کشف بقایایی از معبد حتشپسوت؛ فرعونِ زنی که «ریش» می‌گذاشت

فرادید| باستان‌شناسان موفق به کشف حدود ۱,۵۰۰ بلوک سنگی زیبا و رنگی شدند که زمانی بخشی از معبد فرعون زن مصر باستان یعنی «حتشپسوت» را شکل می‌داده‌اند. حتشپسوت پنجمین فرعون از دودمان هجدهم پادشاهی مصر بود که حدود 3500 سال قبل بر این سرزمین حکمرانی می‌کرد.

به گزارش فرادید؛ این بلوک‌های سنگی در نزدیکی راهروی معبد باشکوه او در دیر البحری واقع در الاقصر مصر کشف شدند. نقوش چندرنگ این بلوک‌ها همچنان درخشان هستند و برجسته‌کاری‌ها و حکاکی‌های آن‌ها در شرایط عالی حفظ شده‌اند.

حتشپسوت که از سال ۱۴۷۹ تا ۱۴۵۸ قبل از میلاد حکومت می‌کرد، یکی از معدود فرعون‌های زن تاریخ مصر باستان است. او پس از مرگ همسرش تحوتموس دوم به قدرت رسید. حتشپسوت در ابتدا به‌عنوان نایب‌السلطنه برای ناپسری‌اش تحوتموس سوم (که هنوز کودک بود) حکمرانی می‌کرد تا زمانی که او به سن قانونی برسد؛ اما پس از چند سال او خودش را فرعون مصر اعلام کرد. او قدرت خود را در تصویری که از خودش ارائه می‌داد به نمایش گذاشت؛ برای مثال او از «ریش مصنوعی» طلایی استفاده می‌کرد و دستور داده بود که در تصاویری که از او کشیده می‌شود، عضلاتش را مانند فرعون‌های مرد به صورت برهنه به تصویر بکشند.

او فرمانروایی مؤثر بود که در زمینه‌های عمرانی و زیرساختی فعالیت‌های زیادی کرد و اوج استعداد معماری خود را در ساخت معبد بزرگ تدفینی‌اش در دیر البحری به نمایش گذاشت. این معبد در پای صخره‌های آهکی در شرق دره پادشاهان ساخته شده بود و دارای ستون‌بندی‌های تراس‌دار، استخرها، باغ‌ها و بیش از ۱۰۰ مجسمه عظیم حتشپسوت بود که ارتفاع آن‌ها به بیش از 3 متر می‌رسید.

پس از مرگ حتشپسوت، تحوتموس سوم که در آن زمان در دهه ۲۰ زندگی‌اش بود، تاج‌وتخت را به دست گرفت. دو دهه بعد، او تصمیم گرفت نام و آثار حتشپسوت را از تاریخ محو کند تا اثری از حکومت او باقی نماند و فاصله میان حکومت پدرش و خودش را از بین ببرد. او دستور داد آثار و تصاویر حتشپسوت تخریب و نام او از کتیبه‌ها محو شود. مجسمه‌های عظیم معبد او در همین دوره به کلی نابود شدند.

مجتمع اصلی معبد که شامل بقایای پدر حتشپسوت بود، از تخریب جان سالم به در برد و امروزه یکی از شگفت‌انگیزترین بناهای دره پادشاهان به شمار می‌رود. اما معبد دره‌ای او که ورودی مجموعه تدفینی بود، به‌کلی ویران شد. کاوش‌های باستان‌شناسی در سال‌های اخیر در این محل به کشف پایه‌های آن انجامیده است.

طارق العوادی، معاون مدیر هیئت باستان‌شناسی مصر، درباره کشفیات قابل توجه گروه خود توضیح داد. این کشفیات شامل بقایای معبد دره‌ای حتشپسوت و بیش از ۱,۰۰۰ بلوک سنگی با نقوش برجسته و کتیبه‌های هنری دوران حتشپسوت و جانشین او، تحوتموس سوم، است. دیگر یافته‌ها شامل بیش از ۱۰۰ لوح سنگ‌آهک و کوارتزیت با نام‌های حتشپسوت و لوحی منحصربه‌فرد با نام سنموت (معمار معروف دربار حتشپسوت) است.

العوادی افزود که این پایه‌های دست‌نخورده، که به گفته او از زمان کاوش‌های هربرت ال. وینلاک در یک قرن پیش تاکنون بی‌نظیر هستند، اطلاعات ارزشمندی درباره ساخت معبد و میراث هتشپسوت ارائه می‌دهند.