( تصاویر) سفر به ایران قدیم؛ عکس‌های منتشرنشده از اولین قهرمانی آبی‌ها در آسیا و ستاره‌ای که خانه‌نشین شد

اولین قهرمانی استقلال در آسیا، ثمره جسارت و سماجت دو مردی است که حالا دیگر هر دو از این دنیا رخت بسته اند. زدراکو رایکوف مربی و مهدی حاج محمد که همین چند روز پیش از این دنیا رفت.

اولین قهرمانی استقلال در آسیا، ثمره جسارت و سماجت دو مردی است که حالا دیگر هر دو از این دنیا رخت بسته اند. زدراکو رایکوف مربی و مهدی حاج محمد که همین چند روز پیش از این دنیا رفت. دستاورد استقلال اصلا راحت به دست نیامد و اگر این دو مرد نبودند، احتمالا صحبت از دو ستاره، که بزرگترین افتخار باشگاه تاج (استقلال) است، هرگز رقم نمی خورد.

در بازی سرنوشت جام باشگاه های آسیا در سال فروردین ۱۳۴۹، رایکوف در اقدامی عجیب و جسورانه، در نیمه دوم کاپیتان خود را از زمین بیرون کشید، و مهدی حاج محمد جوان را به جای او فرستاد. این تعویض، و جوش و خروش حاج محمد پرانگیزه باعث شد که ورق برگردد، و استقلال بازی یک بر صفر باخته را، در هفت دقیقه آخر بازی، با پیروزی ۲ بر یک عوض کند و به اولین قهرمانی خود در آسیا برسد.  

جوان ترین بازیکن تاریخ تاج

وقتی که او در فینال همراه با تاج به قهرمانی رسید، ۲۰ سال هم نداشت اما در همان سن، یکی از بازیکنان باسابقه تیمش بود. حاج محمد که متولد ۱۳۲۹ است، در تیم جوانان تاج بازی میکرد که در سن ۱۴ سالگی، از سوی مرحوم علی دانایی فر به تیم بزرگسالان فراخوانده و برای این تیم بازی کرد.

از این رو، او جوان ترین بازیکن تاریخ تاج (استقلال) خوانده می شود. بزرگترین دستاورد او البته قهرمانی با همین تیم در جام باشگاه های آسیاست. حاج محمد گوش چپ تکنیکی و پر جنب و جوشی بود که سابقه بازی در تیم های دیگری از جمله دیهیم و عقاب و دارایی ماشین سازی را هم دارد.

حربه رایکوف برای قهرمانی در آسیا

او ستاره تعویضی تیم قهرمان آسیا در سال ۱۳۴۹ بود و می توان گفت بهترین تعویض تاریخ باشگاه تاج است. البته خود او حتی فکر نمی کرده که قرار است در این بازی به میدان برود. او گفته که در آن بازی، از رایکوف خواسته به سکوها برود و بازی را از آنجا تماشا کند، چون فکر نمی کرده اصلا به بازی گرفته شود. اما رایکوف به او می گوید که گرمکن بپوشد کنار تیم بنشیند چون دیدن بازی از آنجا بهتر است.

در نیمه دوم به یک باره رایکوف از او می خواهد به زمین برود. حاج محمد هم از دوستانش کفش و لباس می گیرد و چنان غیرمنتظره به زمین می رود که داور به شماره لباس او هم ایراد می گیرد. اما ورود او به زمین، ورق را برگرداند. او گفته است: «تیم در چنگال هاپوئل بود تا این که رایکوف گفت لخت شو. همین که توپ را گرفتم دو سه نفر را دریبل کردم و این طرف و آن طرف رفتم و با جست و خیز بازی را برگرداندیم و دیگر اینطور نبود که تیم اسرائیل بر ما چیره باشد... با این دریبل ها یک مقداری بازی متعادل شد.»

او که جای علی جباری کاپیتان تیم رفته بود، با ارسال کرنر، پاس گل تساوی بخش تیمش را داد و در به ثمر رسیدن گل دوم هم بی اثر نبود. جالب این است که به گفته خودش، جباری چنان از این تعویض ناراحت بوده که مستقیم به رختکن رفته و وقتی که زیر دوش بوده به او گفته بودند تیمش قهرمان شده.

بازنشستگی به خاطر اختلاف با تیمسار مکری

درخشش در تاج راه او را به تیم ملی هم باز کرد اما یک اختلاف اساسی با یک شخصیت اساسی در فوتبال، زندگی حرفه ای حاج محمد را بسیار کوتاه کرد و حاج محمد، در اوج جوانی، در حالی که هنوز بیست و سه سال هم نداشت، از دنیای حرفه ای کناره گرفت. او دلیل ترک فوتبال را، مشکلات عمیق با تیمسار مصطفی مکری رئیس وقت فدراسیون فوتبال و برخی بی مهری ها از سوی برخی مربیان خوانده است.

مرحوم حاج محمد در گفت و گویی گفته که در بازی های آسیایی،  مکری به خاطر یک مصدومیت به او اتهام زده که قبل از اردو درباره زانویش چیزی نگفته، ولی حقیقت این بوده که او در تمرین های تیم ملی مصدوم شده بود. همین اختلاف نظر، باعث شد روابط بین آنها چندان دوستانه نباشد. اوج اختلاف اما به یک بدبیاری بر میگردد؛ بعد از باخت به کره جنوبی در بازی های جوانان آسیا در فیلیپین در سال ۱۳۴۹، حاج محمد به شدت از تیمسار مکری به خاطر یک بدقولی گله می کرده و حرف های ناخوشایندی درباره او میزده، غافل از این که رئیس فدراسیون پشت شمشادهای پارکی که بازیکنان در آن پیاده روی می کردند بوده و این صحبت ها را شنیده است.

حاج محمد گفته که در همان پارک، مکری گفته بود تا زمانی که در فوتبال است، اجازه نمی دهد او به تیم ملی برگردد. عملا هم همین اتفاق می افتند. حتی وقتی که حاج محمد عملا از فوتبال کناره گیری می کند و به سربازی می رود، فرمانده پادگان که داماد مکری بوده، اجازه معاف شدن را به او نمی دهد و او مجبور به رفتن به سربازی می شود. او بعدا به تیم عقاب می رود، جایی که حسین فکری هم به او بازی نمی دهد.

حاج محمد هم دلسرد و ناراحت از این اتفاقات، برای همیشه فوتبال را در سنین جوانی کنار میگذارد. البته او بعدها اعتراف کرد که اگر یک مشاور در کنار خودش داشت، چه بسا این تصمیم را نمی گرفت و خوی بچه تهرانی و پایین شهری بودنش که زیر بار حرف زور نمی رفت باعث این تصمیم شد.

آخرین دور افتخار در امجدیه

حاج محمد پیشکسوت مورد احترام باشگاه تاج بود و در این سالها، رفتار و مصاحبه تند و غیرمعقولی نداشت. در ماه های اخیر، به دلیل بیماری، دوباره خبرساز شده بود تا این که ۱۳ بهمن، بعد از یک دوره بیماری، درگذشت. پیکر او، برای تشییع به ورزشگاه شیرودی (امجدیه) رفت تا حاج محمد، برای آخرین بار ورزشگاهی که بزرگترین دستاورد زندگی اش را در آن ساخته بود، تجدید خاطره کند.

منبع: اطلاعات آنلاین