داستان پر ابهام مائده در ترکیه

هدی هاشمی | کمتر کسی هست که این روز‌ها مائده هژبری را نشناسد. دختر ۱۷ ساله‌ای که تا همین چند روز پیش در صفحه اینستاگرامش فایل‌های تصویری از رقص خود را با موسیقی منتشر می‌کرد تا فقط ۶۰۰ هزار فالوورش او و هنرش را پیگیری کنند. اما حالا بواسطه اقدام صدا و سیما در پخش اعترافاتش در مستندی به‌نام «بیراهه» او به یک چهره معروف بین‌المللی تبدیل شده است.

شاید خود مسئولان صداو سیما هم فکرش را نمی‌کردند که پخش این مستند این دختر را به شهرت جهانی برساند و حاشیه‌های بسیاری هم برای خودشان به‌وجود آورند. انتقادات به رسانه ملی تا حدی بود که مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما مجبور به دفاع از این اقدام صداوسیما شد. محمد حسین رنجبران اعلام کرد: صدا وسیما باید در حوزه آسیب شناسی معضلات فرهنگی فعال عمل کند و این خواسته بسیاری از مخاطبان است.

مردم و بویژه خانواده‌ها در تماس با واحد ۱۶۲ خواهان برنامه‌های آگاهی بخش در حوزه آسیب‌های فضای مجازی هستند و بر مبنای این درخواست‌ها و وظیفه ذاتی رسانه برنامه‌ها و مستند‌های فراوانی در این زمینه در آینده روی آنتن خواهد رفت. او تأکید کرد: «بر اساس صحبتی که با مسئولان ناجا داشتم برای این افراد حکم قضایی صادر شده بوده و حتی مقام قضایی درخواست کرده بوده تا موضوع این افراد حتماً رسانه‌ای شود.

اما در واکنش به این پاسخ یک منبع آگاه در قوه قضائیه اعلام کرد: پخش اعترافات دختر اینستاگرامی در تلویزیون ارتباطی با قوه قضائیه نداشته و درخواستی نیز جهت پخش از سوی مسئولان قضایی و قاضی وجود نداشته است.» بلافاصله بعد از قوه قضائیه مسئولان پلیس فتا نیز در اطلاعیه‌ای اشاره کردند: «مائده هژبری فاقد پرونده انتظامی و قضایی در پلیس فتای ناجا و پلیس فتای استان‌ها بوده و احضار و مصاحبه با وی توسط پلیس فتا صورت نگرفته است.»

بخوانید: ماجرای مائده، شاداب، الناز و کامی همان روز‌هایی که موضوع پخش اعترافات این دختر ۱۷ ساله به بحث اصلی رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده بود، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم پیش کشیده شدن ماجرای دختر حاشیه‌ساز اینستاگرام را بحثی انحرافی طرح‌ریزی شده از سوی اتاق‌های فکری دانست که منافعشان از مطالبه شفاف‌گرایی ارزی به خطر افتاده است.

احضار مدیر روابط عمومی صدا و سیما به دادگاه
با این همه مسئولان صدا و سیما در چند روز گذشته در حال توجیه رفتارشان در رسانه ملی بودند. اما اطلاعیه مرکز اطلاع‌رسانی پلیس، آب پاکی را روی دستشان ریخت: «فیلم پخش شده در شبکه‌های اجتماعی متعلق به خانم یاد‌شده نیست و صدای گریه از جای دیگری روی تصویر گذاشته شده است. فرد مورد نظر مبتنی بر دستور مقام قضایی و درخواست‌های مردمی احضار و بعد از ابراز ندامت، در همان روز بلافاصله رها شد و به هیچ وجه بازداشت نشده بود.».

اما این تمام ماجرا نبود؛ در همین رابطه حسام‌الدین آشنا از ورود شورای نظارت بر صداوسیما درخصوص مستند پخش شده از دختران نوجوان خبر داد و گفت: بزودی این مسأله در جلسه هیأت نظارت بر صداوسیما مطرح و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

همچنین شنیده‌ها حاکی از آن است که مدیر روابط عمومی صدا‌و‌سیما در ارتباط با همین موضوع روز چهارشنبه صبح به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شده است. یک منبع آگاه قضایی ضمن تکذیب ادعای رنجبران برخی زوایای پشت پرده این ماجرا را روایت کرد. این منبع آگاه ادعای رنجبران مبنی بر درخواست مقام قضایی برای پخش این اعتراف‌ها را کذب محض دانست و از او خواست برای اثبات ادعایش، یک نسخه از سند درخواست دستگاه قضایی از وی را به قوه قضائیه ارسال کرده و یک نسخه را نیز در اختیار رسانه‌ها قرار دهد.

مائده هژبری در ترکیه
با اینکه خیلی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نگران سرنوشت این دختر ۱۷ ساله بودند، امیرحسین مقصودلو (تتلو) با انتشار عکسی از خودش و مائده هژبری، از کنسرت مشترکشان در استانبول خبر داد. پیشتر عکسی هم منتشر شد که نشان می‌داد مائده هژبری به همراه تتلو، خواننده زیرزمینی در حال قدم زدن در استانبول هستند. دقایقی بعد تتلو عکس دیگری از خودش و دختر نوجوان منتشر کرد و تلویحاً از اجرای کنسرت مشترک در استانبول خبر داد.

گفتنی است پس از انتشار این خبر دیروز در توئیتر از زبان مائده هژبری نقل شده است که من چنین شخصیتی نداشته و این اخبار را تایید نمی‌کنم البته برخی از کاربران هم در واکنش به این مطلب عنوان کردند که این تو ئیت جعلی و تقلبی است.

برش
دکتر اکبر نصراللهی کارشناس علوم ارتباطات در خصوص ماجرای اخیر که صدا و سیما مستندی را درباره دختر اینستاگرامی پخش کرد گفت؛ صرف نظر از اینکه این یک عملیات رسانه‌ای و جنگ روانی به وسیله این فرد یا فرد حقیقی یا حقوقی باشد ابتدا باید اشکال کار رسانه‌ها، پلیس فتا، صدا و سیما و قوه قضائیه را روشن کنیم. در ماجرای اخیر به نظر می‌رسد رسانه رسمی دچار اشتباه فاحشی شد.

اینکه ماجرا را تحت عنوان اعترافات «مائده هژبری» آن هم بدون اعلام جزئیات منعکس و منتشر کردند. وی افزود: پخش این فیلم هم به لحاظ حقوقی و هم به لحاظ رسانه‌ای اشتباه بود و افکار عمومی را به نوعی تحریک کرد. یعنی اگر اشتباهی رخ داده به این دلیل است که رسانه ملی ماجرایی را در زمان نامناسب و مغایر با مقررات حقوقی انتشار داده است. یعنی انتشار اطلاعات ناقص و نادرست بیشتر موجب ایجاد ابهام در جامعه شد.

در واقع اگر قرار بود، رسانه ملی این ماجرا را پوشش دهد باید در کنار پخش مستند اعترفات دختر اینستاگرامی از نظرات و توضیحات کارشناسان روانشناسی، جامعه‌شناسی، حقوقی و رسانه‌ای نیز استفاده می‌کرد و با اطمینان به مردم می‌گفت: پخش ماجرا از نظر حقوقی و سیاسی چه ابعادی دارد و از نظر عملیات روانی چه هدفی را دنبال می‌کند. در حالی که رسانه ملی تنها فیلم ناقصی را از اعترافات دختری منتشر کرده که به لحاظ حقوقی اشکالات جدی داشت.

بخوانید: رقص در اینستاگرام، اعتراف در تلویزیون نصراللهی اظهار داشت: البته توضیح هم داده نشد که این ماجرا کجا و چه زمانی اتفاق افتاده و آیا خلاف قانون است یا خیر؟ بنابراین به جای اینکه ماجرا را شفاف‌سازی و ابعاد مختلف آن را روشن کنند، ابهامات را زیاد کردند. مهم‌ترین اشکال رسانه این است در شرایطی که مردم درگیرگرانی‌ها و مشکلات متعددی‌اند، با اعتراض‌های زیادی برای مثال در بحث آب مواجه هستیم، ارزش پول ملی پایین آمده و فساد‌هایی که در ماجرای ارز اتفاق افتاد و... این‌ها را پوشش دهد فضای روحی و روانی جامعه را به سمتی هدایت کردند که گویا فساد قابل توجه اقتصادی اتفاق نیفتاده است.

اشتباهی که رسانه ملی انجام داد پرداختن به موضوع فرعی بود. در حالی که موضوع مهم انتشار اعترافات کسانی است که کشور را دچار مشکلات جدی کرده‌اند. همین موضوع باعث تحریک افکار عمومی شد و مردم در فضای مجازی گلایه کردند که چرا صداوسیما به فساد‌ها نمی‌پردازد؟

منبع: روزنامه ایران