درمان دندان حساس چیست؟

فرادید | دانشمندان بر این باورند که معمای درد شدید دندان در هنگام گاز زدن بستنی یا نوشیدن نوشیدنی‌های بسیار سرد را حل کرده‌اند. آن‌ها سلول‌ها و سیگنال‌هایی را در دندان‌های حساس شناسایی کرده‌اند که به گفته آن‌ها می‌توانند افت شدید دما را تشخیص دهند و باعث دردی ناگهانی شوند که به اصطلاح عامیه شبیه تیر کشیدن دندان و مغز است.

به گزارش فرادید به نقل از بی‌بی‌سی ورلد؛ علت اینکه افراد با پوسیدگی دندان مستعد چنین دردی هستند آن است که مسیر‌های اعصاب آن‌ها نمایان شده است. بنابراین، چنین کشفی می‌تواند به ارائه درمان‌های جدید مانند استفاده از خمیر‌دندان، آدامس یا وصله‌های دندانی برای پوشاندن مسیر اعصاب و پیشگیری از درد کمک کند.

پروفسور کاتارینا زیمرمن محقق ارشد این اکتشاف است که یافته‌های او در نشریه سایِنس اَدوَنسِس منتشر شده است. او توضیح می‌دهد: «به محض آنکه بدانید چه مولکولی را باید هدف قرار دهید، ارائه درمان ممکن می‌شود.»

مولکولی که باید هدف قرار بگیرد، مولکولِ TRPS۵ نام دارد و تیم تحقیقاتی پروفسور زیرمن در دانشگاه فردریش اکلساندر در آلمان آن را در یک نوع خاص از سلول دندانی به نام اودونتوبلاست شناسایی کرده‌اند. اودونتوبلاست بین پالپ نرم داخلی و لایه خارجی سخت دندان که از عاج و سپس مینای دندان تشکیل شده، قرار گرفته است.

مینای دندان برخلاف لایه بعدی که عاج دندان است، هیچ حسی ندارد. عاج دندان به داخلی‌ترین بخش پالپ که سلول‌های عصبی در آن قرار دارد، وصل می‌شود. اگر عاج دندان - برای مثال به واسطه پوسیدگی یا بیماری لثه - نمایان شود، هر محرکی از قبیلِ دما یا برخی مایعات خاص، می‌تواند درد شدید دندان ایجاد کند.

محققان موش‌ها و آدم‌ها را مطالعه کردند و با ثبت آنچه در هنگام درد کشیدن در سلول‌ها و اعصاب رخ می‌دهد، تلاش کردند بفهمند درد چگونه ایجاد می‌شود.

دکتر زیمرمن می‌گوید: «ما در دندان‌های انسانی که دارای پوسیدگی و چاله بودند، تعداد زیادی مجرای نامنظمِ TRPS۵ پیدا کردیم و بنابراین باور داریم که با ساخت هر چیزی از قبیلِ آدامس یا برچسب که بتوان در محل درد استفاده و به کمک آن TRPC۵ را مسدود کرد، می‌توانیم به کاهش درد دندان یا درمان حساسیت بیش‌از‌اندازه عاج دندان، کمک کنیم.»

یکی از درمان‌های رایج خانگی برای پیشگیری از دندان‌درد استفاده از روغن میخک است. روغن میخک حاوی یک نوع ماده شیمیایی به نام اوژنول است که می‌تواند مجرای TRPC۵ را مسدود کند.

اما دانشمندان «خوددرمانی» را توصیه نمی‌کنند. آن‌ها تأکید می‌کنند که افرادی که درد شدید دندان را تجربه می‌کنند باید همچنان به دندان‌پزشک مراجعه کنند.

پروفسور دِمین والمسلی از انجمن دندان‌پزشکی بریتانیا می‌گوید انسداد درد ممکن است به طور موقتی احساس راحتی و آسایش ایجاد کند، اما ضروری است که علت درد درمان شود. او توصیه می‌کند که مسواک زدن مرتب دندان می‌تواند از بیماری‌های دندان و لثه پیشگیری کند.

او می‌گوید: «این تحقیق بسیار جالب است، اما ما نباید دلایل اصلی حساس شدن دندان را نادیده بگیریم. دندان‌پزشکان می‌توانند با از بین بردن پوسیدگی دندان‌درد را درمان کنند و برای دندان حساس خمیردندان توصیه کنند.»

او می‌گوید عامل مسدود‌کننده TRPC۵ ممکن است در آینده به خمیر دندان‌ها یا محصولات دندان اضافه شود تا از درد ناشی از حساسیت دندان پیشگیری کند.

پوسیدگی دندان زمانی رخ می‌دهد که مینا و عاج دندان به دلیل حملات اسیدی ِ ناشی از خوردن یا نوشیدن هر چیزی که حاوی شکر است، نرم می‌شوند. اسید‌ها در طی زمان یک حفره در دندان ایجاد می‌کنند.

خطر پوسیدگی دندان با تعداد دفعات خوردن یا نوشیدن خوراکی‌های شیرین و اسیدی افزایش پیدا می‌کند، پس بهتر است که نوشیدن و خوردن این غذا‌ها را کاهش دهید.

منبع: The BBC World
ترجمه: سایت فرادید