مروری بر ۱۲ ماموریت هیجان انگیز فضایی در سال ۲۰۲۳

سال ۲۰۲۲ سال بزرگی برای انجام ماموریت‌های فضایی بود چرا که ناسا سرانجام موشک ماه جدید عظیم خود را پرتاب کرد و تلسکوپ فضایی جیمز وب نیز اولین تصاویر علمی خود را منتشر کرد و اولین مأموریت دفاعی سیاره‌ای جهان نیز با موفقیت به یک سیارک برخورد کرد.

سال جاری میلادی یعنی سال ۲۰۲۳ نیز به همان اندازه جالب خواهد بود و ماموریت‌های فضایی جذابی در این سال انجام خواهد شد که در این خبر ما برخی از ماموریت‌هایی که انتظار می‌رود سال ۲۰۲۳ انجام شوند را نام برده‌ایم.

پرتاب کاوشگر سایکی

فضاپیمای سایکی (Psyche) ناسا که قرار است در اکتبر ۲۰۲۳ پرتاب شود و چند سال بعد به کمربند سیارک‌ها برسد، به دور دنیایی خواهد چرخید که به سختی از زمین قابل بررسی است و هرگز از آن بازدید نشده است.

هدف ماموریت سایکی ناسا یک سیارک غنی از فلز به نام سایکی (Psyche) است که در کمربند اصلی بین سیاره مریخ و مشتری قرار دارد و یک دنیای ناشناخته در فضای بیرونی است.

از دید تلسکوپ‌های زمینی و فضایی، این سیارک به صورت یک لکه تیره به نظر می‌رسد. آنچه دانشمندان توانسته‌اند درباره آن از داده‌های رادار بیاموزند این است که شکل آن تا حدودی شبیه سیب‌زمینی است و در جهت محیط پیرامون می‌چرخد.

با تجزیه و تحلیل نور منعکس شده از سیارک، دانشمندان فرض می‌کنند که سیارک سایکی به طور غیرعادی غنی از فلز است. یک فرضیه احتمالی این است که احتمالا این سیارک در اوایل تاریخ منظومه شمسی و به عنوان هسته یک خرده‌سیاره یا به عنوان یک ماده اولیه اصلی که هرگز ذوب نشده، شکل گرفته است.

هدف این ماموریت کشف این موضوع است و در این فرآیند، آن‌ها انتظار دارند به سوالات اساسی در مورد نحوه شکل‌گیری منظومه شمسی ما نیز پاسخ دهند. به جسمی متشکل از سنگ، غبار و دیگر موادی که ابر اولیه منظومه خورشیدی ما را تشکیل می‌دهد، خرده‌سیاره می‌گویند. ابعاد خرده سیاره‌ها از چندین متر تا چند صد کیلومتر متغیر است.

به نظر می‌رسد سایکی دارای سطحی ناهموار و پهن (۱۷۳ مایل یا ۲۸۰ کیلومتر، در عریض‌ترین حالت) از بالا به پایین باشد که جرم آن در همه جا یکسان نیست. برای مثال برخی از بخش‌های آن ممکن است جرم کمتری داشته باشند و برخی ممکن است فشرده‌تر و پرجرم‌تر باشند. بخش‌هایی از سایکی که جرم بیشتری دارند، گرانش بیشتری خواهند داشت و فشار قوی‌تری بر فضاپیما اعمال خواهند کرد.

بازگشت مأموریت اسیریس-رکس

در حالی که قرار است سایکی در سال ۲۰۲۳ پرتاب شود، انتظار می‌رود ماموریت سیارکی دیگری به نام مأموریت «اسیریس-رکس» امسال و پس از فرود آمدن بر سطح سیارک بنو در سال ۲۰۲۰ برای جمع‌آوری اولین نمونه سیارک ایالات متحده، به خانه بازگردد.

"اسیریس-رِکس" یک مأموریت برنامه‌ریزی شده ناسا برای بررسی سیارک و بازگرداندن نمونه است. راه‌اندازی این پروژه در هشتم سپتامبر ۲۰۱۶ بدون تأخیر انجام شد. قرار است کاوشگر"اسیریس-رکس" در این مأموریت، یک نمونه برگرفته از سیارک "بنو" که یک سیارک کربنی است را در سال ۲۰۲۳ برای تجزیه و تحلیل دقیق با خود به زمین بیاورد.

انتظار می‌رود بررسی این مواد دانشمندان را قادر به یادگیری بیشتر در مورد زمان پیش از شکل‌گیری و تکامل منظومه شمسی، مراحل اولیه شکل‌گیری زمین و منبع ترکیبات آلی که منجر به پیدایش زندگی در زمین شده است، کند. انتظار می‌رود این مأموریت دانشمندان را در رسیدن به پاسخ‌های تازه‌ای در مورد مراحل ابتدایی پیدایش و فرگشت یاری دهد.

در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰، کاوشگر "اسیریس-رکس" با موفقیت بر سطح سیارک "بنو" فرود آمد و نمونه‌ای از این سیارک را جمع‌آوری کرد و سفر ۲.۳ میلیارد کیلومتری خود را به زمین آغاز کرد و کپسول حاوی نمونه‌ها در سپتامبر سال ۲۰۲۳ در صحرای یوتا فرود خواهد آمد.

سیارک "بنو" با نام علمی "۱۰۱۹۵۵ بنو" یکی از "سیارک‌های آپولو" (یک گروه از سیارک‌های نزدیک به زمین) است که کشف آن توسط پروژه "لینیر" یا "بررسی سیارک‌های نزدیک به زمین لینکلن" (LINEAR) در ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۹ صورت گرفت. این سیارک به صورت بالقوه برای زمین یک سیارک برخوردی به حساب می‌آید.

سیارک "بنو" دارای قطر متوسط حدود ۴۹۲ متر و به طور گسترده با رادار "رصدخانه آرسیبو" و رصدخانه‌های سیاره‌ای و مرکز شبکه فضای دوردست گلداستون رصد می‌شود.

"اسیریس-رکس" در صورت موفقیت، نخستین فضاپیمای ایالات متحده خواهد بود که مأموریت بازگرداندن نمونه از یک سیارک را انجام داده است.

ماموریت VICTUS NOX

ادامه برنامه‌های دفاع فضایی با ماموریت VICTUS NOX ادامه خواهد داشت، اما این ماموریت به جای محافظت از زمین در برابر یک سیارک، برای محافظت از ایالات متحده در برابر هر دشمنی طراحی شده است که تصمیم به راه انداختن یک جنگ خارج از جهان با از بین بردن یکی از ماهواره‌های ارزشمند آن‌ها را دارد. این ماموریت آزمایشی در یکی از ماه‌های سال ۲۰۲۳ صورت خواهد گرفت.

موشک چاپ سه‌بعدی

استارتاپ Relativity Space مستقر در لس‌آنجلس انتظار دارد Terran ۱ (اولین موشک چاپ سه بعدی جهان) را برای اولین بار در سال جاری پرتاب کند. باز شدن پنجره پرتاب برای ۳۱ ژانویه برنامه ریزی شده است. اولین پرواز موفقیت آمیز Terran ۱ راه را برای توسعه یک موشک بزرگ‌تر به نام Terran R هموار می‌کند و استارتاپ Relativity Space امیدوار است از آن برای ارسال اولین محموله تجاری به مریخ در سال ۲۰۲۴ استفاده کند.

موشک هیبریدی استرالیا

یکی دیگر از تازه‌کار‌ها در صحنه فضا، شرکت فناوری‌های فضایی گیلمور استرالیا است که قصد دارد اولین موشک خود به نام اریس (Eris) را در آوریل ۲۰۲۳ پرتاب کند. در صورت موفقیت، استرالیا دوازدهمین کشوری خواهد بود که موشک ساخته شده در داخل کشورش به فضا می‌رسد.

پرتاب موفقیت‌آمیز اریس همچنین اریس را به اولین موشکی تبدیل می‌کند که با نیروی یک موتور هیبریدی پرواز می‌کند. موتوری که در آن سوخت و اکسیدکننده، حالت‌های مختلف ماده هستند و به طور بالقوه می‌تواند دری را به روی پرواز‌های فضایی ایمن‌تر و ارزان‌تر باز کند.

پرتاب استارشیپ

موشک استارشیپ شرکت اسپیس ایکس، یکی از فناوری‌های حوزه هوافضا است که همه انتظار دارند در آینده بتواند تحولی را در گردشگری فضایی ایجاد کند. پرتاب این موشک برای سال ۲۰۲۳ برنامه ریزی شده است.

استارشیپ، یک سیستم حمل و نقل برای اعماق فضا است که بسیاری از کارشناسان صنعت و فضانوردان آن را یک عامل تغییر در اکتشافات فضایی و آینده سفر‌های فضایی شامل گردشگری فضایی تجاری و تحقیقات بیشتر در حوزه هوافضا می‌نامند.

استارشیپ به همراه موشک "سوپر هوی" (Super Heavy) آن، یک سیستم حمل و نقل کاملا قابل استفاده مجدد است که برای حمل خدمه و محموله به ماه، مریخ و مدار زمین طراحی شده است. این پرتابگر فوق سنگین، بلندترین و قوی‌ترین وسیله پرتابی به شمار می‌رود که تاکنون ساخته شده، اما به همان اندازه مهم است که توجه داشته باشیم که این پیشرفت در مهندسی هوافضا، به ایجاد آینده‌ای سازگارتر با محیط زیست و پایدارتر در اکتشافات فضایی کمک می‌کند.

این پرتابگر دو مرحله‌ای، از اکسیژن مایع و متان مایع به عنوان سوخت استفاده می‌کند و از موتور‌های "رپتور" (Raptor) قدرت می‌گیرد. این روش باعث کاهش قابل توجه هزینه پرتاب و افزایش فرکانس پرتاب می‌شود.

موشک مداری بزوس

رقیب میلیاردر ماسک، جف بزوس، شرکت هوافضای خود به نام بلواوریجین را دارد، اما برخلاف اسپیس ایکس، فقط موشکی با قابلیت پرواز زیر مداری (نیوشپرد) به پرواز درآورده است. این شرکت امیدوار است که در اواخر سال ۲۰۲۳، با اولین پرواز موشک مداری خود به نام New Glenn، این وضعیت را تغییر دهد.

توسعه موشک‌های سنگین یک دهه پیش آغاز شد و اولین پرتاب آن تاکنون سه بار به تعویق افتاده است، اما اگر New Glenn در سال ۲۰۲۳ پرتاب شود، بلواوریجین می‌تواند رقابتی جدید را با اسپیس ایکس و «ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی» (ULA) آغاز کند.

پرتاب ولکان قنطورس

سازمان ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی، از زمان تشکیل در سال ۲۰۰۶، بیش از ۱۵۰ موشک اطلس و دلتا خود را برای ناسا، وزارت دفاع ایالات متحده و سایر مشتریان پرتاب کرده است. این شرکت انتظار دارد موشک نسل بعدی خود موسوم به Vulcan Centaur یا ولکان قنطورس را برای اولین بار در اوایل سال ۲۰۲۳ پرتاب کند.

پرتاب کاوشگر ماه

"اینتویتیو ماشینز" (Intuitive Machines) نیز در این سال پرتابی خواهد داشت و فرودگر قمری ساخت این شرکت موسوم به "Nova-C" انتظار می‌رود در مارس ۲۰۲۳ پرتاب شود.

دومین تلاش هند

اگر همه چیز با مأموریت فضایی به خوبی پیش برود، ژاپن به فهرست کوتاه کشور‌هایی خواهد پیوست که موفق به فرود نرم بر روی ماه می‌شوند. هند همچنین امیدوار است در سال ۲۰۲۳ با پرتاب ماه نشین چاندرایان-۳ خود را به این لیست اضافه کند.

این مأموریت دومین تلاش هند برای فرود بر ماه خواهد بود - اولین تلاش، چاندرایان-۲، با فرود فضاپیمایی روی ماه در سال ۲۰۱۹ به پایان رسید، اما آژانس فضایی این کشور امیدوار است که مهندسی به روز آن باعث شود این ماموریت با موفقیت به پایان برسد.

کاوشگر اقمار یخی مشتری

آژانس فضایی اروپا (ESA) نیز برای سال ۲۰۲۳ ماموریتی به مقصد ماه را برنامه‌ریزی کرده است، اما این ماموریت نه یک، بلکه سه قمر -گانیمد، کالیست و اروپا را مورد هدف قرار می‌دهد. کاوشگر قمر‌های یخی مشتری (JUICE) که قرار است در آوریل ۲۰۲۳ به فضا پرتاب شود، از مجموعه‌ای از ۱۰ ابزار برای مطالعه این قمر‌ها در طول ۳۵ پرواز استفاده خواهد کرد.

تلسکوپ فضایی چین

چین نیز قصد دارد سال ۲۰۲۳ تلسکوپ Xuntian را پرتاب کند. تلسکوپ فضایی نقشه‌برداری چینی یا CSST که Xuntian نیز نامیده می‌شود، قرار است در دسامبر ۲۰۲۳ سوار بر موشک لانگ مارچ ۵ پرتاب شود.

این رصدخانه در زبان چینی ماندارین به معنای "کاوش آسمان‌ها" (survey to heavens) است. این تلسکوپ از ابزار‌های نوری برای بررسی آسمان و ساختن یک نقشه کیهانی جدید از جهان استفاده خواهد کرد.

میدان دید تلسکوپ فضایی "Xuntian" چین ۳۵۰ برابر از هابل گسترده‌تر است. این تلسکوپ با طولی به اندازه‌ی یک ساختمان سه طبقه، یک دیافراگم ۶.۵ فوتی (۲ متری) دارد.

به گفته معاون مدیر رصدخانه ملی نجوم چین (NAOC)، این تلسکوپ کمی کم قطرتر از تلسکوپ فضایی هابل است، اما میدان دید گسترده‌ی آن این موضوع را جبران می‌کند.

منبع: ایسنا