مشهورترین دزدان دریایی تاریخ؛ از «ویلیام کید» تا «ریش سیاه»

فرادید| اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم، دزدی دریایی در اقیانوس اطلس به یک فعالیت بسیار سودآور و غیرقانونی تبدیل شد. استعمار قاره آمریکا بازارها، تجارت و منازعات جدیدی بین قدرت‌های استعماری ایجاد کرد. برخی دزدان دریایی مشهور کارشان را به عنوان «خصوصی‌ساز» آغاز کردند؛ افرادی که از سوی دولت‌ها برای حمله به کشتی‌های دشمن استخدام می‌شدند، اما وقتی قراردادشان به پایان رسید، اغلب به کارشان ادامه می‌دادند و حتی کارفرمایان سابق خود را به فهرست اهداف جدیدشان اضافه می‌کردند. 

به گزارش فرادید، برخی دزدان دریایی مشهور از دریانوردی قانونی به دریانوردی غیرقانونی روی آوردند و برخی دیگر بدون گذر از مراحل قانونی مستقیم به یک قانون‌شکن تمام‌عیار تبدیل شدند. با توجه به وسوسه ثروت فراوان و غنائم در مناطقی که کنترلشان دشوار بود، دزدی دریایی به یک مشکل بزرگ برای اسپانیا، بریتانیا، فرانسه و هلند تبدیل شد. «عصر طلایی دزدان دریایی» بسیاری از دزدان دریایی را ثروتمند کرد، اما این حرفه بسیار خطرناک بود و بسیاری از آن‌ها جانشان را در این راه از دست دادند و اغلب به دار آویخته شدند. در ادامه، پنج تن از مشهورترین دزدان دریایی عصر طلایی دزدان دریایی معرفی شده‌اند. 

۱. کاپیتان ویلیام کید

کارت سیگار کاپیتان کید

این دزد دریایی مشهور اسکاتلندی که بیشتر با نام «کاپیتان کید» شناخته می‌شد، درست پیش از اوج پدیده دزدی دریایی در اقیانوس اطلس فعال بود. او کارش را به عنوان خصوصی‌ساز در استخدام بریتانیایی‌ها برای محافظت از مسیرهای تجاری در طول جنگ نه‌ساله آغاز کرد، اما خدمه او چندین بار تهدید به شورش کردند مگر اینکه او به زندگی دزدی دریایی روی آورد. سرانجام، کاپیتان کید شروع به دزدی دریایی کرد و یکی از مشهورترین دزدان دریایی تاریخ شد. 

یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای او، تصرف کشتی «تاجر کوداغ» بود، یک کشتی هندی مملو از کالاهایی به ارزش ۷۰.۰۰۰ پوند که یکی از بزرگ‌ترین غنائم تاریخ دزدی دریایی محسوب می‌شود. این ماجرا همچنین سبب شد کید به هدف اصلی شکارچیان دزدان دریایی تبدیل شود، زیرا دولت انگلیس با دزدی دریایی سخت‌گیرانه برخورد می‌کرد. سال ۱۶۹۹، وقتی به جزایر غربی رسید، دریافت مأموران انگلیسی هر کجا که می‌رفت به دنبال او بودند. او به بوستون رفت، جایی که توسط فرماندار نیوانگلند تحویل مقامات شد، در حالی که فرماندار ابتدا به کید وعده بخشش داده بود. پس از این خیانت، کید به انگلستان فرستاده شد تا محاکمه شود. 

با کید بسیار سخت برخورد شد تا عبرتی برای دیگران شود. همسر او هم زندانی شد. در جریان محاکمه، او نه‌تنها به جرم دزدی دریایی بلکه به دلیل حادثه‌ای در سال ۱۶۹۷ که طی آن تصادفی یکی از خدمه شورشی خود را با زدن یک سطل به سرش کشته بود، محکوم شد. عجیب اینکه، همین حادثه سبب صدور حکم اعدام او شد. 

روز ۲۳ مه ۱۷۰۱، کاپیتان کید دو بار به دار آویخته شد. نخستین بار طناب پاره شد و با وجود فریادهای جمعیت مبنی بر اینکه این کار خداست و باید او را رها کنند، اعدام‌کنندگان دوباره او را به دار آویختند. 

۲. ادوارد تیچ، ریش‌سیاه

ریش‌سیاه

هیچ فهرستی از دزدان دریاییِ مشهور بدون اشاره به نام ادوارد تیچ که امروزه بیشتر با نام بلک‌بیرد یا ریش‌سیاه شناخته می‌شود، کامل نخواهد شد. او با لقب «تچ» هم شناخته می‌شد. بلک‌بیرد سال ۱۶۸۰ در بریستول به دنیا آمد. روشن نیست چه زمانی به کارائیب رسید، اما احتمالاً عضو خدمه‌ی یک کشتی جنگی خصوصی انگلیسی در طول جنگ جانشینی اسپانیا بوده است. 

دوران دزدی دریایی او به فرماندهی بنجامین هورنی‌گولد آغاز شد که از جامائیکا فعالیت می‌کرد و کشتی‌های همه کشورها را که به قلمرو او نزدیک می‌شدند غارت می‌کرد. زیر نظر هورنی‌گولد، بلک‌بیرد به‌تنهایی نیز به شهرت رسید، زمانی که کاپیتان کشتی‌ای شد که تصرف کرده و آن را «انتقام ملکه آن» نامیده بود. در حالی که هورنی‌گولد پیشنهاد عفو از سوی دولت بریتانیا را پذیرفت، بلک‌بیرد نپذیرفت و در کارائیب ماند تا به عنوان دزد دریایی کسب ثروت کند. 

شهرت ترسناک این دزد دریایی با ظاهر او هم همخوانی داشت. بنابر افسانه‌ها، او مردی بلندقامت بود و بیش از ۱.۸۳ متر قد داشت. دو شمشیر و شش تفنگ به همراه داشت و هنگام نبرد، فتیله‌های بلند آتش‌زا در ریش، مو و کلاه خود قرار می‌داد. 

در دوران کوتاه دزدی دریایی خود (۱۷۱۶–۱۷۱۸)، حدود چهل کشتی را تصرف کرد، اگرچه شمار دقیق آن‌ها روشن نیست. در ۲۲ نوامبر ۱۷۱۸، سرانجام گرفتار شد و کشتی‌اش توسط تفنگداران سلطنتی به فرماندهی ستوان رابرت مِینارد محاصره شد. نبرد شدیدی رخ داد و وقتی بلک‌بیرد کشته شد، ۲۰ زخم ناشی از شمشیر و پنج گلوله تفنگ به او وارد شده بود. جزئیات دقیق نبرد روشن نیست، اما گفته می‌شود یک ملوان بریتانیایی سر بلک‌بیرد را برید در حالی که قصد داشت مِینارد را بکشد. 

۳. آن بانی

آن بانی

آن کورماک سال ۱۶۹۷ به عنوان دختر ویلیام کورمَک و یک خدمتکار به دنیا آمد. ویلیام کورمک برای فرار از همسرش، معشوقه و دخترشان را به دنیای جدید (آمریکا) برد. آن در یک مزرعه در کارولینا بزرگ شد. در ۱۶ سالگی با جیمز بانی ازدواج کرد، اما خانواده‌ها راضی نبودند. 

همسر او خبرچین دزدان دریایی بود و آن‌ها در جزیره نیو پراوِدِنس در باهاماس مستقر شدند. آن بانی بیشتر وقتش را با دزدان دریایی گذراند و به «کالیکو» جَک رَکهام علاقه‌مند شد. آن که مردانه لباس پوشیده بود، همسر خود را ترک کرد و به همراه جک رکهام به خدمه او پیوست. در کشتی رکهام به نام «انتقام»، آن با دزد دریایی زن دیگری به نام مری رید که او هم مردانه لباس پوشیده بود، احساس نزدیکی کرد. 

آن، مری رید و جک رکهام، یک کشتی به نام «ویلیام» را ربودند و خدمه جدید جذب کردند. در سال‌های بعد، به دزدی دریایی ادامه دادند و از جامائیکا فعالیت می‌کردند. آن بانی در نبردها با مردان شرکت می‌کرد و شهرت ترسناکی به دست آورده بود. 

در اکتبر ۱۷۲۰، رکهام و خدمه‌اش توسط دریانوردانی که فرماندار جامائیکا استخدام کرده بود، دستگیر شدند. بیشتر خدمه مست بودند و نتوانستند بجنگند و اسیر شدند. مری رید و آن بانی با ادعای بارداری از اعدام گریختند. رید در زندان پس از زایمان مرد، اما هیچ سند معتبری از سرنوشت آن بانی باقی نماند. برخی منابع ادعا می‌کنند او به کارولینا بازگشت و سال ۱۷۸۲ درگذشت. با این حال، او به یکی از مشهورترین دزدان دریایی تاریخ تبدیل شد. 

۴. بارتولومیو رابرتس

زادگاه بلک بارت رابرتس

این دزد دریایی مشهور اهل ولز که بیشتر با نام «بلک بارت رابرتس» شناخته می‌شود، سال ۱۶۸۲ در پِمبِروکشایر متولد شد. از دید تعداد کشتی‌های تصرف‌شده، موفق‌ترین دزد دریایی دوران طلایی دزدان دریایی بود. با یک ناوگان کوچک (بین دو تا چهار کشتی)، بلک بارت بیش از ۴۰۰ کشتی را تصرف کرد که احتمالاً بیش از مجموع دزدان دریایی مشهور هم‌عصرش بود. 

رابرتس کارش را در نیروی دریایی تجاری آغاز کرد، جایی که درآمد کمی داشت و فرصت پیشرفت نداشت. او به‌عنوان افسر دوم در یک کشتی بردگان فعالیت می‌کرد که کشتی تصرف شد و رابرتس نیز وارد دزدی دریایی شد. کاپیتانش در مسیر ملاقات با فرماندار پرینسیپه در کارائیب کشته شد و خدمه او، رابرتس را به‌عنوان جانشین انتخاب کردند. نخستین اقدام او انتقام بود و پس از کشتن بخش زیادی از ساکنان پرینسیپه، تحسین خدمه خود را جلب کرد. 

جزئیاتی از پرتره بارتولومیو رابرتس

فعالیت‌های بلک بارت رابرتس سراسر اقیانوس اطلس را در برمی‌گرفت، از سواحل برزیل تا نیوفاندلند و شرق تا سواحل آفریقا. او اغلب کشتی‌های بردگان را هدف قرار می‌داد و برای بازگرداندن آن‌ها از کاپیتانان طلا مطالبه می‌کرد. اگر کاپیتان امتناع می‌کرد، رابرتس کشتی را می‌سوزاند و تمامی خدمه و محموله آن را می‌کشت. او کاملاً بی‌رحم بود. 

دوران او سال ۱۷۲۲ با دستگیری توسط نیروی دریایی سلطنتی پایان یافت و در بزرگ‌ترین محاکمه دزدان دریایی، بلک بارت همراه ۵۲ تن از خدمه‌اش اعدام شد. 

۵. هِنری اِوِری

هنری اوری

هنری اوری دزد دریایی مشهور انگلیسی بود که در دهه ۱۶۹۰ در اقیانوس اطلس و هند فعالیت می‌کرد. اوری نخستین افسر کشتی جنگی انگلیسی «چارلز دوم» بود که خدمه آن به‌دلیل عدم‌پرداخت دستمزد شورش کردند و اوری را به‌عنوان کاپیتان جدید انتخاب کردند. 

روز ۷ سپتامبر ۱۶۹۵، هنری اوری رهبری نیروی مشترکی از دزدان دریایی را در یکی از مشهورترین حملات دزدان دریایی تاریخ بر عهده گرفت. او به کاروانی با ۲۵ کشتی از هند که به مکه در حال سفر بودند حمله کرد. غنائم این حمله حدود ۶۰۰.۰۰۰ پوند برآورد شد، که معادل نزدیک به ۹۷ میلیون پوند (۱۱۰ میلیون دلار) در سال ۲۰۲۲ بود. این حمله مشکلات چشمگیری در روابط بریتانیا و هند ایجاد کرد و نخستین تعقیب بین‌المللی تاریخ در پی آن آغاز شد. 

بسیاری از خدمه او دستگیر شدند، اما خود اوری موفق به فرار شد و باقی زندگی‌اش در هاله‌ای از ابهام باقی ماند. در عرض تنها دو سال، حرفه دزدی دریایی او را به یکی از مشهورترین دزدان دریایی تاریخ تبدیل کرد. 

پرچم منتسب به کالیکو جک رکهام

البته دزدان دریایی مشهور دیگری هم وجود داشتند که شهرت آن‌ها توجه گسترده‌ای را جلب کرده بود و ویژگی‌های منحصر به فردی داشتند. اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم، دریای آزاد پر از دزدان دریایی مشهور بود. دوران دزدی دریایی کوتاه و بسیار خونین بود و بسیاری از دزدان مشهور در پایان عمر خود به دار آویخته شدند. عصر طلایی دزدان دریایی با فرمان‌های سختگیرانه و نظارت دقیق نیروهای دریایی کشورهای مختلف به پایان رسید.

مترجم: زهرا ذوالقدر