تصاویر؛ 10 انیمیشن تماشایی برای طرفداران انیمه‌های استودیو جیبلی

استودیو جیبلی از زمان تاسیس در سال 1985 طی چهار دهه‌ی گذشته برخی از تحسین‌شده‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین انیمیشن‌های جهان را به مخاطبان هدیه کرده است. از انیمه‌ برنده‌ی اسکار شهر اشباح (Spirited Away) تا انیمیشن تماشایی و محبوب پونیو (Ponyo) آثار جیبلی همواره به‌ خاطر سبک منحصربه‌فرد و دلنشین و البته مضامینی تکرارشونده اما صمیمی و آشنا شناخته می‌شوند. ویژگی‌هایی که تماشای این آثار را برای نسل‌های گوناگون در سراسر جهان به تجربه‌ای دل‌نشین و لذت‌بخش بدل کرده است.

فیلم‌های استودیو جیبلی اغلب به کاوش در مضامینی چون محیط ‌زیست و پیوند انسان با طبیعت، اسطوره‌ها و افسانه‌های کهن، خانواده و جامعه، صلح‌طلبی و جنگ، بلوغ و مسئولیت‌پذیری می‌پردازند و هم‌زمان جادویی فرازمینی را در کنار زندگی روزمره به تصویر می‌کشند. فیلم‌های این استودیوی ژاپنی اغلب میان سنت‌های کهن و ایدئالیسم آینده‌نگر در نوسان‌اند و جهان‌هایی درگیرکننده می‌آفرینند که از قید زمان و انتظار فراتر می‌روند مثل نائوشیکا از دره‌ی باد (Nausicaa of the Valley of the Wind) که در واقع پیش از تاسیس جیبلی ساخته و توسط استودیو توئی توزیع شد.

در همین حال، قهرمانان زن جسور، همچون شخصیت اصلی انیمیشن سرویس تحویل کیکی (Kiki’s Delivery Service) و کودکانی پرهیجان و بااراده، معمولا نقشی محوری و الهام‌بخش در این داستان‌ها بر عهده دارند. دنیای استودیو جیبلی با جهان‌هایی مملو از جزئیات چشمگیر، مناظری گسترده و طبیعتی نفس‌گیر و خانه‌ها و روستاهایی گرم و صمیمی، سرشار از خیال، شگفتی و گرماست. انیمیشن‌های این استودیو عمدتا به صورت دستی کشیده می‌شوند تا روایت بصری غنی بیافریند و عواطفی نیرومند در دل تماشاگر برانگیزد.

هرچند آثار جیبلی کاملا منحصربه‌فردند و این استودیو هم مثل دیزنی به نیرویی تاثیرگذار بدل شده است، اما در چند دهه‌ی اخیر فیلم‌سازان و انیماتورهای بسیاری از سبک ویژه‌ی هایائو میازاکی الهام گرفته‌اند و روایت داستان‌های خود را بر پرده‌ی سینما آغاز کرده‌اند. داستان‌هایی که ردپای تاثیر این خانه‌ی نامدار انیمیشن ژاپنی را همچنان در خود دارند. در ادامه با ده انیمیشن تماشایی آشنا می‌شوید که طرفداران استودیو جیبلی چه به‌خاطر سبک بصری خیره‌کننده‌شان، چه به‌سبب مضامین عاطفی و انسانی‌شان و چه به‌واسطه‌ی داستان‌های شگفت‌انگیز و خیال‌انگیزشان بی‌شک قدردانشان خواهند بود.

10. خیالی (The Imaginary)

• محصول: 2023
• کارگردان: یوشیوکی موموسه
• صداپیشه‌ها: ریسا ناکا، آکیرا ترائو، تاکایوکی یامادا
• امتیاز راتن تومیتوز: 91 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.7 از 10

انیمیشن تماشایی خیالی به کارگردانی یوشیوکی موموسه، یکی از همکاران پیشین استودیوی جیبلی داستان رودگر، دوست خیالی دختربچه‌ای به نام آماندا را روایت می‌کند که پس از حادثه‌ای تراژیک درمی‌یابد اگر آماندا او را به فراموشی بسپارد، برای همیشه ناپدید خواهد شد. این روایت شیرین و در عین حال تاثیرگذار، به مضامینی همچون بلوغ، دوستی و زیبایی زودگذر خیال‌پردازی‌های کودکی می‌پردازد، در حالی‌ که با انیمیشنی جادویی و ماجراهایی خیال‌انگیز جان گرفته و بر بستری از هسته‌ای عاطفی و تکان‌دهنده استوار است.

9. جریان (Flow)

• محصول: 2024
• کارگردان: کینتس زینبالودیس
• صداپیشه‌ها: –
• امتیاز راتن تومیتوز: 97 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.9 از 10

حیوانات و طبیعت همواره نقشی پررنگ در فیلم‌های استودیو جیبلی داشته‌اند و همین موضوع باعث می‌شود انیمیشن تماشایی جریان انتخابی ایده‌آل برای طرفداران قدیمی این استودیو باشد. این فیلم لتونیاییِ برنده‌ی اسکار سال 2024، بی‌هیچ دیالوگی (و حتی بدون حضور انسان)، داستان گربه‌ای تنها و گروهی از جانوران دیگر را دنبال می‌کند که برای بقا در سیلی پسا‌آخرالزمانی به هم می‌پیوندند. جریان روایتی شگفت‌انگیز و تفکربرانگیز درباره تاب‌آوری است که به‌ لطف فضایی رویاگون، پس‌زمینه‌هایی سوررئال و انیمیشن جذاب و احساس‌برانگیز شخصیت‌ها، به تجربه‌ای خیره‌کننده و به‌یادماندنی بدل می‌شود.

8. لوکا (Luca)

• محصول: 2021
• کارگردان: انریکو کازاروزا
• صداپیشه‌ها: جیکوب ترمبلی، جک دیلن گریزر، مایا رودولف
• امتیاز راتن تومیتوز: 91 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10

شاید هیچ فیلم دیگری در این فهرست به اندازه‌ی لوکا محصول 2021 دیزنی و پیکسار مدیون ژن‌های خلاقانه‌ی استودیو جیبلی نباشد. این فیلم فانتزی که در دهه‌ی 1950 و در سواحل ریویرای ایتالیا جریان دارد، داستان پسربچه‌ای را روایت می‌کند که در کنار بهترین دوست تازه‌اش، تابستانی پر از ماجراهای خیال‌انگیز را تجربه می‌کند در حالی که رازی فراطبیعی در دل دارد. درست مانند بسیاری از آثار جیبلی، این فیلم قصه‌ای دلنشین درباره بلوغ، آکنده از تصاویر ایدئال و درام کم‌تنش کودکی و جایی است که دوستی و رشد شخصی، در کانون توجه قرار دارند.

7. راه طولانی شمال (Long Way North)

• محصول: 2015
• کارگردان: رمی چی
• صداپیشه‌ها: کریستا ثرت، فئودور آتکین، توماس ساگویس
• امتیاز راتن تومیتوز: 98 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.2 از 10

راه طولانی شمال داستان دختری اشرافی در روسیه‌ی قرن نوزدهم را روایت می‌کند که پس از بازنگشتن پدربزرگ کاوشگرش از یک سفر قطبی، راهی یافتن او می‌شود. این فیلم فرانسوی که در سال 2015 اکران شد، انیمیشنی زیبا و بسیار صاحب‌سبک ارائه می‌دهد، اما آنچه بیش از همه یادآور ماجراهای قهرمانانه‌ی شخصیت‌های زن جیبلی است، باطن ماجراجویانه‌ی فیلم، مضامین شجاعت و توانمندسازی و تمرکز بر قهرمان جوان و مصمم آن است.

6. گربه‌‌ربایی! (Catnapped!)

• محصول: 1995
• کارگردان: تاکاشی ناکامورا
• صداپیشه‌ها: هیروکی هیرو، ویلیام اچ بست، استیو کارمر
• امتیاز راتن تومیتوز: 64 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7 از 10

گربه‌ربایی! که در سال 1995 منتشر شد، داستان خواهر و برادر جوانی را دنبال می‌کند که برای نجات سگ گمشده‌شان که توسط یک شاهزاده‌ی شیطانی اسیر شده است به دنیایی مخفی و شگفت‌انگیز سفر می‌کنند که تحت سلطه‌ی گربه‌های انسان‌نماست. این روایت خیال‌انگیز و به‌شدت عجیب، با انیمیشن رنگارنگ ژاپنی و شخصیت‌های عجیب تکمیل می‌شود. اگرچه این فیلم نسبتا کم‌تر شناخته‌شده، با انیمه‌ی بازگشت گربه (The Cat Returns) مقایسه می‌شود، اما از نظر ریتم و لحن بسیار پرانرژی‌تر و هیجان‌انگیزتر از اثر نسبتا آرام جیبلی درباره‌ی گربه‌هاست.

5. ترانه‌ی دریا (Song of the Sea)

• محصول: 2014
• کارگردان: تام مور
• صداپیشه‌ها: برندن گلیسون، فیونولا فلانگان، جان کنی
• امتیاز راتن تومیتوز: 99 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 8 از 10

همان‌طور که استودیو جیبلی بخش زیادی از تصاویر و روایت‌های خود را از فرهنگ ژاپنی می‌گیرد، استودیوی انیمیشن‌سازی کارتون سالن هم به‌خاطر داستان‌های گرم و دلنشین فولکلور باستانی ایرلندی محبوب است. ترانه‌ی دریا که در سال 2014 منتشر شد، از این قاعده مستثنی نیست. این فیلم از لحاظ بصری خیره‌کننده و سرشار از احساس، داستان پسر ده‌ساله‌ی غمگینی را دنبال می‌کند که متوجه می‌شود خواهر کوچکش که او را مسئول مرگ مادرشان می‌داند در واقع موجودی دریایی و جادویی به نام سِلکی است. این روایت درباره خدایان سلتیک، پری‌ها و جادو با انیمیشن شگفت‌انگیز شبیه کتاب‌های داستان، در نهایت قصه‌ای لطیف درباره‌ی خانواده و بخشش است.

4. کوبو و دو تار (Kubo and the Two Strings)

• محصول: 2016
• کارگردان: تراویس نایت
• صداپیشه‌ها: شارلیز ترون، آرت پارکینسون، رالف فاینس
• امتیاز راتن تومیتوز: 97 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10

کوبو و دو تار فیلم شگفت‌انگیز استاپ‌موشن محصول سال 2016 استودیو لایکا مانند بسیاری از آثار جیبلی تماشاگر را به یک دنیای فانتزی پیچیده و درگیرکننده دعوت می‌کند. این داستان بلوغ، ماجراجویی پسربچه‌ای در ژاپن فئودال را روایت می‌کند که برای شکست پادشاه ماه و نجات خانواده‌اش، سفری حماسی را آغاز می‌کند. کوبو و دو تار سرشار از احساساتی عمیق و روایت‌های الهام‌گرفته از افسانه‌های فولکلور ژاپنی است و ماجرا را با دو تمی که اغلب در آثار هایائو میازاکی دیده می‌شوند یعنی قصه‌گویی صمیمی و انسانی درباره‌ی جوانی و امید در هم می‌آمیزد.

3. نقاب میوتارو (A Whisker Away)

• محصول: 2020
• کارگردان: جونیچی ساتو
• صداپیشه‌ها: میرائی شیدا، ناتسوکی هانائه، سوسومو چیبا
• امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.7 از 10

انیمیشن تماشایی نقاب میوتارو که در سال 2020 از نتفلیکس منتشر شد داستان دختری دبیرستانی را دنبال می‌کند که با استفاده از ماسکی جادویی به گربه تبدیل می‌شود تا بتواند با پسری که دوست دارد وقت بگذراند. وقتی توانایی بازگشت به انسان را از دست می‌دهد، این دو به دنیای مخفی گربه‌ها سفر می‌کنند تا او دوباره به دختری واقعی بدل شود. این فیلم انیمه‌ای دلنشین و رمانتیک است که با انیمیشن گرم و صمیمی، شهری ساحلی جذاب و شخصیت‌های دوست‌داشتنی گربه، یادآور فیلم بازگشت گربه محصول جیبلی است.

2. آوریل و جهان شگفت‌انگیز (April and the Extraordinary World)

• محصول: 2015
• کارگردان: کریستین دزمز، فرانک اکینجی
• صداپیشه‌ها: ماریون کوتیار، جین ریچفورد، ماکا گرنان
• امتیاز راتن تومیتوز: 97 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.2 از 10

در انیمیشن تماشایی آوریل و جهان شگفت‌انگیز، دختری باهوش به نام آوریل، گربه‌ی سخنگویش و یک یاغی خیابانی، در سفری پرماجرا برای یافتن والدین گمشده‌ی آوریل، به نسخه‌ای دیستوپیایی و استیم‌پانکی از پاریس دهه‌ی 1940 قدم می‌گذارند. از فضای فانتزی و تاریخی گرفته تا قهرمان مصمم و مضامینی چون شور جوانی، خانواده و ماجراجویی، این انیمیشن علمی-‌تخیلی فرانسوی محصول سال 2015، ضرب‌آهنگ‌هایی آشنا برای طرفداران استودیوی جیبلی دارد و یادآور آثاری همچون سرویس تحویل کیکی و نائوشیکا از دره‌ی باد است.

1. پادشاه آهو (The Deer King)

• محصول: 2021
• کارگردان: ماساشی آندو، ماسایوکی میاجی
• صداپیشه‌ها: آن واتانابه، کیث سیلورشتاین، ساتوشی هینو
• امتیاز راتن تومیتوز: 59 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.4 از 10

پادشاه آهو به کارگردانی ماساشی آندو و ماسایوکی میاجی که هر دو از همکاران هایائو میازاکی در انیمه‌ی شهر اشباح بودند، داستان یک جنگجوی سابق که در بردگی است و دختربچه‌ای را روایت می‌کند که پس از حمله‌ای مرموز از سوی سگ‌های مبتلا، از معدن نمک فرار می‌کنند. اگرچه موفق به فرار می‌شوند، هر دو گاز گرفته می‌شوند و جنگجو باید پیش از آنکه بیماری کل قلمروشان را نابود کند، درمانی برای طاعون بیابد. این فیلم که یادآور پرنسس مونونوکه (Princess Mononoke) است مضامینی چون قهرمانی، طبیعت، طبقات اجتماعی، جنگ و خانواده‌ را به شکل مسحورکننده‌ای در هم می‌آمیزد.

منبع: مجله مایکت