(تصاویر) چهار «اسباببازی» با قدمت باورنکردنی که باستانشناسان کشف کردند
شاید فکر کنید که اشتیاق داشتن اسباببازیهای جور و واجور یک پدیدۀ امروزی باشد که کودکان عهد باستان چندان با آن درگیر نبودهاند؛ اما کشفیات باستانشناسی چیز دیگری میگویند.
فرادید| در گذشته نیز مانند زمان حال، هر جایی که کودکان حضور داشتهاند، اسباببازیها هم بودهاند. شاید برایتان تعجبآورتر باشد اگر بدانید که اسباببازیای که در دوران کودکیتان با آن بازی میکردید، احتمالاً شبیه یکی از اسباببازیهای باستانی است که در ویرانههایی با قدمت چند قرن یا حتی چند هزار سال کشف شدهاند.
به گزارش فرادید؛ قدمت ساخت اسباببازیها حداقل به دوران پلیستوسن برمیگردد و برخی از باستانشناسان چینی معتقدند که انسانتباران از دو میلیون سال پیش اسباببازیهای سنگی میساختهاند. مطالعهای که در مجله باستانشناسی آکسفورد منتشر شد، شواهدی را نشان داد که کودکان نئاندرتال با تبر اسباببازی بازی میکردند و به این وسیله نحوه ساخت ابزار به آنها آموزش داده میشد.
تعداد اشیاء مربوط به دورههای تاریخی مختلف که در نقاط مختلف دنیا کشف شدهاند و باستانشناسان آنها را به عنوان اسباببازی تشخیص دادهاند کم نیست؛ ما در اینجا فقط چهار نمونه از این اسباببازیهای باستانی را معرفی میکنیم.
1. نیزههای 300 هزار ساله
در دهۀ 1990، باستانشناسان در شونینگن آلمان، اولین مجموعۀ بزرگ از ابزارهای ساخته شده توسط انسانهای عصر پلیستوسن میانه را کشف کردند، از جمله یک چوب سبک وزن 30 اینچی با دو نوک تیز شده که به شکل یک ابزار آیرودینامیکی صیقل داده شده بود. باستانشناسان بر این باورند که کودکان در دوران پلیستوسن میانه با این چوبهای نوک تیز بازی میکردند و به این وسیله مهارتهای پرتاب و شکار را میآموختند. در تأیید این نظریه، محققان خاطرنشان کردهاند که در دورههای جدیدتر نیز، کودکان در کشورهایی مانند چاد و اندونزی با چنین وسایلی بازی میکردهاند.
2. انیمیشنهای 16 هزارساله
صفحات گِرد و چرخان، نسخۀ پارینه سنگی انیمیشنهای امروزی بودهاند؛ دیسکهای کوچکی که از استخوان، شاخ یا عاج ساخته میشدند، با تصاویری حک شده در دو طرف آن و یک یا دو سوراخ برای عبور دادن ریسمان از آن. وقتی ریسمان به جلو و عقب کشیده میشد و دیسک نوسان میکرد، به نظر میرسید که تصویر در حال حرکت و تغییر است. یکی از نمونههای مربوط به عصر یخبندان که در سال 1868 در فرانسه یافت شد، گوزنی را نشان میدهد که پاهایش را در یک طرف به زیر شکم خود فرو برده و در طرف دیگر آنها را دراز کرده است؛ بنابراین وقتی صفحۀ چرخان به حرکت درمیآمد به نظر میرسید که گوزن در حال دویدن است.
3. عروسک 2 هزارساله
از دهه 1800، باستانشناسان بیش از 500 مجسمۀ عروسکمانند متعلق به دوران روم باستان را کشف کردهاند. محققان مدتها فکر میکردند که اینها عمدتاً بهعنوان اشیای تدفینی استفاده میشدهاند، اما ساییدگی زیاد روی اندامهای مفصلی، باستانشناسان را در سالهای اخیر به این نتیجه رسانده است که کودکان واقعاً با این عروسکها بازی میکردهاند. مجسمههای اسباببازی زنان بالغ از عاج یا استخوان ساخته میشدند و حتی برخی جواهرات مینیاتوری و مدلهای موی حکاکی شده داشتند.
4. اَسبک چرخدار مصری
زمانی که باستانشناسان در بین سالهای 1924 تا 1935 دهکده کشاورزی کوچک کارانیس در مصر را کاوش کردند، اسبهای اسباب بازی زیادی پیدا کردند (تصویر نمایه نیز مربوط به لحظۀ کشف این اسباببازیها است). بهترین مورد حفظشدۀ این اسبها دارای چرخهای کوچکی است و بر روی بدنهاش بند و زین نقاشی شده است. احتمالا از سوراخ چشم کوچک این اسبک برای عبور دادن ریسمان استفاده میشده تا کودک بتواند آن را به دنبال خود بر روی زمین بکشد.