فقط یک کشور در دنیا وجود دارد که در آن خبری از پشه نیست
اقلیم خاص یک کشور آن را به منطقه‌ای بدون پشه تبدیل کرده است، اما گرمایش جهانی ممکن است این وضعیت را تغییر دهد.
پشه‌ها تقریباً در همه کشورهای جهان انسان‌ها را نیش می‌زنند. اما آیا کشوری هست که این حشره خون‌آشام را نداشته باشد؟
پاسخ مثبت است، یک کشور بدون پشه وجود دارد: ایسلند. در حالی که همسایگان ایسلند از جمله نروژ، اسکاتلند و گرینلند میزبان گونه‌های متعددی از پشه هستند، ایسلند همچنان عاری از پشه باقی مانده است. البته باید اشاره کرد که جنوبگان نیز پشه ندارد؛ اما از آنجایی که کشور محسوب نمی‌شود، استثنا است.
اما چگونه ممکن است ایسلند پشه نداشته باشد؟ دانشمندان چند نظریه مطرح کرده‌اند. یکی این است که پشه‌ها هنوز به ایسلند نرسیده‌اند. این کشور جزیره‌ای با صدها کیلومتر اقیانوس از همسایگانش جدا شده و همین امر سدی طبیعی ایجاد کرده است که مانع ورود پشه‌ها از راه پرواز می‌شود.
ایسلند تنها کشوری است که پشه ندارد.
بااین‌حال، پشه‌ها می‌توانند با هواپیما منتقل شوند. گیسلی مار گیسلاسون، استاد بازنشسته اکولوژی آب‌های شیرین در دانشگاه ایسلند، این موضوع را تأیید کرده و در سال ۲۰۱۷ در گفت‌وگو با نشریه گریپ‌واین ریکیاویک، اشاره کرد که حتی یک پشه را در پروازی از گرینلند به ایسلند به دام انداخته است. او افزود که پشه‌ها حتی می‌توانند ساعت‌ها روی ارابه فرود هواپیما در دمای بسیار سرد زنده بمانند.
پس اگر پشه‌ها وارد ایسلند شده‌اند، چرا جمعیت ثابتی تشکیل نداده‌اند؟ به گفته‌ی گیسلاسون، دلیل این موضوع کمبود زیستگاه مناسب برای تخم‌گذاری نیست. ایسلند مملو از برکه و باتلاق نزدیک فرودگاه‌ها است که مکان‌هایی ایده‌آل برای تخم‌ریزی پشه‌ها به شمار می‌روند.
محتمل‌ترین توضیح، آب‌وهوای سخت ایسلند است. چرخه زندگی پشه شامل چهار مرحله است: تخم، لارو، شفیره و بالغ. پشه‌های بالغ تخم‌های خود را روی آب می‌گذارند؛ این تخم‌ها به لارو تبدیل می‌شوند، سپس به شفیره و در نهایت پشه بالغ از آن بیرون می‌آید.
رابرت جونز، حشره‌شناس و استاد دانشگاه لندن، در گفت‌وگو با لایوساینس توضیح داد که لارو پشه‌ها برای رشد به آب مایع یخ‌نزده نیاز دارند. در مناطق بسیار سرد مانند شمال کانادا، برخی گونه‌ها با ورود به مرحله خواب زمستانی در قالب تخم می‌توانند ماه‌ها در آب یخ‌زده زنده بمانند. در مناطق گرم‌تر، پشه‌ها ممکن است زمستان را به شکل تخم یا لارو در آب‌های یخ‌نزده یا به صورت بالغ در پناهگاه‌ها و حفره‌ها سپری کنند.
اقلیم ایسلند حالتی میانه دارد: زمستان‌های طولانی و چرخه‌های مکرر یخ‌زدن و آب‌شدن در پاییز و بهار باعث می‌شود برکه‌ها بارها یخ بزنند و دوباره آب شوند. این چرخه‌ها رشد تخم و لارو را مختل می‌کند و آن‌ها را قبل از رسیدن به مرحله بلوغ از بین می‌برد.
گرچه برکه‌های زمین‌گرمایی ایسلند در زمستان یخ نمی‌زنند، دمای آن‌ها برای گونه‌های پشه مناطق شمالی بیش از حد گرم است. علاوه‌براین، ترکیب شیمیایی این آب‌ها نیز برای رشد پشه مناسب نیست.
بااین‌حال، وضعیت بدون پشه ایسلند ممکن است در آینده پایدار نماند. جونز هشدار می‌دهد که به‌دلیل تغییرات اقلیمی، بهار و پاییزهای گرم‌تر می‌توانند دوره‌های طولانی‌تری از آب‌های سطحی یخ‌نزده ایجاد کنند و شرایط را برای ایجاد جمعیت پایدار پشه‌ها فراهم سازند.
ایمو هانسن، استاد زیست‌شناسی در دانشگاه ایالتی نیومکزیکو نیز تأیید می‌کند: «در حال حاضر شاهد گسترش پشه‌های گرمسیری به سمت شمال در ایالات متحده هستیم و علت اصلی آن زمستان‌های گرم‌تر است.»
اگر پشه‌ها در نهایت به ایسلند برسند، نخستین بار نخواهد بود که منطقه‌ای عاری از پشه، آن وضعیت را از دست بدهد. هاوایی، منزوی‌ترین مجمع‌الجزایر جهان، تا سال ۱۸۲۶ عاری از پشه بود، اما کشتی‌های اروپایی و آمریکایی آن‌ها را ناخواسته وارد کردند. به‌دلیل اقلیم مناسب، پشه‌ها در هاوایی رشد کردند و به‌سرعت گسترش یافتند. تغییرات اقلیمی هم باعث شده پشه‌ها به جنگل‌های مرتفع‌تر هاوایی که قبلاً برای بقا خیلی سرد بودند، راه پیدا کنند.
بااین‌حال، خطر حضور گونه‌های ناقل بیماری در ایسلند مانند پشه‌های جنس آئدس که بیماری‌هایی مثل دنگی و چیکونگونیا را منتقل می‌کنند، بسیار کم است؛ زیرا این حشرات به اقلیم‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری نیاز دارند. هرچند جنوب اروپا دراثر تغییرات اقلیمی و حمل‌ونقل مدرن با خطر افزایش شیوع این بیماری‌ها مواجه است، جونز می‌گوید: «مطالعات مدل‌سازی نشان می‌دهد شمال اروپا حتی تا سال ۲۰۸۰ هم تا حد زیادی برای انتقال دنگی نامناسب باقی خواهد ماند.»
منبع: خبرآنلاین
