کشف نقاب باستانی «زنی با موهایی از جنس مار»
به تازگی باستانشناسان یک قالب گچی از چهرۀ شخصیت اسطورهای «مِدوسا» را در محوطهی باستانی فینزیاده در جنوب غربی سیسیل کشف کردهاند.
فرادید| این قالب معکوس تصویری از یکی از گورگونها را نشان میدهد. «گورگونها» سه خواهر هیولاهایی با بدنهایی پوشیده از فلسهای نفوذناپذیر، موهایی از جنس مارهای زنده و دندانهای تیز و چهرهای زشت بودند که هر کس به آنها نگاه میکرد سنگ میشد. نام آنها یورییِیل، اِستینو و مدوسا بودند.
به گزارش فرادید، یونانیان از تصویر سر این هیولاها برای آراستن سپرهایشان استفاده میکردند تا دشمنان را وحشتزده کنند و از خودشان در برابر قدرتهای شیطانی محافظت کنند. این قالبی از صورت و موهای مارمانند مدوسا است که از آن برای تولید ماسکها یا نقشبرجستههای تزئینی استفاده میشده است.
این قالب یکی از چندین قالبی است که طی کاوش در خانهای متعلق به اواخر جمهوری روم یافت شده است. این خانه در مراحل پایانی سکونت (اوایل قرن نخست پیش از میلاد) به کارگاه تولیدی تبدیل شده بود. انواع قالبهایی که در این محل کشف شدهاند گواه این هستند که این مکان مرکز تولید ماسک بوده است.
کشف این قالب ماسک، اطلاعات ارزشمندی از جنبههای نمادین و فرهنگی منطقه در دوران رومی ارائه میدهد. تولید ماسکها احتمالاً با جنبههای نمایشی، آیینی یا تزئینی ارتباط داشته که به رابطهی میان زندگی روزمره و باورهای معنوی دوران باستان اشاره دارد.
موزاییک مربوط به قرن دوم میلادی که شخصیت اسطورهای مدوسا را با موهایی از جنس مار نشان میدهد
فینزیاده سال ۲۸۲ پیش از میلاد توسط فینزیا، حاکم شهر آگریجنتو، بهعنوان آخرین مستعمرهی یونانیان در سیسیل تأسیس شد. فینزیا این شهر را با تقلید مستقیم از طراحی شهری کلاسیک یونانی بنا کرد و سپس با تخریب شهر گلا، جمعیتی آماده را به اجبار به شهر جدید منتقل کرد. فینزیاده حدود دو دهه پس از تأسیس، به همراه همسایهی قدرتمند خود، آگریجنتوم که متحد کارتاژ بود، در جریان جنگ اول پونیک به تصرف روم درآمد. این شهر با روم اتحاد مستحکمی برقرار کرد که در دوران ویرانگر جنگ دوم پونیک به سود آن بود.
امروزه بقایای فینزیاده در شرایط بسیار خوبی حفظ شدهاند و آن را به یکی از بهترین نمونههای شهرهای اواخر دورهی هلنیستی و اوایل روم در سیسیل تبدیل کردهاند.
مترجم: زهرا ذوالقدر