کشف «قلعۀ هزارتوی 4 هزارساله» که شبیه به یک قلعۀ معروف در افسانههای یونانی است
در اسطورههای یونانی، جزیرهی کرت صحنهی نبردی افسانهای میان قهرمان نامدار، تِسئوس، و موجودی نیمهانسان–نیمهگاو به نام مینوتور است؛ هیولایی که طبق افسانهها درون هزارتویی گیجکننده زندگی میکرد. اگرچه این داستان پایۀ تاریخی ندارد و به نظر فقط یک اسطورۀ قدیمی است، اما جالب است که در سال 2024 باستانشناسان قلعهای 4 هزارساله را در این جزیره پیدا کردند که کاملا شبیه به یک هزارتو بود.
فرادید| بر اساس بیانیهی وزارت فرهنگ یونان، این ساختار غیرمعمول نخستین نمونه از نوع خود است که در کرت پیدا شده و احتمالاً بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۷۰۰ پیش از میلاد، بهدست مردمان تمدن مینوسی ساخته شده است. تمدن مینوسیِ عصر برنز که اغلب از آن بهعنوان نخستین تمدن واقعی اروپا یاد میشود، به کاخهای باشکوه و نظام نوشتاری نوآورانهاش شهرت دارد.
به گزارش فرادید؛ این هزارتوی تازهکشفشده در ارتفاع ۴۹۴ متری، بر فراز تپهی پاپورا شناسایی شده و هنگام نصب سامانهی راداری برای فرودگاه جدید شهر کاستلی از زیر خاک بیرون آمده است. مقامها اعلام کردهاند که ساخت فرودگاه ادامه خواهد یافت، اما تجهیزات راداری به محل دیگری منتقل میشود تا امکان کاوش و حفاظت از این محوطهی باستانی فراهم شود.

این سازه از هشت دیوار دایرهای هممرکز تشکیل شده که میانگین ضخامت هرکدام حدود ۱٫۴ متر است. قطر کلی آن به ۴۸ متر میرسد و مساحتی نزدیک به ۱۸۰۰ متر مربع را پوشش میدهد. بیشترین ارتفاع باقیمانده از دیوارها حدود ۱٫۷ متر برآورد شده است. هزارتو بهوسیلهی دیوارهای شعاعی به چهار بخش تقسیم میشود و روزنههای کوچکی بهعنوان راهرو، این بخشها را به هم متصل میکنند.
در مرکز این مجموعه، بنایی دایرهایشکل قرار دارد که آن هم به چهار قسمت تقسیم شده است. وزارت فرهنگ یونان میگوید طرح کامل و ارتفاع نهایی این سازه هنوز بهطور دقیق مشخص نیست و با ادامهی حفاریها روشنتر خواهد شد.
ابعاد چشمگیر و جایگاه برجستهی این هزارتو نشان میدهد که احتمالاً اهمیتی نمادین داشته است. بهاحتمال زیاد، این مکان همزمان با ساخت نخستین کاخهای مینوسی ایجاد شده و بر پایهی پراکندگی استخوانهای حیوانات در حلقههای درونی، پژوهشگران معتقدند که از آن بهعنوان فضایی آیینی برای انجام مراسم، نذرها و ضیافتها استفاده میشده است.

با وجود وسوسهی پیوند دادن این کشف شگفتانگیز با افسانهی مینوتور، بعید است ارتباطی واقعی میان آنها وجود داشته باشد. طبق اسطورهها، مینوتور در هزارتویی زیرزمینی در شهر باستانی کنوسوس میزیسته، در حالی که این سازه بر فراز تپه قرار دارد و از نظر مکانی با هزارتوی مینوتور همخوانی ندارد.
تا امروز هیچ مدرکی دال بر وجود مینوتور یا هزارتوی زیرزمینیاش به دست نیامده و احتمالاً هرگز هم به دست نخواهد آمد. با این حال، کشف یک هزارتو در جزیرهی کرت بیشک برای علاقهمندان به اسطورههای یونانی هیجانانگیز است.