ماموریت غیرممکن کوشنر در منامه

در آستانه کنفرانس بحرین، کاخ‌سفید طرحی ۵۰ میلیارد دلاری را رونمایی کرد که ظاهرا بخشی از طرح دولت ترامپ در قبال اسرائیل و فلسطین موسوم به «معامله قرن» است و بخشی از این ۵۰ میلیارد دلار هم برای کریدور حمل‌ونقل کنار گذاشته شده که غزه را به کرانه باختری پیوند می‌زند.

به گزارش رویترز و به نقل از مقامات کاخ‌سفید، طرح «رونق از طریق صلح» قرار است توسط جرد کوشنر داماد و مشاور ارشد دونالد ترامپ هفته جاری در کنفرانس بین‌المللی بحرین ارائه شود که شامل ۱۷۹ پروژه تجاری و زیرساختی است.

دونالد ترامپ گفته است منازعه اسرائیل و فلسطین دشوارترین مقوله جهانی است و اگر راهکاری برای آن به‌دست آید، «معامله قرن» خواهد بود. براساس طرحی که جزئیات آن در ۴۰ صفحه در وب‌سایت کاخ‌سفید منتشر شده، سرمایه‌گذاری در حوزه‌های عمومی و خصوصی در سرزمین‌های فلسطینی دست‌کم یک میلیون فرصت شغلی ایجاد خواهد کرد.

همچنین بنابر این طرح، مبلغ ۵/ ۲۷ میلیارد دلار در کرانه باختری و نوار غزه و مبالغ ۱/ ۹ میلیارد، ۴/ ۷ میلیارد و ۳/ ۶ میلیارد دلار به ترتیب برای فلسطینیان ساکن مصر، اردن و لبنان سرمایه‌گذاری خواهد شد.

کاخ‌سفید با طرح این ادعا که «چندین نسل از فلسطینی‌ها تحت شرایط مشقت‌بار و زیان‌بار زندگی کرده‌اند، اما فصل بعدی زندگی آنان می‌تواند با آزادی و منزلت قرین شود»، اعلام کرد: این طرح بلندپروازانه‌ترین اقدام بین‌المللی برای فلسطینیان تا به امروز است.

با این حال جناح‌های مختلف فلسطینی بلافاصله این طرح را رد کردند. حنان عشراوی، از مقامات ارشد سازمان آزادی‌بخش فلسطین، این طرح را یکسری وعده غیرعملی خواند و گفت: تنها یک راه‌حل سیاسی می‌تواند به منازعه اسرائیل و فلسطین پایان دهد.

او در گفتگو با رویترز، موضع دولت ترامپ در قبال منازعه اسرائیل و فلسطینیان را کاملا غلط دانست و گفت: «آن‌ها می‌توانند به اشغالگری پایان ببخشند که این خود اولین پیش‌شرط رونق و آبادانی است. تحت شرایط اشغال رونق و آبادانی در کار نخواهد بود.» کوشنر هم در ارتباط با طرح موسوم به معامله قرن به رویترز گفت: «دولت ترامپ امیدوار است کشور‌های دیگر و به‌طور اساسی کشور‌های ثروتمند حاشیه خلیج‌فارس و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بخش زیادی از این بودجه را تامین کنند.»

وی تصریح کرد: «طرح مفصل او اصول بازی را به‌رغم اینکه بسیاری از کارشناسان خاورمیانه معتقدند فرصت پیروزی ندارد، تغییر خواهد داد، چراکه تلاش‌های صلح مورد حمایت آمریکا در طول دهه‌ها با شکست روبه‌رو شده است.» مشاور ترامپ گفت: «این معامله قرن نیست بلکه فرصت قرن است اگر شجاعت پایبندی به آن را داشته باشند.» کوشنر در ادامه مدعی شد: «برخی مسوولان اجرایی در بخش تجارت فلسطین مشارکت خود را در این نشست اعلام کرده‌اند، اما از افشای نام‌شان امتناع می‌ورزند.» این درحالی است که یک تاجر در شهر رام‌الله به رویترز گفت که اکثر بخش تجارت فلسطین در این کنفرانس حضور نخواهند داشت.

این طرح شامل این موارد است: ۱) راه‌اندازی ۱۷۹ پروژه زیربنایی و اشتغال‌زایی، ۲) هزینه‌کرد بیش از ۵۰ میلیارد دلار در اراضی فلسطینی نابسامان به لحاظ اقتصادی طی ۱۰ سال تا زمانی که مبلغ باقی مانده بین مصر، لبنان و اردن تقسیم شود، ۳) راه‌اندازی پروژه‌هایی در شبه‌جزیره سینای مصر که امکان سرمایه‌گذاری فلسطینی‌های ساکن غزه را در آنجا بدهد، ۴) در نظر گرفتن یک میلیارد دلار برای بخش گردشگری غزه و کرانه باختری.

۵) ایجاد گذرگاهی برای رفت و آمد فلسطینی‌ها بین کرانه باختری و غزه که از اسرائیل می‌گذرد و این پروژه همچنین شامل ایجاد یک مسیر میانبر و نیز احتمالا یک خط آهن می‌شود، ۶) برخی کشور‌ها و اساسا کشور‌های ثروتمند حاشیه خلیج‌فارس و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بخش اعظم هزینه‌های معامله قرن را پرداخت خواهند کرد.

۷) صندوق سرمایه‌گذاری جدیدی راه‌اندازی می‌شود که بانک توسعه چندجانبه‌ای آن را اداره می‌کند به‌طوری‌که بخش‌های وام‌دهنده بین‌المللی نظیر صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی در تاسیس آن مشارکت داشته و بر آن نظارت خواهند کرد، ۸) ارائه بسته‌های اقتصادی به فلسطینی‌ها که امکان ایجاد آینده‌ای شکوفا برای آن‌ها را می‌دهد اگر به پای میز مذاکرات صلح بازگردند.

۹) این طرح در عین حال اگر اجرایی شود یک میلیون شغل در کرانه باختری و غزه ایجاد می‌کند، ۱۰) معامله قرن از فقر فلسطینی‌ها می‌کاهد و آن را به نیم می‌رساند و به تولید خالص ملی فلسطین می‌افزاید و ۱۱) معامله قرن همانند طرح مارشالی است که واشنگتن در سال ۱۹۴۸ برای بازسازی اروپای غربی نابود شده بر اثر جنگ جهانی دوم ارائه کرد، اما بر خلاف تامین مالی این طرح از سوی آمریکا این بار اکثر هزینه‌های آن برعهده کشور‌های خاص است.

با این حال گفته می‌شود آمریکا سرمایه‌گذاری عظیمی در معامله قرن، در صورتی که سازوکار دولتی جدید را فراهم کند خواهد کرد، اما این مبلغ مشخص نشده است. در این شرایط گروه حماس نیز با لحنی تندتر به این طرح حمله و اعلام کرد: «فلسطین فروشی نیست.» حازم قاسم، سخنگوی حماس در واکنش به این طرح اعلام کرد: «دولت آمریکا باز هم در توهم است و گمان می‌کند که مردم فلسطین، حقوق خود را در مقابل پول معامله می‌کنند.»

در ماه‌های اخیر مقام‌های آمریکایی تایید کرده‌اند که در جریان یک همایش فرصت‌های اقتصادی در منامه، از بخش نخست و اقتصادی معامله قرن رونمایی خواهد شد. همایش بحرین قرار است روز‌های چهارم و پنجم تیر در منامه برگزار شود. با این حال هنوز روشن نیست که بخش سیاسی معامله قرن که بخش اساسی آن است چه زمانی در عرصه عمومی منتشر خواهد شد.

جرد کوشنر، مشاور ارشد دونالد ترامپ و سرپرست تیم تنظیم‌کننده معامله قرن گفته است این طرح شامل راهکار دو کشوری به مفهوم شناخته‌شده آن نیست، اما «امتیازات کلان اقتصادی برای ارتقای زندگی فلسطینیان دارد و دنیا باید با ذهنی باز با این طرح برخورد کند».

کنفرانس بحرین تحت عنوان «صلح تا آبادانی» روز‌های سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته در شرایطی برگزار می‌شود که به‌خاطر مخالفت فلسطینی‌ها تردید‌های بسیاری درباره موفقیت آن وجود دارد. هیچ‌یک از مقامات غزه و کرانه باختری در کنفرانس بحرین حضور نخواهند داشت.

کاخ‌سفید اعلام کرده که به همین خاطر تصمیم گرفته از مقامات اسرائیل نیز برای این کنفرانس دعوت نکند. در غیاب آنان، مقامات کشور‌های عربی حاشیه خلیج‌فارس از جمله عربستان در این کنفرانس حضور خواهند داشت.

طرح نجات صلح از طریق تشویق‌های اقتصادی دو سال کار برده و سرپرست آن جرد کوشنر بوده است. ترامپ قصد دارد بزرگ‌ترین بحران خاورمیانه را از طریق مشوق‌های اقتصادی حل کند. کوشنر می‌گوید وجوه مالی فلسطینی‌ها و همسایگانش از طریق یک بانک چند ملیتی تامین و مدیریت خواهد شد.

او گفت که این تامین وجه مسوولیت‌پذیرانه، شفاف و ضد فساد و امن خواهد بود. مهم‌ترین بخش این طرح به ادعای کوشنر نیز ساخت یک کریدور مسافرتی بین غزه و کرانه باختری به‌طول ۴۰ کیلومتر است که امکان رفت و آمد را بین دو طرف فراهم می‌کند.