قاتل خواب را دستگیر کنید

فرادید | تحقیقات جدید نشان می دهد که نور آبی اصلی ترین دلیل بی خوابی است. در شرایطی که این روز ها تلفن های هوشمند و تبلت به بخش جدایی ناپذیر زندگی ما تبدیل شده اند، بسیاری بعد از رفتن به تخت آب حتی برای مدت کوتاهی هم از دستگاه های هوشمند خود استفاده می کنند.

محققان به تازگی اعلام کرده اند که نور آبی منتشر شده از صفحه نمایش های این چنینی به عنوان اصلی ترین دلیل کم خوابی شناخته می شود. این نکته حائز اهمیت است که نگاه کردن به صفحه نمایش تنها دلیل این امر نبوده و بسیاری از مشخصه های محیطی در تغییر چرخه خواب تاثیر گزار است.

برخلاف تفکری که در میان عموم مردم وجود دارد، ساعت بدن به تنهایی زمان خواب را تعیین نمی کند. یکی از اصلی ترین دلایل آماده شدن بدن برای خواب، کاهش نور است. زمانی که انسان در محیطی کاملا تاریک از تلفن یا تبلت خود استفاده می کند، این موضوع عملا تداخلی بزرگ را در نحوه آماده شدن بدن برای خواب به وجود می آورد.

به گزارش فرادید، محققان در این رابطه توضیح داده اند که 30 هزار سلول در چشم انسان وظیفه دریافت نور آبی را برعهده دارند. این سلول ها با دریافت طیف نور آبی، آن را به بخشی از مغز می رساند که وظیفه بیدار نگه داشتن بدن را ایفا می کند. در شرایط عادی خواب به مرور حجم نورآبی دریافت شده از سوی بدن کاهش پیدا کرده و مغز شرایط را برای خواب انسان آماده می کند.

حال وضعیتی را در نظر بگیرید که در آن انسان با دریافت حجم زیادی از نورآبی صفحه نمایش تلفن یا تبلت عملا از به وجود آمدن بهترین حالت خواب جلوگیری می کند. اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که دریافت نور آبی در طول روز به هیچ وجه مشکلی نداشته و حتی برای بدن لازم است. افزایش تولید ملاتونین در مغز نه تنها به افزایش کارایی آن کمک به سزایی می کند، بلکه شرایط مناسبی را برای خروج بدن از حالت خواب به وجود می آورد.

نکته قابل توجه این است که نور صفحه نمایش تلفن، تبلت، مانیتور یا حتی تلویزیون تنها قاتل خواب به شمار نمی روند. در گذشته اکثر خانه ها از منابع نور پرمصرف استفاده می کردند که البته نور را در شرایطی شبیه به حالت طبیعی تولید می کرد. با افزایش میزان استفاده از منابع نوری کم مصرف عملا شاهد این هستیم که چرخه خوابی بسیاری از انسان ها تغییر کرده است.

هرچند نور خورشید اما حاوی میزان قابل توجهی پرتوی آبی است اما این موضوع در طول نیاز های انسان را برطرف می کند. حال فرض کنید در خانه با شدت بیشتری از پرتوی آبی که از سوی لامپ های کم مصرف تولید می شود روبرو هستید. بسیاری از کارشناس ها اعتقاد دارند که استفاده از لامپ های کم مصرف منابع نوری مستقیم در ساعات پایانی شبیه به هیچ وجه مناسب نیست.

با در نظر گرفتن این موضوع که منابع نوری تولید کننده پرتوی آبی را به حداقل رسانده اید، چه راه حلی برای صفحه نمایش تلفن همراه وجود دارد؟

اکنون مدتی است تعدادی از شرکت های حاضر در این زمینه عینک ها یا فریم هایی را تولید کرده اند که به وسیله فیلترهای رنگی حجم دریافتی پرتوی آبی را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد. در اصل این عینک ها هیچ تداخلی در نور دریافتی ایجاد نکرده و تنها مانعی جزئی را در میان راه آن قرار می دهند.

مطمئنا چنین عینک هایی فعلا در کشورمان یافت نمی شود یا با قیمتی بالا به فروش می رسد اما نگران نباشید، راه حل دیگری نیز وجود دارد. با انتشار نتایج اولیه تحقیقات اشاره شده بلافاصله دو تولید کننده اپلیکیشن و نرم افزار دست به کار شده و برنامه هایی را طراحی کرده اند که در ساعات مختلف روز صفحه نمایش را در بهترین شرایط ممکن قرار می دهد.

اگر در طول روز مدام از کامپیوتر و تلفن خود استفاده می کنید، بهترین نرم افزار موجود F.Lux است. اف‌لاکس به شما اجازه می دهد که رنگ های تولید شده از صفحه نمایش را بسته به ساعت های مختلف روز تغییر دهید. به طور مثال در طول روز رنگ ها به سمت آبی و در شب به قرمز و رنگ های گرم تمایل پیدا می کند.

در حال حاضر اف‌لاکس برای سیستم عامل های ویندوز، مک و لینوکس وجود دارد. در مقابل کاربرهای اندروید می توانند از Twilight استفاده کنند. این در حالی است که اپل مدت‌هاست قابلیت Night Mode را در آیفون‌های خود قرار داده که نور آبی را از نمایشگر به کلی حذف می‌کند. تحقیقات انجام شده روی دو گروه که پیش از خواب کتاب معمولی و کتاب الکترونیک می خوانند نشان داده که دسته دوم چیزی در حدود 10 درصد دچار اختلال خواب می شوند. البته در این میان استفاده از نرم افزار های اشاره شده تاثیر مثبت خود را روی عملکرد کاربرهای مختلف نشان داده که می توان به عنوان اصلی ترین راه حل شناخته شود.