رونمایی از چهره جد انسان؛ چالش نظریههای تکامل با جمجمه ۳.۸ میلیون ساله
این فسیل به یک هومینین قدیمی - آسترالوپیتِکوس آنامِنسیس - تعلق دارد که گمان میرود جد مستقیم گونۀ معروف «لوسی» - آسترالوپیتِکوس آفارنسیس - باشد. قدمت این فسیل به زمانی برمیگردد که اجداد ما از درختان پایین آمده و راهرفتن روی دو پا را شروع کرده بودند؛ اما هنوز صورتهای میمون-شکل با استخوانهای بیرونزده، فک قوی و مغزهای کوچک خود را داشتند. این فسیل قدیمیترین عضو شناختهشدۀ گروهِ آسترالوپیتکوس است.
کد خبر :
۷۲۴۸۰
بازدید :
۷۰۷۷
فرادید | چهره قدیمیترین گونه که بیتردید روی درخت تکاملی انسان قرار خواهد گرفت، با کشف یک فسیل ۳.۸ میلیون ساله در اتیوپی، برای نخستینبار رونمایی شد.
این فسیل به یک هومینین قدیمی - آسترالوپیتِکوس آنامِنسیس - تعلق دارد که گمان میرود جد مستقیم گونۀ معروف «لوسی» - آسترالوپیتِکوس آفارنسیس - باشد. قدمت این فسیل به زمانی برمیگردد که اجداد ما از درختان پایین آمده و راهرفتن روی دو پا را شروع کرده بودند؛ اما هنوز صورتهای میمون-شکل با استخوانهای بیرونزده، فک قوی و مغزهای کوچک خود را داشتند. این فسیل قدیمیترین عضو شناختهشدۀ گروهِ آسترالوپیتکوس است.
درحالیکه لوسی در مطالعات تکامل انسان بسیار مورد توجه قرار گرفته است، تاکنون اطلاعات چندانی برای ردیابی جد مستقیم او وجود نداشته است؛ فقط چند عدد دندان، استخوانهای برخی از اعضا و چند تکه از استخوان جمجمه سرنخهایی درباره ظاهر و سبکزندگی این گونه در اختیار دانشمندان قرار داده بودند.
نامی که بالأخره صاحب چهره شد
آخرین نمونه از فسیلهای مربوط به اجداد لوسی که آن را با نام MRD هم صدا میزنند، جمجمۀ نسبتاً کامل یک مرد است که میتواند تغییرات شگرفی در زمینه مطالعات اجداد انسان ایجاد کند.
استفانی مِلیلو از مؤسسه مردمشناسی تکاملی در آلمان که یکی از نویسندگان مقاله درباره MRD است، میگوید: «خیلی خوب است که بالأخره میتوانیم روی اسم این گونه یک چهره هم بگذاریم.»
پروفسور فرد اسپور از موزه تاریخ طبیعی لندن که در این پژوهش مشارکت نداشته است، میگوید، کشف MRD - و اینکه به دورهای تعلق دارد که ما فسیلهای اندکی از آن در اختیار داریم - میتواند بر نحوۀ اندیشیدن ما دربارۀ درخت خانوادگی تکاملِ هومینینهای اولیه به طرز چشمگیری تأثیر بگذارد.
«این جمجمه بیگمان به مثابۀ یکی از نمادهای معروف تکامل انسان ارزشمند خواهد شد.»
جمجمه نشان میدهد که MRD مغز کوچکی داشته - تقریباً یک-چهارم مغز انسان مدرن -، اما تا همان وقت برخی ویژگیها که او را به میمونها شبیه میکردند از دست داده بوده است. دندانهای نیش او کوچکتر از دندانهای نیش فسیلهای پیشتر از اوست و مشخص است فک قوی و استخوانهای برجسته گونه که در لوسی و فسیل معروف خانم پِلِس (یکی دیگر از اعضای متأخر گروه آسترالوپیتِکوس) مشاهده میشود، در MRD در حال شکلگیری بوده است. دانشمندان فکر میکنند این ویژگیها به این گونهها کمک میکرده غذاهای سفت را در فصول خشک که سبزیجات کمتر یافت میشد، بجوند.
رد خطیبودن تکامل و تردید درباره اجداد انسان
تاریخ جمجمه همچنین نشان میدهد که آنامنسیس و گونه بعد از او یعنی لوسی، حداقل به مدت ۱۰۰۰۰۰ سال همزمان روی زمین زندگی میکردند. این اکتشاف تکامل خطی را که مدتها مورد پذیرش بود و برطبق آن گفته میشد یک گونه ناپدید میشود و بعد گونه دیگری جای آن را میگیرد، به چالش میکشد.
بیشتر بخوانید:
ویدئو/ بشر به سرنوشت دایناسورها دچار میشود؟
آنامنسیس، که در محدودهای بین ۴.۲ میلیون تا ۳.۸ میلیون سال پیش زندگی میکرده است، همچنان جد لوسی است؛ اما وقتی گروه لوسی به مثابه یک گروه مجزا از اصل و نسب والد منشعب میشود، آنامنسیس تا مدتها همزمان با او روی زمین زندگی میکند.
شواهد زمینشناسی نشان میدهد در آن زمان تپههای با شیب تند، آتشفشان، جریان مواد مذاب و ریفها جمعیتها را در انزوا قرار داده بودند که همین امر باعث انشعاب و تقسیمبندی آنها شده است. این گروههای مجزا بعدها در مناطقی در مسیر یکدیگر قرار گرفتند و برای به دست آوردن قلمرو و غذا با هم رقابت کردند.
یوهانس هیل-سلاسی، از موزه تاریخ طبیعی کلیولند که هدایت این پژوهش را برعهده داشته است، میگوید: «کشف این فسیل قواعد بازی را در مورد فهم تکامل انسان در دوره پلیوسن عوض میکند.»
یوهانس هیل-سلاسی
محققان میگویند: آفارنسیس که تاریخچه فسیلها نشان میدهد حداقل ۳ میلیون سال قدمت دارد، همواره به عنوان کاندید احتمالی جد هومو که انسان مدرن به آن تعلق دارد، درنظر گرفته شده است. اما این کشف که میگوید چندین اصل و نسب همزمان با هم وجود داشتهاند از قطعیت این نظریه میکاهد.
ملیلو میگوید: چندین گونه در زمان و مکان درست با هم زندگی میکردند که میتوانند اجداد احتمالی هومو باشند، بنابراین تعیین اینکه کدامشان واقعاً منجر به شکلگیری هومو شدند، چالشبرانگیز است.
پروفسور اسپور، آنامنسیس را «قدیمیترین گونهای که بیتردید بخشی از درخت تکاملی انسان است» توصیف کرد. فسیلهای قدیمیتر مانند آردی، که به ۴.۴ میلیون سال قبل برمیگردد، بحثبرانگیزتر هستند - برخی میگویند این گونه، یک گونه منقرض شدۀ میمون است و برخی میگویند، اصل و نسب انسانها بودهاند.
اولین قطعه از این فسیل جدید، که بخشی از فک بالایی بود، توسط یک کارگر محلی در فوریه سال ۲۰۱۶ در منطقه آفار در اتیوپی پیدا شد.
دانههای فسیلشده گرده دانه گیاهان و بقایای شیمیایی فسیل گیاهان و خزه میگویند این فرد در کنار یک رودخانه یا در ساحل دریاچه زندگی میکرده، جاییکه درختان و درختچهها آن را احاطه کرده بودند.
یافتههای پژوهش در مجله نیچر منتشر شده است.
۰