کشف بقایای «فستفود» روم باستان در یک زبالهدانی 2 هزارساله

استخوانهای پرندگان آوازخوانی که در گودالی از زبالههای دوران روم در جزیره مایورکا کشف شدهاند، نشان میدهند این پرندگان احتمالاً لقمههای خوشمزهای برای رومیان بودهاند.
فرادید| شواهد باستانشناسی نشان میدهد پرندگان آوازخوان حدود ۲۰۰۰ سال پیش در جزیره رومیِ مایورکا بخشی از رژیم غذایی مردم بودهاند. استخوانهای این پرندگان کوچک در گودالی از زباله نزدیک ویرانههای باستانی یک مغازه اغذیهفروشی پیدا شده است. این کشف دادههای تازهای درباره «فستفود» خیابانی در دوران روم ارائه میدهد.
به گزارش فرادید، آلخاندرو والنزوئلا، پژوهشگر بنیاد مطالعات پیشرفته مدیترانهای در مایورکا، اسپانیا گفته: «بر مبنای سنتهای آشپزی محلی مایورکا، جایی که توکای آوازخوان هنوز هم گاهی مصرف میشود، از تجربه شخصی میگویم که مزه این پرنده بیشتر شبیه گوشت پرندگان شکاری کوچکی مانند بلدرچین است تا مرغ.»
در پژوهشی تازه که در نشریه International Journal of Osteoarchaeology منتشر شده، والنزوئلا یافتههای خود را درباره مجموعه استخوانهای حیوانی که در شهر باستانی پُلنتیا کشف شدهاند، شرح میدهد. این شهر پس از تصرف جزایر بالئاریک به دست رومیان در سال ۱۲۳ پیش از میلاد تأسیس شد و خیلی زود به بندری پرجنبوجوش تبدیل شد که دارای میدان عمومی، معابد، قبرستانها و شبکهای از مغازهها بود.
یکی از این مغازهها احتمالاً یک «پاپینا» بوده؛ نوعی مکان کوچک که مردم محلی میتوانستند در آن تنقلات و غذا بخورند، چرا که باستانشناسان شش کوزه بزرگ آمفورا را که درون پیشخوان کار گذاشته شده بودند در آنجا یافتهاند. نزدیک آن، گودال فاضلابی به عمق حدود ۴ متر پیدا شد که با زباله پر شده بود. زبالهها شامل سفالهای شکسته میشدند که تاریخ استفاده از گودال را به ۱۰ تا ۳۰ پیش از میلاد نسبت میدهد. همچنین استخوانهایی از پستانداران، ماهیها و پرندگان در آن یافت شد.
والنزوئلا به نقش پرندگان کوچک در رژیم غذایی باستانی مایورکا علاقهمند بود، چون استخوانهای شکننده این پرندگان معمولاً بهخوبی در مکانهای باستانی حفظ نمیشوند. اما در گودال پالنتیا، استخوانهای توکای آوازخوان بیش از هر پرنده دیگری یافت شد.
او با بررسی دقیق استخوانهای یافتشده دریافت شمار زیادی از جمجمهها و استخوانهای جناغ سینه پرندگان وجود دارد، اما تقریباً هیچگونه استخوان بازو، پا یا بخش فوقانی قفسه سینه که بیشترین گوشت را دارد، دیده نمیشود.
به گفته والنزوئلا، این فقدانِ بخشهای گوشتی پرنده نشان میدهد توکاها بهشکل گسترده مصرف میشدند و بخشی از رژیم غذایی روزمره و اقتصاد خوراک شهری در پالنتیا بودهاند.
اسناد تاریخی نشان میدهند شکارچیان رومی این پرندگان را با تله یا تور به شکل گروهی شکار میکردند و سپس آنها را به مغازههایی میفروختند که آنها را میپختند و عرضه میکردند.
یک نقاشی دیواری از پمپئی، بشقابی از تخممرغها و پرندگان کوچک را نشان میدهد که به دیوار آویزان شدهاند.
بر مبنای شواهد استخوانی، والنزوئلا باور دارد که برای آمادهسازی، جناغ سینهی پرنده برداشته میشده تا سینه آن صاف شود؛ روشی که به فروشنده اجازه میداده سریع آن را روی گریل یا در روغن سرخ کند، در حالی که رطوبت گوشت حفظ شود.
سفالهای شکسته یافتهشده در گودال میتواند گواه این باشد که این پرندگان همانند غذاهای خانگی در بشقاب سرو میشدند. با این حال، والنزوئلا میگوید: «با توجه به اندازه کوچک پرندگان و بافت خیابانی غذا، این احتمال هم وجود دارد که آنها روی سیخ یا چوب عرضه میشدند، هر دو حالت ممکن است.»
کنار استخوانهای توکا، والنزوئلا دریافت رومیها مرغ اهلی و خرگوش اروپایی نیز در مقادیر زیاد مصرف میکردند؛ یافتهای که نشان میدهد این جانوران نیز در منوی این مغازه فستفود باستانی وجود داشتهاند.
به گفته والنزوئلا، شهرهای رومی نگاهی پویا به غذا داشتند، طوری که محصولات فصلی مانند توکاها بهراحتی در رژیم غذایی روزمره گنجانده میشدند و غذاهای خیابانی بخشی اساسی از تجربه شهری بودند.
مترجم: زهرا ذوالقدر