کشف فسیل «مار دروغین»؛ جانوری که احتمالا جدّ بزرگ مارها بوده است

فرادید| این جانور بدنی کوتاه و چهار دست و پا همچون مارمولک داشته اما فک‌ها و دندان‌های خمیده‌اش بسیار شبیه مارهای پایتون بوده است. با این حال، مارها و مارمولک‌ها خویشاوندان دور محسوب می‌شوند. پژوهشگران این گونه را در خانواده‌ای جدید به نام Parviraptoridae قرار داده‌اند؛ خانواده‌ای که پیش‌تر تنها چند فسیل ناقص داشت و شاید از نخستین نیاکان مارها باشد.

به گزارش فرادید؛ دکتر راجر بنسون از موزه تاریخ طبیعی آمریکا توضیح می‌دهد: «مارها جانورانی شگفت‌انگیزند که از نیاکانی شبیه مارمولک تکامل یافته‌اند. بروگناتایر ویژگی‌های مارگونه‌ای در دندان و فک دارد، اما از جهات دیگر بسیار ابتدایی به نظر می‌رسد».

این فسیل شامل ۳۲ مهره، بخش‌هایی از ران و ساق پا و نشانه‌های رشدی است که نشان می‌دهد حیوان هنگام مرگ دست‌کم ۹ ساله بوده. استخوان‌های آن حتی برخی ویژگی‌های مارمولک‌های امروزی مانند را نشان می‌دهد. محققان با استفاده از سی‌تی‌اسکن، اشعه ایکس و بررسی‌های ژنتیکی و ریخت‌شناسی، آن را بازسازی کرده‌اند. برآورد می‌شود این خزنده حدود ۴۰ سانتی‌متر طول داشته و از مارمولک‌های کوچک‌تر، پستانداران اولیه و حتی دایناسورهای نوزاد تغذیه می‌کرده است.

سوزان ایوانز از کالج دانشگاهی لندن که همکار این پژوهش بود، می‌گوید:«۳۰ سال پیش من خانواده پارویراپتوریدها را بر اساس فسیل‌های پراکنده معرفی کردم. حالا مثل این است که بعد از سال‌ها، جعبه کامل پازل را یافته‌ایم. این ترکیب ویژگی‌های ابتدایی و تخصصی نشان می‌دهد مسیر تکامل همیشه قابل پیش‌بینی نیست».

برخی در ابتدا تصور می‌کردند بقایای کشف‌شده به دو جانور متفاوت تعلق دارد، اما بررسی‌ها نشان داده همه اجزا متعلق به یک گونه واحد بوده است. این موجود شاید نشان دهد نیاکان مارها بسیار متفاوت‌تر از آنچه تصور می‌کردیم بوده‌اند.

بنسون در پایان می‌گوید: «این فسیل پاسخ همه پرسش‌های ما را نمی‌دهد، اما ما را یک گام بزرگ به کشف راز منشأ مارها نزدیک‌تر می‌کند».