چرا «تنیس» را «بازی پادشاهان» نامیده‌اند؟

فرادید| در سال ۱۵۷۰، یک فرانسوی به جرم قاچاق مکاتبات مخفی بین فرانسه و انگلستان دستگیر شد. یک اشاره گذرا در سند بازجویی او نشان می‌دهد که او همچنین یک کیف چرمی همراه داشت که در آن سه یا چهار دوجین توپ پشمی برای بازی «تنیس» وجود داشت؛ چیزی که نشان می‌دهد سابقۀ بازی تنیس به بیش از 400 سال قبل می‌رسد.

به گزارش فرادید؛ واژه فرانسوی آن زمان برای بازی تنیس «jeu de paume» بود، یعنی «بازی کف دست». این ورزش با دست (اغلب با دستکش) انجام می‌شد نه با راکت. این بازی بعدها به بازی‌ای تبدیل شد که در انگلیسی به آن «تنیس واقعی» گفته می‌شود؛ بازی‌ای که در آن، با راکت چوبی مخصوص توپ را از روی تور عبور می‌دهند و البته گاهی از دیوارهای اطراف زمین هم کمک می‌گیرند. بنابراین این ورزش کاملاً متفاوت از تنیس مدرن (یا «چمنی») است که به‌طور سنتی در زمین‌های باز با تماشاگران اطراف بازی می‌شود، همانطور که در مسابقات حرفه‌ای امروز مانند گرند اسلم‌ها می‌بینیم.

طرحی از بازیکنان تنیس واقعی در یک زمین سرپوشیده

در ایتالیا نیز در ابتدای قرن شانزدهم، اتاقی مناسب برای بازی تنیس واقعی در نزدیکی اصطبل‌های کاخ ساخته شده بود. توپ‌های آن‌ها از چرم، پارچه، نخ و پشم ساخته شده بودند و احتمالاً با خاک و موی حیوان پر شده بودند. آن توپ‌ها نسبت به توپ‌های امروزی سخت‌تر و اندازه‌شان متغیر بود و معمولاً رنگارنگ نبودند، اگرچه برخی طرح ساده‌ای روی قسمت بیرونی داشتند.

تنیس واقعی (یا سلطنتی) گاهی «ورزش پادشاهان» نامیده می‌شود. اعتقاد بر این است که واژه «تنیس» از کلمه فرانسوی «tenez» گرفته شده که به معنی «بگیر»، «دریافت کن» یا «بردار» است و برای جلب توجه حریف به سرویس استفاده می‌شد. این بازی به خاطر آزمودن چابکی و مهارت جسمانی ستایش می‌شد و در میان نخبگان اروپایی محبوب بود.

لوئی دهم فرانسه بسیار مشتاق این ورزش بود و به گسترش آن کمک کرد. او اولین پادشاهی بود که دستور ساخت زمین‌های سرپوشیده تنیس را داد؛ اتفاقی که بعدها در سراسر اروپا به یک الگو تبدیل شد. برای مثال، تاریخ‌نگار قرن چهاردهم، دوناتو ولوتی، گزارش ورود تنیس از فرانسه به فلورانس ایتالیا را ثبت کرده است. تا پایان قرن شانزدهم، قوانین بازی نیز به چاپ رسیده و مدون شده بود.

اگرچه تنیس به اندازه سرگرمی‌های محبوب دیگر در زمین‌های درباری، مانند مسابقات شوالیه‌گری، محاصره‌های تمرینی و شکار خطرناک نبود، اما چندین حادثه و حتی مرگ سلطنتی در فرانسه با آن مرتبط بود. در ژوئن ۱۳۱۶، پس از یک مسابقه بسیار خسته‌کننده در Château de Vincennes در حومه پاریس، گفته می‌شود لوئی دهم مقدار زیادی آب یا شراب سرد نوشید و خیلی زود درگذشت.

به همین ترتیب، در آگوست ۱۵۳۶ نیز مرگ دووفین ۱۸ ساله، پسر بزرگ و وارث فرانسوای یکم، به منشی ایتالیایی او کنت مونتکاکولی نسبت داده شد که پس از مسابقه لیوانی آب سرد برای او آورده بود. با وجود شواهدی که نشان می‌داد شاهزاده از علت طبیعی مرده، کنت اعدام شد.

تا قرن شانزدهم، دو زمین تنیس در کاخ لوور وجود داشت و زمین‌های زیادی نیز در شهر پاریس و دیگر اقامتگاه‌های سلطنتی ساخته شده بود. گزارش سفرای خارجی بازی‌های مکرر بین درباریان و پادشاهان را شرح می‌دهد که گاهی باعث آسیب دیدن بازیکنان می‌شد، به‌ویژه اگر توپ سخت به آن‌ها برخورد می‌کرد.

زمین تنیس سرپوشیده کاخ هامپتون

مشهورترین زمین تنیس واقعی در انگلستان در اقامتگاه سلطنتی کاخ هامپتون بود. در قرن شانزدهم، این ورزش محل شرط‌بندی محبوبی برای انگلیسی‌ها بود. گفته می‌شود آن بولین، همسر دوم هنری هشتم، روی مسابقات تنیس شرط‌بندی می‌کرد و از قضا هنری هشتم نیز هنگام اعدام او در ۱۵۳۶ مشغول بازی تنیس بود.

تا دوره تودورها، هیچ درباری بدون زمین اختصاصی تنیس نبود و پادشاهان و همراهانشان مهارت خود را در حضور سفرای خارجی به نمایش می‌گذاشتند و این ورزش حتی جنبه رقابتی بین‌المللی پیدا کرده بود.

از دوران ویکتوریا، تنیس واقعی جای خود را به تنیس مدرن داده است؛ بازی‌ای با قوانین ساده‌تر، توپ‌های سبک‌تر و راکت‌های پیشرفته.

به طور خلاصه، تنیس واقعی ورزش پادشاهان بود؛ بازی‌ای دشوار، جذاب و گاهی خطرناک که مهارت و چابکی را به نمایش می‌گذاشت.