شاهکار هنری کوچکی که «12 هزار سال قبل» خلق شده است
این توده کوچک و ساده از خاک رس، ممکن است یک شاهکار هنریِ پیشاتاریخی باشد؛ اثری که انگار قرنها جلوتر از زمان خود خلق شده است.
فرادید| این پیکرهٔ ۳/۷ سانتیمتری در محوطهای باستانی در شمال فلسطین در نزدیکی دریاچه طبریه کشف شده است. قدمت آن بیش از ۱۲ هزار سال است و باستانشناسان آن را بهتازگی از دل خاک بیرون آوردهاند.
به گزارش فرادید؛ با اینکه این قطعه در گذر زمان فرسوده و صاف شده، پژوهشگران معتقدند که شکل اولیهٔ آن غازی را نشان میداده که زنی را در آغوش گرفته است. اگر این تفسیر درست باشد، این پیکره قدیمیترین اثر هنریِ شناختهشده است که تعامل میان انسان و حیوان را نشان میدهد؛ موضوعی که پیشتر تصور میشد بسیار دیرتر و در دوره نوسنگی شکل گرفته است. این پیکره همچنین نخستین تصویر طبیعی از یک زن در این منطقه به شمار میرود.
اما ماجرا از این هم عمیقتر است. بررسیها نشان میدهد این پیکره با مهارت و دقت ساخته شده است. هنرمند پیشاتاریخی آن را از خاک رس محلی ساخته و سپس در حدود ۴۰۰ درجه سانتیگراد حرارت داده است؛ موضوعی که نشان میدهد او بهخوبی بر آتش و فناوری حرارتی تسلط داشته است.

تصویر اثر کشف شده از رو به رو و کنار؛ تصویر بالا سمت راست طرحی است که نشان میدهد این مجسمه در اصل چه چیزی را نشان میداده است
پژوهشگران پیشنهاد میکنند این پیکره شاید صحنهای از یک روایت اسطورهای باشد که ریشه در باورهای جاندارانگارانه دارد. اگر این برداشت درست باشد، این پیکره سندی مهم درباره وجود داستانسازی، نمادپردازی و تفکر پیچیده در جوامع پیشاتاریخی خواهد بود.
انسانها دستکم ۱۰۰ هزار سال است که هنر خلق میکنند و بهتدریج توانایی بیان ایدههای پیچیدهتر را در سنگ، رنگدانه و خاک رس گسترش دادهاند. هرچند آثار هنری بسیار قدیمیتری از این پیکره وجود دارد، اما این پیکره از نظر لایههای هنری، نمادین و فنی، اثری استثنایی است که این موضوع آن را به یکی از چندبعدیترین آثار پیشاتاریخی کشفشده در سالهای اخیر تبدیل میکند.
قدمت این پیکره نیز قابل توجه است. حدود ۱۱۷۰۰ سال پیش، کشاورزی در «هلال حاصلخیز» شکل گرفت و در مناطق دیگر جهان نیز مردم بهطور مستقل شروع به کشت و زرع کردند. یکجانشینی و تولید مازاد غذا باعث شد انسانها به سمت شکلگیری جوامع پیچیده، قدرتهای مرکزی و شهرهای بزرگ حرکت کنند.
این دوره تحولبرانگیز، همچنین زمان شکلگیری مهارتهای تخصصی بود. وقتی انسانها از زندگی شکارگر-گردآورنده به شیوهای مستقرتر گذر کردند، فرصت بیشتری برای تمرکز بر هنر، صنعت و مهارتهای پیشرفته پیدا کردند. این پیکره در واقع مربوط به همین دوران گذار است و حرکت بشر به سمت آفرینشهای هنری خلاقانه را نشان میدهد.