خاطرات ارتشبد فردوست؛ «فرح دختر فقیری بود که تمایلات کمونیستی داشت»

فرادید| حسین فردوست ارتشبد نیروی زمینی شاهنشاهی ایران، یکی از برجسته‌ترین و مؤثرترین چهره‌های دوران حکومت پهلوی و همدرس و دوست صمیمی محمدرضا پهلوی از کودکی تا بزرگسالی بود. در اینجا بخش کوتاهی از کتاب خاطرات او را که مربوط به سابقه خانوادگی فرح دیبا و دوران دانشجویی اوست می‌خوانید:

به گزارش فرادید؛ پدر فرح یک افسر جوان فارغ‌التحصیل سین سیر فرانسه بود که به مرض سل درگذشت و تصور می‌کنم اهل تبریز بود. فریده دیبا (مادر فرح) پس از فوت شوهر ازدواج نکرد و با برادرش (مهندس محمدعلی قطبی) زندگی می‌کرد. این خواهر و برادر اهل رشت بودند. چون فریده فقیر بود در خانه برادرش کار می‌کرد و قطبی نیز زندگی او را تامین می‌کرد. فریده تنها فرزند خود به نام فرح را نیز همراه داشت که قطبی خرج او را هم می‌داد. البته خیلی فقیرانه.

فرح در حدود سن 15 سالگی و هنگام تحصیل در دبیرستان در تهران

همسر قطبی به نام لوئیز از ایل بختیاری بود و آن‌ها دارای یک پسر به نام رضا بودند. پس از فوت شوهر فریده تا ازدواج فرح با محمدرضا، این جمع با هم زندگی می‌کردند و یک خانواده را تشکیل می‌دادند: قطبی پدر (تنها نان‌آور خانواده که شغل او مهندسی ساختمان بود و گاهی کاری به او رجوع می‌شد و درآمد کمی داشت ولی به هر حال با درآمد کم باید می‌ساخت)، زن قطبی به نام لوئیز بختیاری، فریده دیبا، پسر قطبی (رضا)، فرح دیبا (دختر فریده). قطبی پسرش را برای تحصیلات عالیه به پاریس اعزام کرد و رضا به رغم پول کم با سختی موفق شد تحصیلات خود را در پلی‌تکنیک پاریس به پایان برساند...

قطبی، فرح را نیز به پاریس فرستاد و او در دانشکده هنرهای زیبا به تحصیل پرداخت... در آن زمان فرح که دختر فقیری بود، تمایلات چپ و کمونیستی داشت و با تعدادی دانشجو رفاقت داشت که یکی از آن‌ها لیلی امیرارجمند بود. خود من برخی از دانشجویان این دانشکده را در پاریس دیده‌ام که همه آن‌ها افکار کمونیستی داشتند. بعدها یکی از آن‌ها را، که نامش را فراموش کرده‌ام، در منزل فریدون جم دیدم. نقاش ماهری بود و تابلوهایش معروف است و قبل از انقلاب هم کارگاه داشت و در مقابل پول زیاد صورت زنان را می‌کشید و مجسمه آن‌ها را تهیه می‌کرد...

از او نیز درباره وضع دانشجویان دانشکده‌اش پرسیدم. گفت: «همه با شدت و ضعف به چپ گرایش داشتند و اگر فردی چنین نبود او را بایکوت می‌کردند.» لذا هم فرح و هم لیلی امیرارجمند چنین گرایشاتی داشتند. در مورد فرح با توجه به وضع زندگی و فقر مادی‌اش زمینه چنین گرایشی نیز وجود داشت. به هر حال، فرح این فرهنگ چپ را در دوران زندگی با محمدرضا حفظ کرد و دفترش را به مرکز اشاعه این نوع فرهنگ تبدیل کرد و تعدادی از افراد دارای تمایلات کمونیستی را در آن جا جمع کرد...