را آبیاری می‌کند،
آب‌هایش را به تالاب و دریا روانه می‌سازد،
کشتزارهایش از گیاهان و گل‌ها سرشار می‌شوند،
چمنزارهایش در شکفتنی درخشان، جو می‌رویانند،
پس از درو، خوشه‌ها انباشته می‌گردند،
گله‌ها و رمه‌ها بر چراگاه‌های سبز می‌آرمند،
ثروت و شکوه، آنچه درخور آدمیان است
بخشیده، افزون و شاهانه عطا می‌شود.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
