نشانه‌‌های هشداردهنده برای شناسایی دوستی سمی در زنان

دوستی سمی می‌تواند تأثیری مشابه با سیگار کشیدن بر بدن داشته باشد و حتی روند پیری را سرعت ببخشد. پژوهشی در دانشگاه نیویورک نشان داده که ارتباط با «دشمنِ دوست‌نما» (frenemy) می‌تواند از طریق ایجاد استرس دائمی، تغییراتی شیمیایی در DNA ایجاد کند. اما چطور بفهمیم که در یک دوستی سمی گرفتار شده‌ایم؟

نشانه‌های دوستی سمی چیست؟

میشل اِلمَن، مربی زندگی، در کتاب خود با عنوان دوست بد: چرا جدایی از دوستان دردناک است و چگونه بهبود یابیم به این موضوع پرداخته است. این نکات حاصل تجربه‌های شخصی او با دوستان زن و همچنین برداشت‌هایی است که در جلسات مشاوره از مراجعان زن خود داشته است.

میشل اِلمَن، نویسنده کتاب دوست بد

در ادامه با نشانه‌هایی آشنا می‌شوید که به شما کمک می‌کنند یک دوست سمی را از دوست خوب و واقعی شناسایی کنید.

۱. بعد از دیدار با او احساس خستگی می‌کنید

یکی از نشانه‌های کلیدی دوستی سمی، احساس خستگی و بی‌حالی پس از هر دیدار است. اگر بعد از گذراندن وقت با یک دوست به‌جای حس آرامش یا انرژی، تنها چیزی که تجربه می‌کنید تمایل شدید به خواب یا گوشه‌گیری است، احتمال زیادی وجود دارد که این رابطه برای روان شما فرساینده باشد.

در روابط سالم، فرد باید احساس حمایت و تقویت روحیه داشته باشد، نه این‌که با حس سنگینی و تخلیه روانی محل ملاقات را ترک کند. چنین نشانه‌ای می‌تواند زنگ خطری جدی درباره کیفیت آن دوستی باشد.

۲. با نیش و کنایه حرف می‌زند

برخی دوستان نظرات منفی خود را نه به‌صورت مستقیم، بلکه در قالب شوخی‌های به‌ظاهر بی‌ضرر یا جملات منفعل‌ـ‌پرخاشگر (passive-aggressive) بیان می‌کنند. آن‌چه در ظاهر خنده‌دار به‌نظر می‌رسد، ممکن است در واقع حاوی پیام‌هایی تحقیرآمیز باشد یا شما را زیر سوال ببرد. این جملات اغلب طوری بیان می‌شوند که نتوان به‌راحتی به آن‌ها اعتراض کرد، زیرا گوینده همه‌چیز را به شوخی یا سوءتفاهم نسبت می‌دهد.

اگر بعد از هر تعامل با چنین فردی، احساس حقارت، تردید نسبت به خود یا کاهش عزت‌نفس دارید، باید دقیق‌تر به معنای پنهان صحبت‌های او توجه کنید. این نوع ارتباط، به‌مرور می‌تواند اعتماد‌به‌نفس را تخریب کرده و تأثیری عمیق‌تر از آن‌چه به‌نظر می‌رسد بر سلامت روان بگذارد.

۳. زندگی عاطفی شما را به شوخی می‌گیرد

در یک رابطه دوستانه سالم، وضعیت عاطفی هر فرد باید با احترام و همدلی مواجه شود. اما در روابط سمی، ممکن است زندگی شخصی شما – به‌ویژه وضعیت مجردی – به ابزاری برای شوخی و تحقیر تبدیل شود. این تمسخرها می‌تواند به‌تدریج احساس رضایت از زندگی شخصی را از بین ببرد و حس ناامنی یا شرم ایجاد کند.

گاهی این تحقیرها از سوی کسانی صورت می‌گیرد که خود در روابط ناپایدار یا ناخوشایند هستند و با کوچک‌کردن شما، در پی تثبیت برتری خود هستند. چنین رفتاری نه‌تنها آسیب‌زننده، بلکه نشانه‌ای روشن از یک دوستی سمی است.

۴. رابطه عاشقانه‌اش همیشه مقدم بر شماست

یکی از نشانه‌های دوستی سمی آن است که فرد مقابل به‌طور مداوم رابطه عاشقانه خود را بر دوستی ترجیح می‌دهد. اگر دوستی را تجربه می‌کنید که در تمام طول ملاقات مشغول پیام‌دادن به شریک عاطفی‌اش است، یا بلافاصله پس از آزاد شدن او قرارهای قبلی را با شما لغو می‌کند، این رفتار نوعی بی‌احترامی پنهان و نادیده‌گرفتن رابطه دوستانه محسوب می‌شود.

چنین افرادی اغلب زمانی به سراغ دوستان خود بازمی‌گردند که در رابطه‌ عاطفی دچار مشکل می‌شوند و به حمایت نیاز دارند. باید به‌خاطر داشت که دوستی، به‌ویژه در دوران بزرگسالی، جایگاهی مهم و حتی گاه پایدارتر از بسیاری روابط عاشقانه دارد.

۵. پشت‌سر بقیه زنان بدگویی می‌کند

یکی از معیارهای سنجش سلامت یک دوستی، نحوه‌ صحبت‌کردن فرد درباره دیگران، به‌ویژه سایر زنان و دوستانش است. اگر زنی در اولین برخورد یا در جمع‌های دوستانه به‌راحتی از دیگر زنان بدگویی می‌کند، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که در غیاب شما نیز همین رفتار را نسبت به شما تکرار کند.

دوستی سالم باید بر پایه‌ حمایت متقابل و توانایی شادی‌کردن برای موفقیت‌های یکدیگر شکل بگیرد. اگر کسی عادت دارد دیگران را کوچک کند، نمی‌توان از او انتظار داشت که دوستی قابل اعتماد و سالمی باشد.

۶. فقط شما برای حفظ رابطه تلاش می‌کنید

دوستی واقعی زمانی شکل می‌گیرد که هر دو طرف به یک اندازه برای حفظ و رشد رابطه تلاش کنند. یکی از نشانه‌های آشکار دوستی سمی، نابرابری در میزان توجه، انرژی و زمانی است که دو نفر برای یکدیگر صرف می‌کنند. اگر همیشه شما آغازکننده‌ ارتباط هستید باید نسبت به پایداری و سلامت آن رابطه تردید داشت.

در چنین روابطی، ممکن است شما در لحظات دشوار همراه دوست خود باشید، اما در زمان‌هایی که خود به حمایت نیاز دارید، با بی‌تفاوتی یا غیبت او مواجه شوید. تجربه‌هایی مانند بستری‌شدن در بیمارستان، بحران‌های خانوادگی یا شرایط روانی سخت، آزمون‌های مهمی برای شناخت دوستان واقعی هستند.

۷. شاید خود شما منشأ رفتارهای سمی باشید

در بررسی روابط دوستانه، نباید از این نکته غافل شد که گاه منشأ دوستی سمی نه دیگران، بلکه خود ما هستیم. میشل المن با صراحت این مسئله را مطرح می‌کند که اگر کسی بارها با پایان یافتن دوستی‌ها مواجه می‌شود، ممکن است لازم باشد نگاهی دقیق‌تر به رفتارهای خود بیندازد. مسئولیت‌پذیری در روابط، بخش مهمی از بلوغ عاطفی است.

آیا پیش از مطرح‌کردن مشکلات و تخلیه احساسات، از دوست خود می‌پرسید که آیا زمان و توان شنیدن آن را دارد؟ آیا بدون توجه به وضعیت روحی طرف مقابل، بار مشکلات خود را روی او تخلیه می‌کنید؟ آیا اگر دوستی رفتاری متفاوت نشان دهد یا مدتی سکوت کند، آن را حمل بر بی‌اعتنایی می‌کنید یا با دلسوزی پیگیر حال او می‌شوید؟

گاهی سکوت یا کناره‌گیری دوستان، نشانه‌ مشکلاتی در زندگی شخصی آن‌هاست که نیازمند توجه و همدلی است، نه قضاوت یا دلخوری. یکی از جملات مهم کتاب میشل المن این است: «دوستی در بزرگسالی دشوار است، چون همه ما خسته‌ایم». اما همین دوستی‌ها می‌توانند از عمیق‌ترین و ارزشمندترین روابط زندگی باشند، به‌شرطی که با مسئولیت‌پذیری، درک متقابل و رعایت حد و مرزها همراه باشند.

منبع: روزیاتو