اسکلت «40 هزارساله‌ای» که در کنار دریاچۀ باستانی پیدا شد
در سال‌های ۱۹۶۸ و ۱۹۷۴، «مرد مانگو» و «زن مانگو» در دریاچه‌ی مانگو کشف شدند. آن‌ها دست‌کم ۴۰ هزار سال پیش درگذشته بودند.
فرادید| کشف بقایای «زن مانگو» و «مرد مانگو» در سال‌های ۱۹۶۸ و ۱۹۷۴ نگاه جهان به تاریخ قاره‌ی استرالیا را متحول کرد. باستان‌شناسان و تاریخ‌دانان مدارکی یافتند از چیزی که سال‌ها درباره‌اش حدس می‌زدند: اینکه نیاکان بومیان کنونی استرالیا بین ۶۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ سال پیش از آفریقا بیرون آمده و وارد استرالیا شده‌اند.
به گزارش فرادید، افزون بر این، دریاچه‌ی مانگو چیزی را تأیید کرد که بازماندگان بومی مانگو همیشه بر آن تأکید داشته‌اند: اینکه آنان قدیمی‌ترین فرهنگ پیوسته‌ی جهان هستند.
بقایای دریاچه‌ی مانگو
ردپاهای باستانی در منطقه‌ی دریاچه‌های ویلاندرا کشف شده‌اند
«بقایای دریاچه‌ی مانگو» متعلق به دو نفر، یک مرد و یک زن هستند و قدیمی‌ترین تدفین شناخته‌شده‌ی مردمان بومی در قاره‌ی استرالیا به شمار می‌روند. مرد را «مرد مانگو» و زن را «زن مانگو» نامیدند. آن‌ها زوج نبودند و شاید هرگز در طول زندگی همدیگر را ملاقات نکرده بودند. با این حال هر دو در ناحیه‌ای می‌زیستند که اکنون به نام دریاچه‌های ویلاندرا شناخته می‌شود، سرزمین نیاکانی چندین ملت بومی: موتی موتی، نِیامپا و بارکینجی (پاکانجی). آن‌ها بین ۴۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ سال پیش آخرین نفس‌هایشان را کشیدند.
نخستین کشف، مربوط به «زن مانگو» بود. بقایای او در ژوئیه‌ی ۱۹۶۸ از تپه‌ی شنیِ در حال فرسایش کنار سواحل خشک‌شده‌ی دریاچه‌ی مانگو نمایان شد. نام علمی او WLH1 یعنی «انسان‌سان ویلاندرا ۱» انتخاب شد. پژوهش درباره‌ی جمجمه‌ی زن مانگو را دیرین‌انسان‌شناس، اَلِن ثورن (۲۰۱۲-۱۹۳۹) بر عهده داشت.
بقایای مرد مانگو در زمان کشف در سال 1968
ثورن تشخیص داد بدن زن مانگو سوزانده شده بود؛ یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های شناخته‌شده‌ی سوزاندن اجساد در جهان. استخوان‌های او خرد شده، گردآوری شده و سپس در یک گودال مخروطی دفن شده بودند. تحلیل این بقایا نشان می‌دهد تشریفات تدفین بسیار پیچیده و به‌هیچ‌وجه اتفاقی نبوده است.
شش سال بعد، در ۲۶ فوریه‌ی ۱۹۷۴، «مرد مانگو» (WLH3) در حدود ۵۰۰ متری شرق زن مانگو در ساحل خشک دریاچه کشف شد. قد او حدود ۱۷۰ سانتی‌متر بود و اسکلت کمابیش سالمش در حالت طاق‌باز با دست‌های قفل‌شده روی پاها پیدا شد. روی بدنش رنگ اُخرایی (قرمز) پاشیده شده بود؛ رسمی رایج میان بسیاری از قبایل و ملت‌های بومی از جمله پالاوای تاسمانی. بررسی‌ها نشان داد که او از آرتروز ناشی از پرتاب‌های مکرر هم رنج می‌برده است.
دریاچه‌ی مانگو کجاست؟
تپه‌های شنی فرسایشی در ساحل شرقی دریاچه مانگو به نام «دیوارهای چین» شناخته می‌شوند
دریاچه‌ی مانگو یکی از ۱۷ دریاچه‌ی منطقه‌ی نیمه‌خشک «دریاچه‌های ویلاندرا» در جنوب‌غرب نیو ساوث ولز است، حدود ۷۶۰ کیلومتری غرب سیدنی. این منطقه سال ۱۹۸۱ در فهرست میراث جهانی ثبت شد. گستره‌ی آن ۲۴۰۰ کیلومتر مربع است و شامل بسترهای خشک‌شده‌ی آب شور، تپه‌های هلالی فرسایش‌یافته، درختان سرو و مالی می‌شود.
امروزه «پارک ملی مانگو» که به‌شکل مشترک توسط سازمان حیات‌وحش نیوساوث‌ولز و گروه‌های سنتی محلی اداره می‌شود، ۲۹.۹ درصد از منطقه را دربرمی‌گیرد. باقی منطقه شامل چندین ایستگاه دامداری می‌شود. زمان حیات مرد و زن مانگو، دریاچه‌های منطقه پر از آب بوده و گه‌گاه توسط رودخانه‌ی بزرگی تغذیه می‌شدند که اکنون رود لاکلان نام دارد.
باستان‌شناسان ردپای چشم‌گیری در منطقه یافته‌اند که نشان می‌دهد زن و مرد مانگو تنها دو تن از مردم منطقه بوده‌اند. آنان احتمالاً بخشی از جامعه بزرگ‌تری بودند که برای بقاء به مجموعه‌ی ۱۷ دریاچه وابسته بودند: شکار پستانداران کوچک، صید حلزون‌های آب شیرین و پخت خرچنگ و پرندگان آبزی روی اجاق‌های سنگی.
سپس میان ۱۹۰۰۰ تا ۱۸۵۰۰ سال پیش، دریاچه‌های ویلاندرا خشک شدند. خاک قلیایی منطقه، ابزارهای سنگی (احتمالاً برای خرد کردن دانه‌ها)، زباله‌های غذایی، اجاق‌ها و فسیل‌های جانوران کیسه‌دار غول‌پیکر را حفظ کرد. این یافته‌ها قدیمی‌ترین نشانه‌ی سازگاری انسان در خارج از آفریقا محسوب می‌شوند.
قدیمی‌ترین فرهنگ پیوسته‌ی جهان
هنر سنگی بومیان در والینیاگا (غار هیل) در جنوب استرالیا
سال ۲۰۰۳، قدمت زن و مرد مانگو ۴۰۰۰۰ سال تعیین شد. هنوز مرد مانگو قدیمی‌ترین نمونه‌ی دفن با رنگ اُخرایی و زن مانگو قدیمی‌ترین نمونه‌ی شناخته‌شده‌ی سوزاندن جسد است. آن‌ها ۴۰۰۰۰ سال پس از مرگشان، نگاه مردم استرالیا و جهان را به تاریخ قاره تغییر دادند و موجب بازنگری جدی در ماقبل‌تاریخ استرالیا شدند.
بقایای مانگو ادعای باستان‌شناسان را تأیید کرد که نیاکان بومیان استرالیا بین ۶۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ سال پیش از آفریقا مهاجرت کردند. شواهدی از کشف ابزارها در پناهگاه سنگی مجدببه در سرزمین میرار (آرنهم لَند شمالی) و در واراتی در رشته‌کوه‌های فلایندِرز شمالی این موضوع را تأیید می‌کند.
دریاچه‌ی مانگو
افزون بر این، کشف مانگو تأیید کرد که بومیان و ساکنان تنگه‌ی تورس همواره در استرالیا زندگی کرده‌اند و قدیمی‌ترین فرهنگ پیوسته‌ی جهان را شکل داده‌اند.
کشف‌های دریاچه مانگو، با ایجاد درک نوین در سطح جهانی نسبت به رابطه منحصربفرد مردم بومی و زمین، موجب تقویت جنبش‌های حقوق زمین و خودمختاری آنان شد. ادعاهای بومیان با پشتوانه‌ی علمی پذیرفته‌شده تقویت شد. این کشف پایه‌گذار رویکرد پژوهشیِ میان‌رشته‌ای تازه‌ای شد که میان پژوهشگران و بزرگان بومی همکاری ایجاد می‌کرد؛ رویکردی که همچنان توسعه می‌یابد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
