«بُت‌های باستانی» بعد از ۴۵۰۰ سال از زیر خاک بیرون آمدند
باستان‌شناسان در ترکیه مجموعه‌ی شگفت‌آوری از آثار باستانی را در تپه تاوشان‌لی، یکی از بزرگ‌ترین سکونت‌گاه‌های عصر برنز در غرب آناتولی کشف کرده‌اند.
فرادید| این کشف که توسط محمد نوری اِرسوی، وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه اعلام شد، شامل بت‌های انسان‌نما با قدمت ۴۵۰۰ سال می‌شود که از مرمر، استخوان و سفال ساخته شده‌اند. کارشناسان می‌گویند این یافته بینش بی‌سابقه‌ای از زندگی دینی و روزمره جوامع عصر برنز در این منطقه ارائه می‌دهد.
به گزارش فرادید، تپه تاوشان‌لی در استان کوتاهیا، مدت‌هاست به‌عنوان یک مکان باستان‌شناسی مهم شناخته می‌شود. اعتقاد بر اینست که این سکونت‌گاه که به شکل تپه‌ای برآمده از قرن‌ها سکونت مداوم شکل گرفته، نزدیک به سال ۲۵۰۰ پیش از میلاد در دوران عصر برنز اولیه رونق یافته باشد. مکان راهبردی آن در غرب آناتولی، آن را به قطب تعاملات فرهنگی و اقتصادی تبدیل کرده بود و جوامع داخلی آناتولی را با مسیرهای تجاری منتهی به اژه و فراتر از آن مرتبط می‌کرد.
فعالیت‌های باستان‌شناسی در این مکان به شکل مرحله‌ای ادامه داشته، اما حفاری‌های این فصل تاکنون کشفیاتی برجسته‌تر از یافته‌های گذشته ارائه کرده‌اند. بت‌هایی که از بستری بادقت آماده‌شده کشف شده‌اند، نه تنها اشیاء هنری، بلکه نمادهایی از آیین‌ها و باورهایی هستند که جامعه عصر برنز را شکل می‌دادند.
این کشف شامل بت‌های انسان‌نمایی می‌شود که نزدیک به ۴۵۰۰ سال پیش از مرمر، استخوان و سفال ساخته شده‌اند
آتشدان و بت‌ها
جالب‌ترین یافته، هفت بت انسان‌نما است که کنار هم دور یک آتشدان قرار گرفته بودند. باستان‌شناسان می‌گویند این چیدمان تصادفی نیست. در جوامع باستانی، آتشدان مرکز زندگی خانوادگی و اجتماعی و نماد گرما، تغذیه و حفاظت بود. این مکان بیشتر یک نقطه مقدس بوده که خانواده‌ها در آن گرد هم می‌آمدند، مراسم انجام می‌دادند و قربانی‌هایشان را به خدایان تقدیم می‌کردند.
قرارگیری بت‌ها نشان می‌دهد آن‌ها در آیین‌های مرتبط با آتش و نیروهای ماورایی نقش داشته‌اند. پژوهشگران باور دارند که ممکن است این بت‌ها نماد نیاکان، ارواح محافظ یا خدایانی باشند که در مراسم فراخوانده می‌شدند. جای‌گیری دقیق آن‌ها گواه رابطه نمادین میان آتش به عنوان نیروی حیاتی و موجودات روحانی تجسم‌یافته در بت‌ها است.
چنین کشف‌هایی در باستان‌شناسی آناتولی نادر است. در حالی که مجسمه‌های کوچک در زمینه‌های ماقبل‌تاریخی رایج هستند، گروهی از بت‌ها که با یک آتشدان مرتبط هستند، نه تنها اشیاء نمادین منفرد بلکه شواهد مستقیمی از فعالیت‌های آیینی هستند. این یافته، نوری نو بر چگونگی سازماندهی زندگی معنوی مردم عصر برنز و نقش فضاهای خانگی به عنوان مکان‌های آیینی می‌افکند.
قابل‌توجه‌ترین کشف، هفت بت انسان‌نمایی است که کنار هم و اطراف یک آتشدان قرار گرفته‌اند
افزون بر بت‌ها، باستان‌شناسان ظروف سفالی ناتمامی را هم کشف کرده‌اند که جنبه‌هایی از مهارت‌های صنعتگری عصر برنز را نشان می‌دهد. این آثار ناقص، ما را با فرآیندهای تولید آن زمان آشنا می‌کنند؛ از شکل‌دهی خاک رس خام گرفته تا پخت و آماده‌سازی آن برای استفاده روزمره.
ترکیب آثار آیینی و باقی‌مانده‌های کارگاهی در تپه تاوشان‌لی گواه هم‌آمیختگی زندگی معنوی و اقتصادی است. این کشف نشان می‌دهد این سکونت‌گاه نه تنها یک مرکز فرهنگی و مذهبی، بلکه مرکز تولید مهارت‌های فنی هم بوده است. چنین نقش‌های دوگانه، پیچیدگی جوامع عصر برنز را نشان می‌دهد که همزمان با نیازهای عملی بقاء، آیین‌ها و باورهای عمیق روحانی را هم حفظ می‌کردند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
